Ανήμερα της θλιβερής επετείου 50 ετών από την ανατροπή του μεγάλου συζύγου της, Γεωργίου Παπαδοπούλου... Γνωρίσθηκαν τήν περίοδο 1956 - ...
Ανήμερα της θλιβερής επετείου 50 ετών από την ανατροπή του μεγάλου συζύγου της, Γεωργίου Παπαδοπούλου...
Γνωρίσθηκαν τήν περίοδο 1956 - 1957 πού ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος ὑπηρετοῦσε ὡς Τμηματάρχης τοῦ Α2/ΓΕΣ.
Η Δέσποινα, το γένος Ν. Γ΄σσπαρη, εἶχε γεννηθῆ τό 1930 στήν Κερκίνη Σερρῶν ἀπό οἰκογένεια μέ βαθύτατες ἠθικές καί θρησκευτικές ἀρχές. Σέ πολύ νεαρή ἡλικία μετακόμισε μέ τούς γονεῖς της στήν συνοικία Παγκρατίου τῶν Ἀθηνῶν.
Χωρισμένη ἀπό τό πρῶτο της σύζυγο, ἦταν ἤδη μητέρα τῆς μικρῆς Ὑπερμαχίας.
Τό 1954 φοιτοῦσε στήν Σχολή Τοπογράφων Μηχανικοῦ τοῦ Ε.Μ. Πολυτεχνείου. Πέτυχε σέ διαγωνισμό ὡς σχεδιάστρια στήν Γεωγραφική Ὑπηρεσία Στρατοῦ. Καί ἀπό ἐκεῖ τό 1955 ἀποσπάστηκε ὡς πολιτική ὑπάλληλος στό ΓΕΣ. Ἐκεῖ γνωρίστηκε μέ τόν Γ. Παπαδόπουλο.
Ἡ γνωριμία τούς ξεκίνησε ἀρχικά ὡς φιλικός θαυμασμός στό πρόσωπό του. Ἡ ἴδια λέει: «Ἡ σχέση μας ξεκίνησε ὡς ἐκτίμησί μου πρός ἐκεῖνον. Ἔγινα ἡ φρουρά του σέ ὅλες τίς λεπτομέρειες πού μποροῦν νά χαντακώσουν ἤ νά ἀναδείξουν μία προσωπικότητα»
Στίς 5 Μαρτίου 1970 τελέσθηκε ο γάμος τους στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Ἀνδρέου πού ἦταν τό Παρεκκλήσι τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος Ἱερώνυμο Κοτσώνη. Κουμπάροι ἦσαν ὁ Ἀντιπρόεδρος τῆς Κυβερνήσεως Στυλιανός Παττακός, ὁ Ὑπουργός Συντονισμοῦ Νικόλαος Μακαρέζος ὁ Ὑποδιευθυντής τῆς ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλης καί ὁ ΑΕΔ Ὁδ. Ἀγγελής. Ὁ γάμος τοῦ Πρωθυπουργοῦ ἦταν λιτός καί ἔγινε σέ στενό κύκλο οἰκογενείας καί φίλων.
Γυναίκα μεγαλωμένη με βαθύτατες θρησκευτικές ἀρχές καί ἠθικές ἀξίες, ἦταν παράλληλα τολμηρή καί -γιά τά δεδομένα τῆς ἐποχῆς- ριζοσπαστική.
Το τελευταῖο χρονικό διάστημα πρίν τό διαζύγιό του, ὁ Γ. Παπαδόπουλος βρισκόταν πλέον ἐν διαστάσει μέ τήν πρώτη σύζυγό του Νίκη. Καί ἀπό τό 1966 - 67 συζοῦσε περιστασιακά, μέ τήν Δέσποινα. Παρότι ζοῦσαν μαζί, ἐκείνη εἶχε πλήρη ἄγνοια γιά τίς προετοιμασίες τῆς Ἐπαναστάσεως.
Ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος ποτέ δέν τήν ἔμπλεκε μέ τίς στρατιωτικές ἤ πολιτικές ἐξελίξεις. Χαρακτηριστικό εἶναι τό περιστατικό πού διηγήθηκε ἡ ἴδια ἀνήμερα τῆς 21ης Ἀπριλίου 1967:
«Ἄκουσα ἀπό τό ραδιόφωνο τήν ἀναγγελία τῆς Ἐπαναστάσεως καί τά ὀνόματα τῶν πρώτων μελῶν τῆς Κυβερνήσεως. Μεταξύ αὐτῶν ἄκουσα ξαφνικά καί τό ἑξῆς: “Ὑπουργός Προεδρίας Γεώργιος Παπαδόπουλος”… Μά πῶς εἶναι δυνατόν; Ἀναρωτήθηκα. Ἀργότερα ἦλθε στό σπίτι. Ἦταν καταρρακωμένος, μέ τά μάτια πρησμένα ἀπό τήν κούρασι καί τό ξενύκτι. Ἦλθε γιά νά ντυθῆ μέ τήν μεγάλη στολή καί νά παρουσιασθῆ στόν Βασιλέα. Καί τότε μέ ἀφέλεια τόν ρώτησα: “Βρέ Γιῶργο, αὐτός ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος πού ὁρκίσθηκε ὑπουργός, εἶναι συγγενής σου;”»
Ὡς σύζυγος ἡ Δέσποινα ἀφοσιώθηκε ἀπόλυτα στό νά ἀπαλλάξη τόν Πρωθυπουργό πλήρως ἀπό τά οἰκογενειακά καί τά καθημερινά θέματα ὥστε νά ἀνταποκριθῆ ἀπερίσπαστος στό μεγάλο ἔργο του.
Ἕνα ἀπό τά κορυφαῖα παραδείγματα τοῦ θετικοῦ ρόλου της ἦταν ἡ στοργή καί ἀγάπη πού ἔδειξε στήν θυγατέρα τοῦ Γ. Παπαδοπούλου Χρυσούλα ἡ ὁποία ἔπασχε ἀπό ἐπιληψία λόγω τραυματισμοῦ κατά τήν γέννησί της. Ἡ ἴδια ἡ Δέσποινα ἀναφέρει:
«Ἡ μητέρα της (σ.σ. ἡ Νίκη) δέν μποροῦσε νά ἀντιμετωπίση μέ δυναμισμό τό πρόβλημα, λόγῳ τῆς ἔμφυτης ἀγάπης πρός τήν κόρη της, μέ ἀποτέλεσμα νά μεταθέτη ὅλα τά δύσκολα καθήκοντα στόν Πρόεδρο, κάτι πού τόν ἀποπροσανατόλιζε ἀπό τήν σταδιοδρομία του. Ὅταν παντρευτήκαμε, τοῦ εἶπα: “Δῶστε μου ἕνα μῆνα μαζί της. Δέν εἶμαι γιατρός, ἀλλά ἄς δοκιμάσω”. Σταδιακά ἡ Χρυσούλα ἄρχισε νά παρουσιάζει θεαματική βελτίωσι. Τήν ἔβγαλα ἀπό τήν ἀπομόνωσι. Τήν ἔπαιρνα μαζί μου στό κομμωτήριο, στίς δεξιώσεις κ.λπ» .
Μέ τήν ψυχολογική ὑποστήριξι τῆς Δέσποινας, ἡ Χρυσούλα ἔγινε ἄλλος ἄνθρωπος. Καί ὄχι μόνο αὐτό, ἀλλά κατάφερε λίγο μετά νά παντρευθῆ. Τό 1971 -πάλι μέ μεσολάβησι τῆς Δέσποινας- ἡ Χρυσούλα παντρεύτηκε τόν Βασίλειο Ζάππα, μέ τόν ὁποῖο τόν Μάρτιο τοῦ 1972 χάρισαν στόν Γεώργιο Παπαδόπουλο τό πρῶτο του ἐγγονάκι. Ἡ ἴδια ἡ Χρυσούλα μάλιστα, θέλοντας νά τήν τιμήση, ὀνόμασε τήν κορούλα της καί πρώτη ἐγγονή τοῦ Γ. Παπαδοπούλου, Δέσποινα! (Τό Δεσποινάκι, ὅπως τό ἀποκαλοῦσαν).
Τά χρέη της ὡς Πρώτης Κυρίας τῆς Ἑλλάδος δέν μετέβαλλαν τόν πηγαῖο αὐθορμητισμό καί τήν ἀφοπλιστική ἁπλοϊκότητά της. Δέν τῆς ἀλλοίωσαν τόν χαρακτῆρα. Ποτέ δέν ἔχασε τόν λαϊκό χαρακτῆρα της καί δέν προσποιήθηκε τήν ἀριστοκράτισσα. Φανατική ποδοσφαιρόφιλη καί ὁπαδός τῆς ΑΕΚ συνέχισε τήν συνήθειά της νά πηγαίνει στό γήπεδο:
«Ἡ παρουσία μου ἐκεῖ -διηγήθηκε ἡ ἴδια- ἦταν σημεῖο τριβῆς καί ἐπικρίσεων ἀπό τούς ὑπολοίπους ἐπαναστάτες πρός τόν σύζυγό μου: Ἀλλά τοῦ τό εἶχα ξεκαθαρίσει: “Στό γήπεδο πηγαίνω ἀπό μικρή. Αὐτό δέν θά μοῦ τό κόψεις”… Ἤμουν πολύ ἐκδηλωτική καί ἐκεῖ ἦταν ὁ μοναδικός τρόπος νά ἔλθω σέ ἐπαφή μέ τόν κόσμο, τόν λαό καί τά προβλήματά του. Δέν μέ ἐνδιέφερε ποτέ ἄν ἦταν ἀριστεροί ἤ δεξιοί» .
Ἡ Δέσποινα Παπαδοπούλου ποτέ δέν ἐνεπλάκη στά πολιτικά κατά τήν διάρκεια διακυβερνήσεως τοῦ συζύγου της. Ἀνέπτυξε πολύ μεγάλη δραστηριότητα σέ φιλανθρωπικό ἔργο. Οἱ ἐπισκέψεις της καί ἡ ἐνίσχυσις νοσοκομείων, ἱδρυμάτων καί πτωχῶν γειτονιῶν ἔμειναν ἱστορικές.
Ἄφησε ἐπίσης ἐποχή μέ τίς δημόσιες ἐμφανίσεις της. Τά φορέματά της, τά ἔραβε ὁ σχεδιαστής Ντῖνος Μαυρόπουλος καί ποτέ δέν τῆς πῆρε χρήματα γι’ αὐτά: Πρωτότυπα φορέματα, παντελόνι, μποτάκια, μικρό καπέλλο, ἦταν μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα πού μέχρι σήμερα προκαλοῦν αἴσθησι.
Ὡς χαρακτῆρες ἦσαν ἀρκετά διαφορετικοί. Ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος διῆγε βίο ἀσκητικό. Ἀπέφευγε τήν κοσμικότητα καί ἔδιδε τήν εἰκόνα τοῦ πνευματικοῦ ἀνθρώπου καί ἐμπνευσμένου ἡγετικοῦ νοῦ πού ἦταν ἀπολύτως ταγμένος στό ἔργο του. Ἀντιθέτως ἡ Δέσποινα Παπαδοπούλου ἦταν ἰδιαίτερα κοσμική, αὐθόρμητη καί ἐκδηλωτική, πληθωρική θά λέγαμε.
Ἀποτελοῦσαν τήν ἐπιβεβαίωσι τοῦ κανόνος: “Τά ἐτερώνυμα ἔλκονται”.
Ἡ δεύτερη σύζυγος τοῦ Γ. Παπαδοπούλου εἶχε τό σπάνιο προνόμιο πολλῶν λαοφιλῶν προσώπων νά παραμείνη στό συλλογικό ὑποσυνείδητο μέ τό μικρό της ὄνομα. Ἦταν ἡ “Δέσποινα”.
ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ
