Στεγαστική κρίση και βραχυχρόνιες μισθώσεις
Το στεγαστικό πρόβλημα είναι υπαρκτό και πολύ σημαντικό, αλλά δεν ευθύνεται γι’ αυτό η βραχυχρόνια μίσθωση.
Ενδεικτικά:
Στην Αθήνα τα διαμερίσματα βραχυχρόνιας είναι περίπου 13.000, ενώ, σύμφωνα με στοιχεία της ΠΟΜΙΔΑ, τα κλειστά διαμερίσματα στην πόλη είναι πολλαπλάσια (170.000).
Τα κατασχεμένα σπίτια από τα funds, που παραμένουν κλειστά, είναι χιλιάδες.
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων έχει 10.000 και άλλα 10.000 έχει το Άσυλο Ανιάτων, χωρίς να κάνουν κάτι, για να τα εκμεταλλευτούν.
Η Παγκόσμια Τράπεζα δίνει κονδύλια σε δήμους, για να κάνουν social housing στα παρατημένα κτήρια των δήμων τους.
Το ΤΕΕ έχει υποβάλλει προτάσεις για τη χρησιμοποίηση των παρατημένων κτηρίων στην καρδιά της πόλης και για τον τρόπο δημιουργίας social housing.
Δεν υπάρχει ούτε ένα σοβαρό κίνητρο για έναν ιδιοκτήτη να εγκαταλείψει την βραχυχρόνια μίσθωση προς χάρη της μακροχρόνιας. Χαρακτηριστικό είναι ότι, παρ’ όλα τα μέτρα που πάρθηκαν, τα listings στη Βραχυχρόνια μίσθωση συνεχώς αυξάνονται.
Είναι πλάνη να πιστεύουμε ότι θα πέσουν τα ενοίκια, αν σταματήσει η βραχυχρόνια μίσθωση, γιατί στα σπίτια αυτά έχουν γίνει επενδύσεις μεγάλες, και σε κατασκευή και σε εξοπλισμό. Είναι αδύνατον να ενοικιαστούν φθηνά, επειδή κάποιο προσπάθησε να τους το επιβάλει.
Τα ενοίκια, στο σύνολο τους, είναι ακριβά, όχι μόνο σε περιοχές που υπάρχει η βραχυχρόνια μίσθωση. Ποιος μπορεί να απαντήσει γιατί το Ίλιον και η Καρδίτσα έχουν ακριβά ενοίκια;
Φορολογικά έσοδα από βραχυχρόνιες:
Είναι ένας αυτοδημιούργητος κλάδος, που, μέσα σε 10 χρόνια, έχει φτάσει (το 2023) να τζιράρει 6 δισ., τα 5 δισ. από τα οποία είναι εισροή συναλλάγματος από το Εξωτερικό.
Με φορολογική συμμόρφωση, που δεν υπάρχει σε κανένα κλάδο (95% κατά δήλωση του κ. Θεοχάρη), καθώς τα εισοδήματα δηλώνονται αυτόματα από τις μεγάλες πλατφόρμες (Airbnb, Booking.com κ.λπ.) στην ΑΑΔΕ.
Το 2024 εκτιμάται ότι η ΑΑΔΕ θα εισπράξει πρωτογενώς τουλάχιστον €1,3 δισ. (ΦΠΑ + φόρο ακίνητων). Οι φόροι αυτοί εισπράττονται πρωτογενώς, ασχέτως αν οι εταιρείες έχουν κέρδη ή όχι. Είναι φόροι ακίνητων (Ε2). Υπάρχουν και δευτερογενείς φόροι στα κέρδη των εταιρειών διαχείρισης.
Οι εταιρείες διαχείρισης είναι 100% ελληνικές, απασχολούν προσωπικό, πληρώνουν εισφορές και συνεργάζονται με πολύ μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, τονώνοντας έτσι τζίρους και φόρους.
Η επιχειρηματικότητα και η εστίαση ενισχύονται σε τεράστιο βαθμό από τους επισκέπτες της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Τουριστικοί προορισμοί, που δεν διαθέτουν κλίνες και δεν μπορούσαν να αναπτυχθούν, σήμερα αναπτύσσονται με τη συνεισφορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Δεν υπάρχει αλλοίωση γειτονιών από τη βραχυχρόνια μίσθωση. Εάν πιστεύουμε ότι ο Αμερικάνος, Γάλλος, Ιταλός αλλοιώνουν τις γειτονιές μας, τότε ας εφαρμόσουμε τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν, για να μην αλλοιωθούν η πλατεία Βικτωρίας και ο Άγιος Παντελεήμονας.
Ανταγωνισμός προς ξενοδοχεία:
- Η Βραχυχρόνια Μίσθωση δεν είναι ανταγωνιστική προς τα ξενοδοχεία αλλά συμπληρωματική στον τομέα της φιλοξενίας, γι’ αυτό και μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων (Accor και η Marriott) έχουν ιδρύσει πολύ δημοφιλείς πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων (One Fine Stay & HVMI).
- Εξάλλου, τα τελευταία χρόνια, έχουν ανοίξει πάρα πολλά 5* ξενοδοχεία, τόσο στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, όσο και σε άλλους προορισμούς, όπως η Πάρος και η Μύκονος, που σημαίνει ότι προφανώς και δεν υπάρχει θέμα ανταγωνισμού με τις βραχυχρόνιες.
- Οι πληρότητες των ξενοδοχείων και η κερδοφορία τους συνεχίζουν να αυξάνονται παράλληλα με την αύξηση των βραχυχρόνιων
Οι 3 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ της ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
1.
ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣΤο Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας δίνει τη δυνατότητα να επιλεγούν δαπάνες για προγράμματα κοινωνικής στέγης. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν αντλήσει πολλά δισ. ευρώ για την ανακαίνιση κενών ή για τη δημιουργία νέων κατοικιών. Στην Ελλάδα μόλις 1 εκ., για να δημιουργηθούν 100 κατοικίες, 70 σε ακίνητα του δήμου Αθηναίων και 30 σε αντίστοιχα του δήμου Θεσσαλονίκης.
Δυστυχώς, η κυβέρνηση δεν επιλέγει αυτόν τον δρόμο, ίσως γιατί έχει άλλες προτεραιότητες.
Όμως, ακόμα κι έτσι, η βραχυχρόνια μίσθωση αποφέρει φορολογικά έσοδα 1,3 δισ./χρόνο. Αν μάλιστα η Ελλάδα αποφασίσει να εφαρμόσει την οδηγία της ΕΕ για ΦΠΑ σε όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, τα φορολογικά έσοδα θα αγγίξουν τα 2 δισ. για το φορολογικό έτος 2025. Αντί, λοιπόν, να σκεφτόμαστε πώς θα επιβάλουμε περιορισμούς και να απωλέσουμε μεγάλο μέρος αυτών των εσόδων, θα μπορούσαμε να τα χρησιμοποιήσουμε για την ένταξη κενών και δημόσιων ακινήτων στο πρόγραμμα κοινωνικής στέγης.
Ενδεικτικά, για κενά ακίνητα ιδιωτών:
• Ριζική ανακαίνιση 30.000 κατοικιών, με μέσο κόστος 40.000 € και μέσο όρο τα 80 τ.μ., συνολικού κόστους 1,2 δισ. €, με δύο τρόπους χρηματοδότησης:
α) 50% επιδότηση και 50% άτοκο δάνειο με εγγύηση του Δημοσίου
β) 100% επιδότηση.
Στην περίπτωση Α’, ένταξη του ακινήτου στο πρόγραμμα κοινωνικής στέγης, για 10 χρόνια. Το ενοίκιο καταβάλλεται στον ιδιοκτήτη, αλλά ορίζεται από την Πολιτεία, βάσει της αντικειμενικής αξίας, με συντελεστή παλαιότητας, και δύναται να αναπροσαρμόζεται με βάση τον πληθωρισμό.
Στην περίπτωση Β’, ένταξη του ακινήτου στο πρόγραμμα κοινωνικής στέγης, για 20 χρόνια. Ισχύουν όσα και στο Α’.
Οφέλη:
• Στέγαση ατόμων με χαμηλά εισοδήματα σε ακίνητα με χαμηλά ενοίκια.
• Ένταξη αναξιοποίητων ακινήτων στο στεγαστικό απόθεμα σε ανταγωνιστικές τιμές, οι οποίες μεσοπρόθεσμα θα συμπαρασύρουν και εκείνες των υπόλοιπων ακινήτων.
• Έσοδα για το κράτος. Το 1/3 από τα 1,2 δισ. θα επιστρέψουν άμεσα στο κράτος, με τη μορφή ΦΠΑ, φόρου εισοδήματος και ασφαλιστικών εισφορών από τις εταιρείες που θα αναλάβουν τις ανακαινίσεις. Το κράτος θα εισπράττει φόρους από τα ενοίκια.
2.
ΑΝΤΙΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΕΝΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝΠροκειμένου να υπάρξει ανταπόκριση στο πρόγραμμα, πρέπει να δοθούν αντικίνητρα σε όσους δεν επιλέξουν να ενταχθούν ή να ανοίξουν τα κενά ακίνητα.
ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ ΚΕΝΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ, σαν να λαμβάνουν μισθώματα, βάσει ενός συντελεστή, που θα ορίζεται από την αντικειμενική αξία του ακινήτου και την παλαιότητα, όπως συμβαίνει σε πόλεις του Εξωτερικού (Βερολίνο, Παρίσι κ.α.)
3.
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΩΝΣήμερα, η αγορά των μισθώσεων είναι επιεικώς ζούγκλα. Ιδιοκτήτες δεν μπορούν να βρουν το δίκιο τους δικαστικά, σε περίπτωση που ενοικιαστές αφήσουν απλήρωτα ενοίκια ή προκαλέσουν ζημιές. Η απονομή δικαιοσύνης είναι τόσο αργή, που πολλοί ιδιοκτήτες δεν καταφεύγουν καν σε αυτήν. Από την άλλη, οι ενοικιαστές είναι εκτεθειμένοι σε «πλειστηριασμούς» ενοικίων.
Προτείνουμε:
• Για την προστασία των ιδιοκτητών: ταχεία απονομή δικαιοσύνης, με ειδική μέριμνα για τέτοιες υποθέσεις. Οι ιδιοκτήτες θα νιώσουν μεγαλύτερη ασφάλεια.
• Για την προστασία των ενοικιαστών: άπαξ και δημοσιεύεται μια τιμή ενοικίου, δεν θα επιτρέπεται να αλλάξει για 6 μήνες, ούτε προς τα πάνω αλλά ούτε και προς τα κάτω. Οι ιδιοκτήτες θα είναι πολύ προσεκτικοί στις τιμές που ζητούν, οι οποίες θα κινούνται στο πλαίσιο της αγοράς.
