Πρωτοπρεσβύτερος Πέτρος Χῖρς, D.Th, Λέκτορας, Ἱερατικὴ Σχολὴ Ἁγ. Τριάδος, Τζόρντανβιλ Nέας Ὑόρκης, ΗΠΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΕΣΤΙ...
Πρωτοπρεσβύτερος Πέτρος Χῖρς, D.Th,
Λέκτορας, Ἱερατικὴ Σχολὴ Ἁγ. Τριάδος, Τζόρντανβιλ Nέας Ὑόρκης, ΗΠΑ
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΜΕ ΘΕΜΑ
ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ: ΑΠΕΙΛΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
Πολεμικό Μουσείο, ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023, 17:00
Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Πειραιῶς κ. Σεραφείμ, Πρωτοπρεσβύτερε Εὐάγγελε Γκανά, ἐκπρόσωπε τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, σεβαστοί πατέρες, κυρίες καί κύριοι,
Ὅποιος ἀδυνατεῖ νὰ πιστεύσει στὸν Χριστό, θὰ πιστεύσει, ἀναπόφευκτα, στὸν Ἀντίχριστο.
— π. Σεραφεὶμ Ῥόουζ[i]
Μετανθρωπισμός: Ἡ Ὀφιώδης Ἀντιστροφή
Ὁ μετανθρωπισμὸς εἶναι ἡ νεώτερη (ἴσως καὶ ἡ τελευταία) ἔκφραση τοῦ ἀρχέγονου πειρασμοῦ καὶ ψέματος τοῦ σατανᾶ πρὸς τὸν ἄνθρωπο: νὰ γίνει ὡς θεὸς χωρὶς Θεό. «ᾟ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί» (Γενέσεως 3,5). Kαθὼς ἀποῤῥίπτει τὸν Θεάνθρωπο Χριστὸ γιὰ χάρη τῆς δημιουργίας τοῦ ἀντιστρόφου, τοῦ ἀνθρώπου-θεοῦ (homo deus),[ii] ὁ μετανθρωπισμὸς εἶναι ξεκάθαρα ἐντελῶς σατανικῆς ἐμπνεύσεως.
Ἡ ὀφιώδης ἀντιστροφὴ τοῦ Θείου θελήματος καὶ σχεδίου γιὰ τὸν ἄνθρωπο, τὸ νὰ γίνει «θεὸς κατὰ χάριν», διὰ τοῦ ψέματος ὅτι θὰ γίνει Θεὸς ἀλλάζοντας τὴν ἀνθρώπινη φύση, εἶναι ὁλοφάνερη. Ἐπιπλέον δέ, ὁμολογεῖται ἀπὸ τοὺς ἴδιος τοὺς προφῆτες τοῦ μετανθρωπισμοῦ.
Ὁ Yuval Noah Harari φαντάζεται ὅτι οἱ μετανθρωπιστὲς καὶ οἱ συμπολεμιστές τους θὰ πάρουν τοὺς ἀνθρώπους πέρα ἀπὸ τὴν ἐξέλιξη καὶ θὰ τοὺς κάνουν θεούς:
Ἔχοντας ἐξυψώσει τὴν ἀνθρωπότητα πάνω ἀπὸ τὸ κτηνῶδες ἐπίπεδο τῶν ἀγώνων ἐπιβίωσης, θὰ κάνουμε τώρα στόχο μας τὴν ἀναβάθμιση τῶν ἀνθρώπων σὲ θεούς καὶ τὴν μετατροπὴ τοῦ Homo sapiens σὲ Homo deus.[iii]
Βέβαια, ὁ Harari ἔχει κατὰ νοῦ μία (ἐσφαλμένως λεγομένη) «ἀναβάθμιση» στοὺς ἐμπαθεῖς καὶ παγανιστικοὺς θεοὺς τοῦ Ὀλύμπου καὶ ὄχι ἕνωση μὲ τὸν ἄκρως ταπεινό, ἐσταυρωμένο καὶ ἀναστημένο Θεάνθρωπο Ἰησοῦ Χριστό. Ζητούμενο τῶν νέο-εἰδωλολατρῶν εἶναι ἡ ὠμὴ ἰσχύς. Οὐδὲν καινὸν ὑφ᾽ ἥλιον. Οἱ ἰσχυρισμοί τους εἶναι κυριολεκτικὰ φανταστικοί:
Ἡ σύγχρονη ἐπιστήμη καὶ τεχνολογία ἔχουν καταστήσει δυνάμεις ποὺ κάποτε ἀποδίδονταν σὲ αὐτοὺς τοὺς θεούς, ὅπως λόγου χάριν τὴν δυνατότητα δημιουργίας καὶ σχεδιασμοῦ τῆς ζωῆς, τὸ διάβασμα σκέψεων, τὴν ἐκ μεγάλων ἀποστάσεων ἐπικοινωνία, τὸν ἔλεγχο τοῦ περιβάλλοντος, τὴν ταχύτατη μετακίνηση καὶ τὴν αἰώνια ζωή, προσιτὲς καὶ κτητὲς γιὰ τοὺς ἀνθρώπους συλλογικά.
Ἔτσι, ὁ Χαράρι προβλέπει ὅτι κάποια στιγμὴ στὸ μέλλον «ἴσως νὰ μπορεῖς νὰ ἀγοράσεις γιὰ τὸν ἑαυτό σου τὴν δύναμη τοῦ Ἡρακλῆ, τὸν αἰσθησιασμὸ τῆς Ἀφροδίτης, τὴν σοφία τῆς Ἀθηνᾶς, ἢ τὴν μανία τοῦ Διονύσου, ἐὰν αὐτὸ εἶναι ποὺ σὲ ἐνδιαφέρει.»[iv]
Ἡ τοῦ Χαράρι παρωδία τῆς θεώσεως συνάδει μὲ τὴν τῶν συναδέλφων του μετανθρωπιστῶν ἀσυμπαθῆ μέχρι καὶ καταφρονητικὴ θεώρηση τῶν ἀνθρώπων καὶ τῆς ἴδιας τῆς κτίσεως. «Ὅπως ὁ ἀνθρωπισμὸς (οὑμανισμός) μᾶς ἀπελευθέρωσε ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς προκατάληψης,» γράφει ὁ μετανθρωπιστὴς Σίμων Young, «ἂς μᾶς ἐλευθερώσει καὶ ὁ μετανθρωπισμὸς ἀπὸ τὰ βιολογικά μας δεσμά.»[v] Συνεπῶς, δὲν ἐξυψώνουν τὸν ἄνθρωπο ἀλλὰ τὴν δική τους ἰδέα τοῦ τί θέλουν ὁ ἄνθρωπος νὰ γίνει· καθὼς ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὸν ἀνθρωπισμὸ καὶ ἀπὸ μία ἀνθρωποκεντρικὴ πρὸς μία data-κεντρικὴ θεώρηση, ταυτόχρονα κατεβάζουν τὸν Θεὸ σὲ μία ὑπερανθρώπινη κατάσταση θεοειδῶν δυνάμεων.
Αὐτὸ εἶναι ἀναπόφευκτο, ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος κατ᾽ εἰκόνα Θεοῦ, ὥστε ἡ διαστρέβλωση ἢ ἀπόῤῥιψη τοῦ ἀνθρώπου ἐπιφέρει τὸ ἴδιο καὶ στὸν Θεό καὶ τὸ ἀντίστροφο.
Ὁ Νικόλαος Bostrom, πρωτοπόρος τοῦ μετανθρωπισμοῦ, γράφει, κατὰ τρόπο ποὺ θυμίζει τὸν Νίτσε, ὅτι ἀποτελεῖ ὄνειρο τῶν μετανθρωπιστῶν ἡ ἡμέρα ὁπότε ἡ ἀσθενικὴ ἀνθρωπότητα θὰ ξεπεραστεῖ, θὰ νικηθεῖ καὶ θὰ γίνει μετα-ἀνθρώπινη:
Οἱ μετανθρωπιστὲς θεωροῦν τὴν ἀνθρώπινη φύση ἔργο σὲ ἐξέλιξη, μία μισο-ψημένη ἀρχὴ τὴν ὁποία μποροῦμε νὰ μάθουμε νὰ τὴν ἀναπλάθουμε κατὰ βούληση. Ἡ σημερινὴ ἀνθρωπότητα δὲν εἶναι ὁπωσδήποτε καὶ τὸ τελικὸ σημεῖο τῆς ἐξέλιξης. Οἱ μετανθρωπιστὲς ἐλπίζουν ὅτι μὲ ὑπεύθυνη χρήση τῆς ἐπιστήμης, τῆς τεχνολογίας καὶ ἄλλων λογικῶν [rational] μέσων θὰ καταφέρουμε τελικὰ νὰ γίνουμε μετάνθρωποι, ὄντα μὲ ἱκανότητες ἄπειρα μεγαλύτερες ἀπ᾽ ὅσες ἔχουν οἱ τωρινοὶ ἄνθρωποι.[vi]
Διὰ τοῦ κραυγαλέου καὶ ἀνήθικου χειρισμοῦ τῆς φύσεως, τῆς γενετικῆς μηχανικῆς, τῶν φαρμάκων καὶ τῆς βιοκυβερνητικῆς βελτίωσης τῆς φυσικῆς, συναισθηματικῆς καὶ διανοητικῆς μας σύστασης, οἱ μετανθρωπιστὲς ἐπιστήμονες ζητοῦν νὰ ἀνασχεδιάσουν τὸ ἀνθρώπινο γένος καὶ νὰ μᾶς μετατρέψουν σὲ ἐντελῶς νέο εἶδος, νὰ δημιουργήσουν τὸν «καινὸ ἄνθρωπο». Ὁ ἄθεος στόχος τους δὲν εἶναι τίποτε λιγότερο ἀπὸ τὸ νὰ ζοῦν αἰώνια, πεσμένοι, ἁμαρτωλοί, εἴτε διὰ βελτιώσεων τῶν βιολογικῶν σωμάτων, εἴτε διὰ ἀντικαταστάσεως τῶν σωμάτων μὲ τεχνητὰ σώματα, εἴτε διὰ τοῦ ἀνεβάσματος τοῦ μυαλοῦ τῶν ἀνθρώπων σὲ ἕνα εἰκονικὸ μέσο (μία «νοόσφαιρα»).
Ὁ μετανθρωπιστὴς εἶναι ὀνειροπόλος μὲ τεχνολογικὴ δύναμη νὰ σχεδιάζει καὶ νὰ πραγματοποιεῖ τὸ δικὸ του ἐξελικτικὸ μέλλον.
Ὁ μετανθρωπιστὴς εἶναι δημιουργὸς ποὺ συνκεντρώνει μία σειρὰ ἀλληλοσυνδεδεμένων δυνάμεων ποὺ θὰ φέρουν τὸ ἐπιθυμητὸ μέλλον τοῦ μετανθρώπου, ἑνὸς ὄντος θεοειδοῦς.[vii]
Ἡ προοπτική τῆς αἰώνιας ζωῆς σέ ἕναν πεσμένο, διεφθαρμένο κόσμο, μία πραγματικά κολασμένη ὕπαρξη πού ἐπιζητοῦν οἱ μετανθρωπιστές, ἀποφεύχθηκε κατά θεία πρόνοια πρῶτα μέ τήν ἐξορία τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν παράδεισο καί μετά μέ τόν τελικό θάνατό του. Ὁ θάνατος, μέ τή σειρά του, πρέπει νά νικηθεῖ μέ τήν Ἀνάσταση τῆς ἐν Χριστῷ ἀνθρωπότητάς μας καί τήν ἐκ δεξιῶν τοῦ Θεοῦ καθέδρα.
Καμία ἐφεύρεση τοῦ ἁμαρτωλοῦ, πεσμένου ἀνθρώπου, ὅσο ἐκτενής ἤ ἐπαναστατική κι’ ἄν εἶναι, δέν θά μπορέσει ποτέ νά νικήσει τόν θάνατο γιά τόν ἁπλό λόγο ὅτι εἶναι ὁ θάνατος πνευματικό γεγονός πρῶτα, καί μόνο δευτερευόντως βιολογικό.
Μὲ τὴν ἀναζήτησή τους γιὰ αὐτοθέωση καὶ τὴν δημιουργία τοῦ «καινοῦ ἀνθρώπου», οἱ μετανθρωπιστὲς ἐπιστρέφουν στὴν εἰδωλολατρία, ὑποδύονται τὸν Θεὸ καὶ μιμοῦνται τὸν ἑωσφόρο, ὁ ὁποῖος ἐνατένισε τὸ φῶς τῆς δικῆς του διανοίας καὶ τὸ λάτρεψε — τὸ κτῖσμα — ὡς τὸν Κτίστη· δὲν ἔδωσε δόξα τῷ Θεῷ ἀλλὰ ὑπερύψωσε τὸν ἑαυτό του ὡς ἴσο πρὸς τὸν Θεό.
Αὐτοὶ, λοιπόν, εἶναι ξεκάθαρα πρόδρομοι τοῦ Ἀντιχρίστου, ὁ ὁποῖος εἶναι «ὁ ἀντικείμενος καὶ ὑπεραιρόμενος ἐπὶ πάντα λεγόμενον Θεὸν ἢ σέβασμα» (Β´ Θεσ. 2,4).
Εἶναι σύγχρονοι διάδοχοι τῶν προηγουμένων ἀποστόλων τοῦ Ἀντιχρίστου, τοῦ Νίτσε, τοῦ Μάρξ καὶ ἄλλων Οὐτοπιανιστῶν· μόνο ποὺ τώρα δὲν χρειάζεται πιὰ νὰ καταστρέψουν τὴν παλαιὰ τάξη καὶ μποροῦν νὰ ἀφοσιωθοῦν ἀποκλειστικὰ στὴν σφυρηλάτηση τῆς «μοναδικότητας» («singularity», τεχνολογικῆς ὑπερευφυίας),[viii] ἕναν χιλιαστικό, μετα-ἀνθρώπινο παράδεισο ἐφιάλτη.[ix]
Μετανθρωπισμός: Τὸ Τέλος τῆς Ἐξελίξεως
Ἡ μετανθρωπιστικὴ καταφρόνηση τῆς ἀνθρωπότητας, συνεπακόλουθο τῆς ἀπόῤῥιψης τοῦ Θεοῦ, δὲν εἶναι κάτι καινούργιο ἀλλὰ ἔχει τὶς ῥίζες της βαθιὰ μέσα στὸν Εὐρωπαϊκὸ ἀνθρωπισμὸ καὶ τὸ ἐγχείρημα τοῦ «Διαφωτισμοῦ»:
Στὴν καρδιὰ τοῦ ἐγχειρήματος τοῦ Διαφωτισμοῦ [ἦταν] τὸ αἴσθημα ὅτι διὰ τῆς ἀνθρώπινης ἐφευρετικότητας ἡ ἀνθρώπινη λογικὴ μπορεῖ νὰ ἀνακαλύψει τὰ μυστικὰ στὴν καρδιὰ τῆς πραγματικότητας, ἀξιοποιώντας τὶς δυνάμεις τῆς φύσης γιὰ τὴν βελτίωση τῆς ἀνθρωπότητας.
Κινητήρια δύναμη, ὁ στόχος τοῦ [Φραγκίσκου] Βάκωνος νὰ ἀπαλλάξει τὴν κατάσταση τῆς ἀνθρωπότητας ἀπὸ τὶς ἀδυναμίες της· ταυτόχρονα ὅμως τήν ἀπαλλάσσει ἀπὸ τὴν ἴδια της τὴν ἀνθρωπότητα.
Μὲ ἄλλα λόγια, ὁ μετανθρωπισμὸς εἶναι μίας καὶ τῆς αὐτῆς συστάσεως μὲ τὸ ἐγχείρημα τοῦ Βάκωνος, ποὺ ἄρχισε τὸν δέκατο ἕβδομο αἰώνα καὶ ἀποκορυφώνεται στὸ μετα-ἀνθρώπινο ὄραμα τοῦ μέλλοντος.[x]
Ἀντιστρέφοντας ἐπακριβῶς τὴν Χριστιανικὴ κατανόηση τῆς ἱστορίας, ὅτι ὁ ἄνθρωπος σταδιακὰ ἐκπίπτει καὶ ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἐπιστρέφει στὴν εἰδωλολατρία πρὸ τῆς ἐπιστροφῆς τοῦ Χριστοῦ, οἱ μετανθρωπιστές, ὡς πιστοὶ τῆς ἐξελίξεως, πιστεύουν πὼς ἡ ἀνθρωπότητα βρίσκεται στὰ πρόθυρα τοῦ νὰ ἐπιτύχει ὁμοιότητα πρὸς τὸν Θεό.
Ἐνῶ καταφρονοῦν καὶ ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὶς «βιολογικὲς ῥίζες» τοῦ ἀνθρώπου, μετανθρωπιστὲς σὰν τὸν Ray Kurzweil εἶναι γεμᾶτοι μὲ ἀσυγκράτητη ὕβρι, αἰσιοδοξία καὶ πίστη στὶς ὑποσχέσεις τῆς ἐξελίξεως, ὅτι θὰ φέρει ὅλο καὶ «μεγαλύτερη πολυπλοκότητα, μεγαλύτερη κομψότητα, μεγαλύτερη νοημοσύνη, μεγαλύτερη ὀμορφιά, μεγαλύτερη δημιουργικότητα καὶ μεγαλύτερα ἐπίπεδα λεπτῶν προσόντων ὅπως τὴν ἀγάπη.»[xi] Ἂν καὶ ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ξεπερνοῦν τοὺς «βιολογικοὺς περιορισμοὺς» τοῦ ἀνθρώπου, παρὰ ταῦτα εἶναι πεπεισμένοι ὅτι ἀσχολοῦνται μὲ πνευματικὸ ἐγχείρημα.
Καὶ πράγματι, ἔτσι εἶναι, κατὰ ἕναν γνωστικὸ τρόπο.
Τὰ πνεύματα ποὺ ἐμψυχώνουν τὴν «ἀνάβασή» τους ὅμως εἶναι πεσμένα καὶ τοὺς ὁδηγοῦν στὴν ὑπ-ἀνθρωπότητα, ὄχι στὴν ὑπερ-ἀνθρωπότητα.
Παρατήρησε ὁ J. P. Bishop σχετικὰ μὲ τὴν πίστη ποὺ ἔχει ὁ μετανθρωπιστὴς στίς λογικὲς δυνάμεις τοῦ ἀνθρώπου νὰ ὑπερβεῖ τὸν ἄνθρωπο:
Στὶς ὕστερες φάσεις τῆς ὑπάρξεώς του, ὁ ἄνθρωπος στέκει στὸ χεῖλος μιᾶς ἐπιλογῆς: νὰ προσαρμοστεῖ ἢ νὰ ἐξαφανιστεῖ — ἂν καὶ καθὼς ῥάβει τὴν ἐξελικτική του ὕπαρξη δημιουργεῖ τὶς προϋποθέσεις τῆς ἴδιας του τῆς καταστροφῆς. Πεποίθησή τους εἶναι ὅτι, μὲ τὶς λογικές του δυνάμεις καὶ μὲ τὴν ἱκανότητά του νὰ σχεδιάζει τὸ ἴδιο του τὸ ἐξελικτικὸ μέλλον, θὰ μπορέσει τὸ ἀνθρώπινο ζῶο νὰ νικήσει μὲ ἐξυπνάδα τὴν ἴδια του τὴν κατάῤῥευση στὴν ἄβυσσο.[xii]
Σὲ αὐτὴν τὴν «ἐξέλιξη κατὰ σχεδιασμό» συγκεκριμένοι ἐξαιρετικὰ ἰσχυροὶ ἄνθρωποι πασχίζουν νὰ ὁδηγήσουν τὴν ἐξελικτικὴ πορεία στὸν δρόμο τῆς ὁλοκληρωτικῆς κυριαρχίας καὶ ἐλέγχου παντὸς ὄντος, παρελθόντος καὶ ἐρχομένου, δίνοντας «μεγαλύτερη δύναμη καὶ μεγαλύτερη μεγέθυνση σὲ μία συγκεκριμένη μορφὴ ἀνθρώπου.»[xiii] Ἐδῶ τὸ μόνο χέρι ποὺ κατευθύνει τὴν ἐξέλιξη εἶναι τὸ χέρι τοῦ μετανθρωπιστῆ — ἢ πιθανῶς κάποιας ἐλὶτ ἀνάμεσά τους.
Kατ᾽ αὐτὸν τὸν τρόπο, ἡ μετα-ἀνθρωπότητα τοῦ μετανθρωπισμοῦ ἐπιφέρει παραδόξως τὸ ἀναπόφευκτο τέλος τῆς ἐξελίξεως. Ἡ «φυσικὴ ἐπιλογὴ» δὲν εἶναι πιὰ φυσική.
Οἱ μετανθρωπιστὲς κάθονται στὴ θέση τοῦ ὁδηγοῦ, ὁδηγώντας τὴν ἐξέλιξη καὶ μετατρέποντάς την σὲ συνειδητὸ πρόγραμμα χειραγωγήσεως καὶ ὑπερβάσεως τῆς φύσης.
Ὁ μετανθρωπισμὸς συνεπῶς ἀποτελεῖ τὴν τελευταία «μετάλλαξη» τῆς ἐξελικτικῆς θεωρήσεως ἀλλὰ ταυτόχρονα καὶ τὸ οὐσιαστικὸ τέλος τῆς ἐξελίξεως.
Γεννημένος μετὰ τὸν μηδενισμὸ (μετὰ τὸν «θάνατο τοῦ Θεοῦ») καὶ μεγαλωμένος στὸν Χιλιασμὸ (τὴν οὐτοπικὴ πεποίθηση ὅτι ὁ ἄνθρωπος πεσμένος μπορεῖ νὰ τελειοποιηθεῖ), ὁ μετανθρωπισμὸς τώρα εὐδοκιμεῖ στὶς «ἐντελῶς νέες συνθῆκες ὑπάρξεως»[xiv] τῆς μετεπαναστατικῆς «νέας ἐποχῆς» ποὺ «ἐξουσιάζεται ἀπὸ τὴν ‘Ἀναρχία’ καὶ ὁ πληθυσμός της εἶναι ‘ὑπεράνθρωποι’ (‘Supermen’).»[xv] Εἶχε γράψει ὁ π. Σεραφεὶμ Ῥόουζ πρὶν ἀπὸ περισσότερα ἀπὸ ἑξήντα χρόνια:
Αὐτὸ εἶναι τὸ Ἐπαναστατικὸ ὄνειρο ποὺ ὁδήγησε τοὺς ἀνθρώπους στὴν ἐκτέλεση τοῦ ἀπίστευτου δράματος τῆς σύγχρονης ἱστορίας. Πρόκειται γιὰ ἕνα «ἀποκαλυπτικὸ» ὄνειρο καὶ πολὺ σωστὰ κάποιοι βλέπουν μιὰ παράξενη ἀνατροπὴ τῆς Χριστιανικῆς ἐλπίδας στὸ Βασίλειο τῶν Οὐρανῶν.[xvi]
Μετανθρωπιστικὴ Θρησκευτικότητα καὶ
ἡ Ἀποθέωσις τοῦ Σαρκικοῦ Ἀνθρώπου
Ἂν καὶ κυριαρχεῖται κατὰ συντριπτικὴ πλειοψηφία ἀπὸ κοσμικοὺς ἀνθρωπιστὲς (οὑμανιστές),[xvii] ὁ μετανθρωπισμὸς προσλαμβάνει θρησκευτικὸ χαρακτήρα, μὲ διαστάσεις τόσο φιλοσοφικὲς ὅσο καὶ μυθικὲς. «Ἔχει ὀντολογία καὶ θεολογία, καὶ μαζὶ αὐτὰ ἐγκαθιδρύουν ἕναν μύθο.»[xviii] Σύγχρονοι, ἄθεοι ἄνθρωποι, ἀπεγνωσμένοι καὶ ἀπογοητευμένοι, βρίσκουν ἐλπίδα στὸ μετανθρωπιστικὸ εὐαγγέλιο τῆς ἐπικείμενης ἀπολυτρώσεως ἀπὸ τὴν ἀσθένεια καὶ τὸν θάνατο.
Μεγαλώνοντας στὴν μηδενιστικὴ ἔρημο τῆς μεταχριστιανικῆς Δύσεως, ἀγνοώντας τὸν Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία Του, οἱ χθεσινοὶ φοιτητὲς λογοτεχνίας γίνονται οἱ αὐριανοὶ προπαγανδιστὲς τοῦ μετανθρωπισμοῦ. Θεωροῦν τὴν μετα-ἀνθρωπότητα ὡς «ἀναπόφευκτη», καὶ μόνο «πιθηκόμυαλοι κρεατόσακοι»[xix] (φυσιολογικοὶ ἄνθρωποι) θὰ ἦσαν τόσο ἀνόητοι ὥστε νὰ μὴν τὴν ἀποδεχτοῦν.
Ἡ Elise Bohan, ἡ νεαρὴ Αὐστραλὴ συγγραφέας τοῦ βιβλίου Future Superhuman: Our Transhuman Lives in a Make-or-Break Century, εἶναι μία ἀπὸ τίς πιὸ διακεκριμένες ἀποστόλους τοῦ μετα-ἀνθρωπίνου εὐαγγελίου. Παραδέχεται ὅτι ὁ μετανθρωπισμὸς παίζει τὸ ῥόλο θρησκείας, ξεκλειδώνοντας μυστήρια καὶ ὑποδυόμενος τὸν Θεό. Αναφέρει:
Ὅταν ἡ Bohan ἐκπονοῦσε τὸ διδακτορικό της, πραγματοποίησε τὴν πρώτη της μεγάλη ὁμιλία σὲ ἕνα συνέδριο. Ὕστερα, ἕνας βιολόγος τὴν πλησίασε καὶ τὴ συνεχάρη γιὰ τὸ ἔργο της. «Τότε μὲ κοίταξε στὰ μάτια καὶ μοῦ ψιθύρισε· ‘Ξέρεις, χτίζουμε τὸν Θεό,’» εἶπε [ἡ Bohan] γελαστή. «Τὸν κοίταξα κι’ἐγὼ καὶ τοῦ λέω· ‘Ναί, τὸ ξέρω.’» Ἤξεραν ὅτι δὲν τὸ ἐννοοῦσαν ὡς θρησκεία, λέει. «Ἀλλὰ πολλὰ ἀπὸ ὅσα ἔχουν συζητηθεῖ στὴ θρησκεία (παντογνωσία, παντοδυναμία, ἂς ἐλπίζουμε καὶ παναγαθότητα) — τοὐλάχιστον πλησιάζουμε πρὸς αὐτὴν τὴν [δύναμη] ποὺ βλέπει τὰ πάντα, γνωρίζει τὰ πάντα, ἐξερευνᾶ τὰ πάντα.»[xx]
Οἱ φόβοι καὶ οἱ προσδοκίες τῆς ἐποχῆς μας ἔχουν παραγάγει θρησκευτικὴ θέρμη καὶ ζῆλο στοὺς ὀπαδοὺς [τοῦ μετανθρωπισμοῦ], μὲ ἀντιστοιχοῦντα θρησκευτικὰ-κοινωνικὰ χαρακτηριστικά.
Αὐτὸ τὸ μετανθρωπιστικὸ κοινωνικὸ φαντασιακὸ εἶναι βαθιὰ ῥιζωμένο στοὺς κοινωνικοὺς θεσμούς, εἰδικὰ στὴ σημερινὴ κουλτούρα τῶν θετικῶν ἐπιστημῶν (‘STEM’, Ἐπιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανικὴ καὶ Μαθηματικά). Ἔχει τοὺς δικούς του ἁγίους τόπους, ὅπως τὸ Silicon Valley ἢ τὸ ἐργαστήριο τῆς Google. Ἔχει τοὺς δικούς του ἁγίους καὶ ἁγίες, ὅπως τὸν Aubrey DeGrey ἢ τὸν Ray Kurzweil, οἱ ὁποῖοι ἐργάζονται ἐπιμελῶς γιὰ χάριν τοῦ μετα-ἀνθρώπου. Ἔχει τοὺς ὁραματικοὺς προφῆτες του, ὅπως τὴν Νατάσα Vita-More καὶ τὸν Max More. Ἔχει τοὺς ἀρχιερεῖς του, ὅπως τὸν Elon Musk. Ἔχει ἰδρύματα ἀνωτέρας μόρφωσης, τὶς ἐπιχειρήσεις τῶν θετικῶν πανεπιστημιῶν σὲ συνεργασία μὲ ἰδιωτικοὺς τομεῖς. Ἔχει ὑποστηρικτικὴ φιλοσοφία, συγκεκριμένα τὴν Ἀγγλοαμερικανικὴ φιλοσοφία, ἡ ὁποία ἀντλεῖ τὴν πολιτική της σχετικότητα [relevance] ἀπὸ τὶς θέσεις της ὡς φύλακας τῶν ὀρθῶν δογμάτων. Ἡ φιλοσοφικὴ στάση ποὺ βρίσκεται στὴν καρδιὰ τῶν συγχρόνων θετικῶν πανεπιστημιῶν εἶναι τοῦ νατουραλισμοῦ ποὺ ἐμπνέει τὶς σύγχρονες ἐπιστημονικὲς πρωτοβουλίες.[xxi]
Σὲ αὐτὰ τὰ θρησκευτικὰ χαρακτηριστικὰ τῆς μετανθρωπιστικῆς πίστεως θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ προσθέσει ὅτι γιὰ μυστήρια ἔχουν τὶς γονιδιακὲς θεραπεῖες καὶ τὰ ἐμβόλια mRNA, γιὰ ἅγια λείψανα τὰ πρώιμα ἀνθρώπινα ἀπολιθώματα ποὺ βρέθηκαν στὴν Ἀφρική, γιὰ ἱερὲς εἰκόνες τὰ φουτουριστικὰ ρομπότ καὶ cyborg (βιονικὰ ἀνθρωποειδῆ).
Μία μεσσιανικὴ προσδοκία καλλιεργεῖται στὰ πλήθη ἀπὸ τοὺς προφῆτες καὶ σοφοὺς τῆς ἐπιστήμης καὶ τῆς ἐπιστημονικῆς φαντασίας, ὅτι σύντομα θὰ λυτρωθοῦν ἀπὸ τὴν μετανεωτερική τους δυστυχία μέσω μίας φιλάνθρωπης, ἀπρόσωπης ὑπερνοημοσύνης, ἡ ὁποία θὰ προάξει ραγδαίως τὴν βιοτεχνολογικὴ βελτίωση μέχρι τὸ σημεῖο ἀκόμη καὶ τῆς λεγομένης «ἀθανασίας». Ὁ φουτουριστὴς Ray Kurzweil, συγγραφέας τῶν βιβλίων «Ἡ Ἐποχὴ τῶν Πνευματικῶν Μηχανῶν» καὶ «Ἤγγικεν ἡ Μοναδικότητα», ὁραματίζεται αὐτὴν τὴν ὑπερνοημοσύνη ὡς τεχνολογικὴ συγχώνευση τῆς ἀνθρώπινης συνείδησης καὶ τῆς τεχνητῆς νοημοσύνης.
Ἀκολουθώντας τὸν Kurzweil, ὁ Yuval Noah Harari ἐξηγεῖ τὴν κοσμοθεωρία ποὺ προκύπτει ἀπὸ τὴν ἀναδυόμενη σπουδαιότητα τῶν big data (μαζικῶν δεδομένων):
Σὰν τὸν καπιταλισμό, καὶ ὁ Dataism [θὰ λέγαμε, «δεδομενισμός»] ξεκίνησε ὡς οὐδέτερη ἐπιστημονικὴ θεωρία ἀλλὰ τώρα μεταλλάσσεται σὲ θρησκεία ποὺ διεκδικεῖ νὰ καθορίζει τὸ δίκαιο καὶ τὸ ἄδικο. Ἡ ἀνώτατη ἀξία αὐτῆς τῆς νέας θρησκείας εἶναι «ἡ ῥοὴ τῶν πληροφοριῶν». Ἐὰν ἡ ζωὴ εἶναι ἡ κίνηση πληροφοριῶν, καὶ ἐὰν νομίζουμε πὼς ἡ ζωὴ εἶναι καλή, ἑπόμενο εἶναι ὅτι ὀφείλουμε νὰ ἐπεκτείνουμε, νὰ ἐμβαθύνουμε καὶ νὰ ἐξαπλώσουμε τὴν ῥοὴ τῶν πληροφοριῶν στὸ σύμπαν. Σύμφωνα μὲ τὸν Dataism («δεδομενισμό»), οἱ ἀνθρώπινες ἐμπειρίες δὲν εἶναι ἱερὲς καὶ ὁ Homo sapiens δὲν ἀποτελεῖ τὴν κορωνίδα τῆς δημιουργίας οὔτε εἶναι πρόδρομος κάποιου μελλοντικοῦ Homo deus (ἀνθρώπου θεοῦ).
Οἱ ἄνθρωποι εἶναι ἁπλῶς ἐργαλεῖα πρὸς δημιουργίαν τοῦ Διαδικτύου-τῶν-Πάντων, τὸ ὁποῖο ἐνδέχεται νὰ ἐξαπλωθεῖ ἀπὸ τὸν πλανήτη Γῆ καὶ νὰ καλύψει ὁλόκληρο τὸν γαλαξία ἢ καὶ ὁλόκληρο τὸ σύμπαν.
Αὐτὸ τὸ συμπαντικὸ σύστημα ἐπεξεργασίας δεδομένων (data) θὰ ἦταν σὰν Θεός.
Θὰ εἶναι παντοῦ καὶ θὰ ἐλέγχει τὰ πάντα καὶ εἶναι τὸ πεπρωμένο τῶν ἀνθρώπων νὰ συγχωνευθοῦν μὲ αὐτό.[xxii]
Αὐτὲς οἱ κενὲς ὑποσχέσεις καὶ ψευδεῖς ἐλπίδες τῆς νέας τεχνικο-θρησκείας, τὴν ὁποία κάποιοι ἀποκαλοῦν «dataism» («δεδομενισμό»), ἔχει ἀνατριχιαστικές, ἀποκαλυπτικὲς συνέπειες.
Ὁ dataism («δεδομενισμός»), καθὼς ἐξηγεῖ ὁ Harari, συνδυάζει τὸν ἐπιστημονικὸ ἰσχυρισμὸ ὅτι ἡ πραγματικότητα ἀποτελεῖται ἀπὸ δεδομένα μὲ τὸν ἠθικὸ ἰσχυρισμὸ ὅτι ἡ ἀξία τινὸς πράγματος ἐξαρτᾶται ἀπὸ «τὴν συμβολή του στὴν ἐπεξεργασία τῶν δεδομένων». “Ἐὰν ὁ τεχνικο-ἀνθρωπισμὸς ὑπόσχεται τὴν θεοποίηση τῆς ἀνθρωπότητας, ὁ dataism («δεδομενισμὸς») ἐγγυᾶται τὴν ἀπαρχαίωσή της.”[xxiii]
Μετανθρωπισμός: Ὁδός πρὸς τὸν Ἀντίχριστο
Κατὰ μίαν ἔννοια, οἱ σημερινοὶ μετανθρωπιστὲς δὲν εἶναι τίποτε καινούργιο. Ἁπλῶς προσπαθοῦν νὰ χτίσουν ἕναν νέο Πύργο τῆς Βαβέλ, νὰ φτάσουν «ἕως τοῦ οὐρανοῦ» καὶ ἔτσι νὰ «ποιήσω[σιν] ἑαυτοῖς ὄνομα» (Γενέσεως 11,4.). Οἱ Βαβυλώνιοι χρησιμοποιοῦσαν τὴν τεχνολογία τῆς ἐποχῆς τους, πλίνθους καὶ λάσπη, ἐνῶ οἱ νέοι Βαβυλώνιοι χρησιμοποιοῦν τὴν τεχνητὴ νοημοσύνη, τὴν γενετικὴ μηχανική καὶ ἄλλες σύγχρονες τεχνολογίες. Καὶ ἀκριβῶς ὅπως μέ τοὺς τυφλοὺς Βαβυλωνίους ἡμερῶν ἀρχαίων, μὲ ἀπεγνωσμένες ἐνέργειες αὐτoσυντηρήσεως ἐπιζητοῦν ζωὴ καὶ ἑνότητα ἐκτὸς τοῦ ἑαυτοῦ τους ἀλλὰ ὄχι εἰς τὸν Θεό. Στὴν δαιμονικῆς ἐμπνεύσεως ἀλαζονεία τους, αὐτοὶ φαντάζονται θεοειδῆ μεγαλειότητα (Γενέσεως 11,6). Πολλὰ ἀπὸ αὐτὰ γιὰ τὰ ὁποῖα κομπάζουν δὲν θὰ πραγματοποιηθοῦν, ἐνῶ καὶ αὐτοὶ θὰ διασπαροῦν καὶ ἔπειτα θὰ συντριβοῦν «ὡς σκεύη κεραμέως» (Ψαλμὸς 2,9).
Ἐὰν λοιπὸν τὰ ἑωσφορικά τους σχέδια θεο-ειδοῦς ἀναδημιουργίας καὶ αὐτονομίας εἶναι καταδικασμένα νὰ ἀποτύχουν, ποιὸ εἶναι τὸ νόημα τοῦ μετανθρωπισμοῦ καὶ τί θὰ ἐπιτύχει;
Ὁ μετανθρωπισμός, ὅπως πρὸ αὐτοῦ ὁ κομμουνισμός, «εἶναι στὴν πραγματικότητα μιὰ ἰσχυρότατη αἵρεση, κεντρικὴ θέση τῆς ὁποίας εἶναι… ὁ χιλιασμός· ὅτι ἡ ἱστορία μέλλει νὰ φτάσει τὴν ἀποκορύφωσή της σὲ μιὰ ἀκαθόριστη κατάσταση ἐπίγειας μακαριότητας, μιᾶς τέλειας ἀνθρωπότητας ποὺ ζεῖ μὲ τέλεια εἰρήνη καὶ ἁρμονία… [Π]άλι βρίσκει κανεὶς τὴν ἴδια ἰδέα περὶ ἐρχομοῦ τῆς ‘Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἐπὶ γῆς’.»[xxiv]
Ὁ μετανθρωπισμὸς εἶναι ἡ πιὸ πρόσφατη μορφὴ τοῦ «μυστηρίου τῆς ἀνομίας» καὶ ἑπομένως ἀποτελεῖ προετοιμασία καὶ ὁδό πρὸς τὸν Ἀντίχριστο.
Εἶναι ἡ τέλεια μετάβαση ἀπὸ τὸν ἀθεϊστικὸ ἀνθρωπισμὸ στὸν σατανικὸ ὑπερανθρωπισμό.
Σκοπός του εἶναι νὰ διαμορφώσει τὸ ὑπεράνθρωπο (« Übermensch») τοῦ Νίτσε, ἀλλὰ μὲ τὸν ἑωσφορικό του κεραυνὸ[xxv] νὰ χτυπᾶ τὴ γῆ διὰ τῆς ὑπερνοημοσύνης τῆς Τ.Ν. (τεχνητῆς νοημοσύνης).
Ἐὰν ὁ ἀνθρωπισμὸς ἦταν ἡ μεγαλύτερη ὅλων τῶν ἁμαρτιῶν, ἐφ᾽ ὅσον εἶναι ἀνθρωποκεντρικός καὶ θέτει κάθε ἐμπιστοσύνη σὲ ὁτιδήποτε δημιουργεῖ ὁ ἀνθρώπινος νοῦς, τότε ὁ μετανθρωπισμὸς, μὲ τὴν ἑωσφορική του ὑπόσχεση μιᾶς αὐτόνομης ἀνθρωπότητας ποὺ θὰ ἔχει τὰ κλειδιὰ τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου, εἶναι δαιμονοκεντρικός καὶ ἐγκαταλείπει τὴν ἀνθρωπότητα στὰ χέρια τῆς ὑπερνοημοσύνης ποὺ θὰ ἐμψυχώνει τὸν ἀναμενόμενο Ὑπεράνθρωπο-Ἀντίχριστο τῆς τεχνητῆς νοημοσύνης.
Ὁ μετανθρωπισμὸς ἀποτελεῖ ὁδό πρὸς τὸν Ἀντίχριστο γιὰ ἕναν ἀκόμη λόγο. Ἐνῶ ὁ ἀνθρωπισμός πῆρε τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν Θεοκεντρική του ἑνότητα ἐν τῷ Μόνῳ ποὺ ἑνώνει τὰ πάντα ἐν ἑαυτῷ, ὡς Θεάνθρωπος, ὁ μετανθρωπισμός ὑπερβαίνει τοὺς ἀνθρώπινους περιορισμοὺς[xxvi] θέτοντας τὴν ἑνότητα πέραν τοῦ ἀνθρώπου, ἐν τῷ Ὑπερανθρώπῳ. Συνεπῶς, ὁ μετανθρωπισμὸς ὁδηγεῖ τὴν ἀνθρωπότητα κατευθείαν σὲ ἑνότητα μὲ τὸ δαιμονικό, ἀφοῦ ὁ Ὑπεράνθρωπος, ὁ Übermensch, αὐτὸς ὁ Superman, εἶναι ὁ τοῦ διαβόλου «ἄνθρωπος τῆς ἀνομίας» καὶ οἱ ἑνωμένοι ἐν αὐτῷ ἀποτελοῦν τὸ μυστικό του σῶμα.
Ἡ ἀπόῤῥιψη τοῦ Θεανθρώπου σὲ παγκόσμιο ἐπίπεδο καὶ ἡ ἀντικατάστασή του μὲ ἕναν ἀνθρωποθεό· αὐτὸς ὁ πειρασμὸς θὰ εἶναι ὁ τελευταῖος τῆς ἱστορίας. Ἔχει προφητευτεῖ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Χριστὸ στὸ βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως. Λέγει: «Ὅτι ἐτήρησας τὸν λόγον τῆς ὑπομονῆς μου, κἀγώ σε τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ, τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπὶ τῆς οἰκουμένης ὅλης, πειράσαι τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς» (Ἀπ. 3,10). Ὅπως μᾶς λέει ὁ μακαριστὸς γέροντας Ἀθανάσιος Μυτιληναῖος, «ὁ πειρασμὸς αὐτός, ἀφοῦ θὰ καλύπτει ὁλόκληρη τὴν οἰκουμένη, δὲν θὰ εἶναι παρὰ ἡ μεγάλη νοθεία τῆς πίστεως εἰς τὸ θεανθρώπινο πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ».
Ἂς μὴν εἴμαστε ἀφελεῖς· ἡ εἰδωλολατρική, μετανθρωπιστική, οὐτοπικὴ φαντασία γοητεύει τοὺς σύγχρονους μικρόψυχους[xxvii]ἀνθρώπους καὶ θὰ ῥίξει πολλοὺς ἐκκοσμικευμένους «Χριστιανοὺς» στὴν παγίδα νὰ ἀπαρνηθοῦν τὴν Θεανθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ Σώματός Του.
Πρὸ ἑξήντα ἐτῶν, ὁ π. Σεραφεὶμ Ῥόουζ εἶχε περιγράψει τὴν «μεγάλη νοθεία τῆς πίστεως» μὲ τόση διορατικότητα ὥστε τὰ λόγια του εἶναι ἀκόμη ἐξαιρετικὰ διαφωτιστικὰ ἐνώπιον τῆς περαιτέρω ἐξελίξεως τῆς χιλιαστικῆς θεώρησης ποὺ τόσο ἐμψυχώνει τοὺς ἐσχάτους τούτους χρόνους.
Ἡ Βασιλεία δὲν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου·… Ὁ Χριστιανισμὸς μπορεῖ νὰ «πετύχει» [ἐγκοσμίως] μόνον ὑπὸ ἕναν ὅρο: ἂν ἀπαρνηθεῖ… τὴν ἀληθινὴ Βασιλεία καὶ νὰ ἐπιζητήσει τὴν ἀνοικοδόμηση βασιλείας ἐν τῷ κόσμῳ. Αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ «Ἐπίγειος Βασιλεία» ἀποτελεῖ τὸν στόχο τῆς σύγχρονης νοοτροπίας· ἡ ἀνοικοδόμησή της ἀποτελεῖ τὸ νόημα τῆς σύγχρονης ἐποχῆς. Δὲν εἶναι χριστιανική· ὡς χριστιανοί, γνωρίζουμε τίνος βασιλεία εἶναι.
Ὁ νεωτερικὸς ἰδεαλισμὸς ποὺ ἐλπίζει γιὰ «οὐρανὸ ἐπὶ γῆς» ἐλπίζει ἐπίσης καὶ γιὰ τὴν ἀόριστη «μεταμόρφωση» τοῦ ἀνθρώπου—τὸ ἰδανικὸ τοῦ «ὑπερανθρώπου» (σὲ ποικίλες μορφές, συνειδητὲς ἢ μή), τὸ ὁποῖο, ὅσο παράλογο κι’ ἂν φαντάζει, εἶναι πολὺ ἑλκυστικὸ γιὰ μιὰ νοοτροπία ποὺ ἔχει ἐκπαιδευθεῖ νὰ πιστεύει σὲ «ἐξέλιξη» καὶ «πρόοδο».
Τὸ πνεῦμα ποὺ κρύβεται πίσω ἀπὸ τὸν μετανθρωπισμὸ δὲν εἶναι παρὰ τὸ ἴδιο πνεῦμα πού, ἐπιζητώτας ἐπίγειο παράδεισο, ἑτοιμάζει τὴν ὁδό γιὰ τὸν Ἀντίχριστο. Γι᾽ αὐτὸ τὸ πνεῦμα, «ὁ Χριστιανισμὸς [εἶναι] ‘σταυροφορία’, ὁ Χριστός…μιὰ ‘ἰδέα’· καὶ τὰ δύο τίθενται στὴν ὑπηρεσία ἑνὸς κόσμου ‘μεταμορφωμένου’ ἀπὸ ἐπιστημονικὲς καὶ κοινωνικὲς τεχνικὲς καὶ [στὴν ὑπηρεσία] ἑνὸς ἀνθρώπου σχεδὸν ‘θεοποιημένου’ ἀπὸ τὴν ἀφύπνιση μιᾶς ‘νέας συνειδήσεως’: αὐτὸ εἶναι ποὺ βρίσκεται μπροστά μας.»[xxviii]
Κατακλεῖδα
Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, δὲν πρέπει να ἐκπλαγοῦμε οὔτε νὰ ταραχθοῦμε μπρὸς στὸ σατανικὸ ὄνειρο τοῦ μετανθρωπισμοῦ. Ὁ Κύριος μᾶς ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ εἶναι μαζί μας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος (Μτ. 28,20). Καὶ μπρὸς στὸν Ἀντίχριστο ἀκόμη ὁ Κύριος ἐντέλλεται νὰ μὴν φοβόμαστε (Ἰω. 6,20, Λουκ. 12,32), διότι ὄχι μόνο γνωρίζουμε τὸ Α καὶ τὸ Ω τῆς ἱστορίας, ἀλλὰ εἴμαστε καὶ μέλη τοῦ Σώματός Του, ἕνα μ᾽ Αὐτόν, καὶ συνεπῶς «χρῖσμα ἔχ[ομεν] ἀπὸ τοῦ ἁγίου, καὶ οἴδα[μεν] πάντα» (α´ Ἰω. 2,20).
«Πονηροὶ δέ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι» (Β΄ Τιμ. 3,13) καὶ «ὁ ἀδικῶν», μᾶς λέγει ὁ Λόγος, «ἀδικησάτω ἔτι…καὶ ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι» (Ἀποκ. 22,10-11). «Ἰδού» γὰρ, λέγει Κύριος, «ἔρχομαι ταχύ, καὶ ὁ μισθός μου μετ᾿ ἐμοῦ, ἀποδοῦναι ἑκάστῳ ὡς τὸ ἔργον ἔσται αὐτοῦ» (Ἀποκ. 22,12). Μισθός μας εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς καὶ δὲν θὰ μᾶς χάσει ἀπὸ τὸ χέρι Του, «ἀλλὰ ἀναστήσει [ἡμᾶς] ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρα» (Ἰω. 6,39).
[i] Eugene (Fr. Seraphim) Rose, Nihilism: The Root of the Revolution of the Modern Age (Platina, CA: St. Herman of Alaska Brotherhood, 2001), 97.
[ii] Transhumanists boast that they “building God”: https://www.theguardian.com/books/2022/jun/04/beyond-our-ape-brained-meat-sacks-can-transhumanism-save-our-species.
[iii] Yuval Noah Harari, Homo Deus, 24.
[iv] Ian Curran, in his review of Harari’s book Homo Deus: https://www.christiancentury.org/review/books/incarnation-and-challenge-transhumanism.
[v] Simon Young, Designer Evolution: A Transhumanist Manifesto (Amherst, NY: Prometheus Books, 2006), p. 32 and see Ray Kurzweil, The Singularity is Near: When Humans Transcend Biology (New York: Penguin Books, 2005), p. 374.
[vi] Nick Bostrom, “Transhumanist Values,” in Ethical Issues for the 21st Century, ed. Frederick Adams (Philosophical Documentation Center Press, 2003); reprinted in Review of Contemporary Philosophy, Vol. 4, May (2005)]
[vii] Jeffrey P. Bishop, “Transhumanism’s WIERD Religion: On the Ontotheological Morality of the Posthuman,” essay shared with me by the author.
[viii] V. Vinge, one of the first to speak of this, said that it meant the end of the human era, as the new superintelligence continues to upgrade itself and advance technologically at an incomprehensible rate. (Vinge, Vernor. "The Coming Technological Singularity: How to Survive in the Post-Human Era" Archived 2018-04-10 at the Wayback Machine, in Vision-21: Interdisciplinary Science and Engineering in the Era of Cyberspace, G. A. Landis, ed., NASA Publication CP-10129, pp. 11–22, 1993.)
[ix] “The transformation of the human to the transhuman is often seen in terms of a future technological Kingdom of Mangodhood—Vernor Vinge and Kurzweil call it the ‘Singularity’—just beyond the horizon for which all ‘singularitarians’ must work to realise.” B. Gallaher, 'Godmanhood vs Mangodhood: An Eastern Orthodox Response to Transhumanism', Studies in Christian Ethics, 32.2 (2019), 200-215.
[x] Jeffrey P. Bishop, “Transhumanism’s WIERD Religion: On the Ontotheological Morality of the Posthuman.”
[xi] Ray Kurzweil, The Singularity is Near, 2005: New York, Viking Books.
[xii] Ibid.
[xiii] Jeffrey P. Bishop, “Nietzsche’s Power Ontology and Transhumanism: Or Why Christians Cannot be Transhumanists,” chapter 7 in Christian Perspectives on Transhumanism and the Church, Palgrave Studies in the Future of Humanity and its Successors, S. Donaldson and R. Cole-Turner editors, p. 128.
[xiv] The Will to Power, Vol. 1, in The complete works of Friedrich Nietzsche, New York, The McMillian Company, 1909, volume 14, p. 92.
[xv] Eugene (Fr. Seraphim) Rose, Nihilism: The Root of the Revolution of the Modern Age, 93
[xvi] Ibid.
[xvii] A philosophical architect of Transhumanism, Max More, has posted on his website: “no more gods, nor more faith, no more timid holding back. The future belongs to post-humanity.”
[xviii] Jeffrey P. Bishop, ibid.
[xix] See: https://www.theguardian.com/books/2022/jun/04/beyond-our-ape-brained-meat-sacks-can-transhumanism-save-our-species
[xx] Ibid.
[xxi] Jeffrey P. Bishop, “Transhumanism’s WIERD Religion: On the Ontotheological Morality of the Posthuman,” essay shared with me by the author.
[xxii] Y.N. Harari, “Homo sapiens is an obsolete algorithm”: https://www.wired.co.uk/article/yuval-noah-harari-dataism
[xxiii] Ian Curran, in his review of Harari’s book Homo Deus: https://www.christiancentury.org/review/books/incarnation-and-challenge-transhumanism
[xxiv] Fr. Seraphim Rose, (Excerpted from a Letter dated: 25 March/ 7 April 1971).
[xxv] Nietzsche writes in his prologue to Thus Spoke Zarathustra:
“The Übermensch shall be the meaning of the earth! I entreat you my brethren, remain true to the earth, and do not believe those who speak to you of supra-terrestrial hopes! … Behold, I teach you the Übermensch: he is this lightning, he is this madness! … Behold, I am a prophet of the lightning and a heavy drop from the cloud: but this lightning is called Übermensch.”
[xxvi] Ray Kurzweil, a leading transhumanist and prophet of “Singularity,” reserves the term "singularity" for a rapid increase in artificial intelligence: “The Singularity will allow us to transcend these limitations of our biological bodies and brains…” (Ray Kurzweil, The Singularity Is Near, p. 9. Penguin Group, 2005.)
[xxvii] “Chestless”; see chapter one of C.S. Lewis’ The Abolition of Man: “We make men without chests and expect from them virtue and enterprise.”
[xxviii] Fr. Seraphim Rose, “A Letter to Thomas Merton.”
orthros.eu.
http://aktines.blogspot.com/2023/02/blog-post_1.html
