Γραφει ο Ηλίας Ν. Ηλιακόπουλος Ο άνθρωπος από αρχαιοτάτων χρόνων στήριξε εν πολλοίς την ύπαρξη του σε δυο βασικούς πυλώνες. Στην εργασί...
Γραφει ο Ηλίας Ν. Ηλιακόπουλος
Ο άνθρωπος από αρχαιοτάτων χρόνων στήριξε εν πολλοίς την ύπαρξη του σε δυο βασικούς πυλώνες.
Στην εργασία του, στον μόχθο του που του εξασφάλιζε τα προς το ζην αλλά και στην ανεύρεση κατοικίας που του εξασφάλιζε ώρες γαλήνης, οικογενειακής συνύπαρξης αλλά και χαλάρωσης της σκληρής καθημερινότητας.
Στην αρχαιότητα η εργασία είχε συνδεθεί και με την δουλεία , γι αυτό και πολλές φορές η ταύτιση της με αυτό τον θεσμό, αφέντη και δούλου.
Η βιομηχανική επανάσταση προκάλεσε ριζοσπαστικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, αφού καθιερώθηκε η εξαρτημένη εργασία του εργαζόμενου από τον εργοδότη και αντίστοιχα το Διευθυντικό Δικαίωμα του τελευταίου.
Ταυτόχρονα όμως κατοχυρώθηκαν και τα δικαιώματα των εργαζομένων μέσα από το νόμιμο ωράριο , τους θεσμούς ,υπερεργασίας , υπερωρίας , τις νόμιμες άδειες, τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας , αλλά και τα θεσμοθετημένα όργανα της πολιτείας για την προστασία των εργαζομένων.
Η πάλη των τάξεων ξεπρόβαλλε ανάγλυφα μετά το τέλος της φεουδαρχίας στην Ευρώπη και εξελίχθηκε ολίγον κατ ολίγον μετά την Γαλλική Επανάσταση με κατάληξη τα ρεύματα του καπιταλισμού αλλά και του υπαρκτού Σοσιαλισμού. τα οποία αναπτύχθηκαν τους προηγούμενους δυο αιώνες, αρχικά στην Ευρώπη αλλά στην συνέχεια στην Αμερική αλλά και τις αποικιοκρατούμενες χώρες.
Αποκορύφωμα και ξέσπασμα των αντίρροπων αυτών τάσεων ήσαν οι αιματηροί δυο παγκόσμιοι πόλεμοι, προάγγελοι μιας επερχόμενης ρευστής σε όλα αλλά και ιδιαίτερα σκοτεινής εποχής.
Η εργασία ως δικαίωμα κατοχυρώθηκε σε όλα τα σύγχρονα Συντάγματα , φυσικά και στο δικό μας (Άρθρο 22 Σ) ενώ η κατοικία βρήκε την Συνταγματική της κατοχύρωση στην νομική μορφή της ιδιοκτησίας (Άρθρο 17 Σ).
Η εποχή της πανδημίας του κορωνοιού δεν ήλθε τυχαία στην ζωή μας αλλά με πρόσχημα αυτή, να σαρώσει κεκτημένα Δικαιώματα του ατόμου , τα οποία η κοινωνία κατέκτησε στο διάβα του χρόνου μέσα από αιματηρούς και επίπονους αγώνες.
Δύο είναι τα κυρίαρχα νομοθετήματα τα οποία ήλθαν πρόσφατα προς ψήφιση εν μέσω πανδημίας.
Το νομοσχέδιο επί των εργασιακών σχέσεων, το οποίο καλείται οσονούπω να ψηφίσει η Βουλή και ο ήδη ψηφισμένος Πτωχευτικός Κώδικας .
Το ένα δημιουργεί ρήγματα στην παραδοσιακά παρεχόμενη εργασία.
Το άλλο με πρόσχημα την σωτηρία των υπερχρεωμένων οφειλετών, κυρίως Δανειοληπτών θίγει τον σκληρό πυρήνα του Δικαιώματος της ιδιοκτησίας του ατόμου μέσα από την διαδικασία πλειστηριασμών ακόμη και αυτής της πρώτης κατοικίας του !
Στο εργασιακό Νομοσχέδιο παρατηρούνται δυσεξήγητες αλλαγές όπως αυτή της κατάργησης του ΣΕΠΕ , που μέχρι τώρα παρά τα στραβά στην λειτουργία του , απολάμβανε της εμπιστοσύνης των εργαζομένων.
Οδηγεί αλήθεια σε εφικτές λύσεις η κατάργηση του ή θα έπρεπε να στελεχωθεί καλύτερα και με εξειδικευμένο προσωπικό;
Εκεί όμως που προκαλείται τεκτονικός σεισμός είναι ο νέος υποχρεωτικός χρόνος εργασίας .
Οι εργαζόμενοι θα υποχρεώνονται σε δεκάωρη εργασία για έξι συνεχόμενους μήνες, θα αμείβονται όμως για οκτώ ώρες.
Οι επιπλέον ώρες εργασίας θα ισοφαρίζονται κατά το Νομοσχέδιο με άδειες ή ρεπό το επόμενο διάστημα .Οι εργοδότες όμως θα μπορούν να επιβάλλουν επιπλέον υπερωρίες .
Με το Νομοσχέδιο αυξάνονται στο υπερδιπλάσιο οι υπερωρίες, που θα μπορεί να επιβάλλει σε ετήσια βάση ο εργοδότης. Ειδικότερα το ετήσιο πλαφόν των υπερωριών θα φτάνει τις 150 ώρες, όταν σήμερα είναι 96 ώρες για τους εργαζόμενους στις βιομηχανίες και 120 ώρες για τους εργαζόμενους στους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας.
Με άλλα λόγια οι εργαζόμενοι θα εργάζονται περισσότερο αλλά θα έχουν μικρότερες απολαβές…
Οι «σοφοί» αποβλέπουν με το ελαστικό αυτό ωράριο να μειώσουν το κόστος εργασίας προς όφελος των επιχειρήσεων αλλά σε βάρος των εργαζομένων!
Και όλα αυτά ξεφεύγουν από το πλαίσιο των συλλογικών συμβάσεων και οδηγούνται από το Νομοσχέδιο ως αντικείμενο συμφωνίας με ατομικές συμβάσεις.
Πως θα λειτουργήσουν όμως ισοδύναμα , όταν ο εργοδότης είναι εκ προϊμίου από θέση ισχύος σε σχέση με τον εργαζόμενο.
Και φυσικά σύμφωνα με τις έρευνες της ΓΣΕΕ το 52% των εργαζομένων εργάζεται παραπάνω από το κανονικό και το 40% δεν αμείβεται για τις υπερωρίες του... Θεσπίζεται η δυνατότητα του εργοδότη να χορηγεί στον εργαζόμενο άδεια άνευ αποδοχών όταν δεν τον χρειάζεται , δηλαδή με άλλα λόγια θα τον απολύει και θα τον ξαναπροσλαμβάνει (!) , όταν θα τον έχει ανάγκη.
Ή μήπως με τις νέες διατάξεις του Νομοσχεδίου δεν προκρίνεται η αυθαιρεσία του εργοδότη ,αφού θα μπορεί να απολύει τον εργαζόμενο ακόμη και καταχρηστικά-πχ πως τάχα δεν εμβολιάζεται - και σε περίπτωση που η καταγγελία απόλυσης κριθεί δικαστικώς άκυρη , ο εργοδότης ακόμη και τότε δεν θα έχει την υποχρέωση της επαναπρόσληψης αλλά θα καταβάλλει κάποιους μισθούς ως αστική ποινή και όχι ως μισθούς υπερημερίας.
Η έστω και ως δυνατότητα του εργαζομένου να ζητήσει επιλεκτικά μισθούς υπερημερίας τεσσάρων μηνών άλλως την επαναπρόσληψη του μέσω της δικαστικής οδού , στην οποία εφαρμόζεται οιονεί αντιστροφή του βάρους απόδειξης , δεν αποτελεί διέξοδο στα όσα ισοπεδωτικά για τα δικαιώματα του εργαζομένου επιχειρεί το κρίσιμο Νομοσχέδιο !
Όλες αυτές οι ρυθμίσεις οδηγούν σε μεγαλύτερες εντάσεις με τους απασχολούμενους με χαμηλότερες αποδοχές …
Γιατί πρέπει ο υπουργός εργασίας, Χατζηδάκης, να λύσει τον γρίφο , πως με τόσο χαμηλές αποδοχές και χωρίς καμία εξασφάλιση της θέσης εργασίας των χαμηλόμισθων , οι τελευταίοι θα μπορέσουν μέσα σε αυτή την λαίλαπα να καλύψουν τις βιοτικές ανάγκες τους και στην συνέχεια να πληρώσουν τις ενδεχόμενες δανειακές υποχρεώσεις τους ή έστω και να τις ρυθμίσουν για να μη χάσουν την προστασία της πρώτης κατοικίας τους ;!
Μια σειρά διατάξεων περιορίζει δραστικά την δυνατότητα των συνδικαλιστικών οργανώσεων να υπογράφουν συλλογικές συμβάσεις εργασίας αλλά το κυριότερο να προκηρύσσουν απεργιακές κινητοποιήσεις διεκδικώντας καλύτερες αμοιβές σε Εθνικό ή κλαδικό επίπεδο .
Αυτό που το σωτήριο έτος 1982 φάνταζε αυτονόητο , το ιερό δικαίωμα των εργαζομένων σε νόμιμη απεργία ,συνταγματικά κατοχυρωμένο , τότε που όλα «έβραζαν» υπέρ των Συνδικάτων, μετά από μια παρατεταμένη κατάχρηση δεκαετιών στην συμπεριφορά τους ( όρα συνδικαλιστές ΔΕΗ), σήμερα μετά από 40 χρόνια ψαλιδίζεται από μνημονιακές δεσμεύσεις που φέρνει η κυβέρνηση ως υλοποίηση των συμφωνημένων από τις προηγούμενες κυβερνήσεις ΝΔ , Σύριζα, Πασόκ με την Τρόικα και τους θεσμούς αλλά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Γιατί αυτή είναι η πραγματικότητα έστω και αν τα πιο πάνω «αριστερίζοντα» κόμματα βρέθηκαν ακόμη και πρόσφατα σε συλλαλητήρια και διαδηλώσεις και διατράνωσαν την κροκοδείλια αντίθεση τους με τις θέσεις του Νομοσχεδίου !
Με το Νομοσχέδιο όμως δεν προστατεύεται πια το δικαίωμα σε απεργία αλλά η λειτουργία της επιχείρησης .Γι αυτό προβλέπεται το υψηλότατο ποσοστό του 33% των εργαζομένων ως προσωπικό ασφαλείας. Κάτι τέτοιο όμως καθιστά ανενεργή οποιαδήποτε προσπάθεια απεργιακής κινητοποίησης.
Η πληθώρα όρων και προϋποθέσεων που απαιτούνται για την κήρυξη μια απεργίας ως νόμιμης αλλά επιπλέον η πρόσθετη καινοτομία , πως καθίσταται υπόλογη και η συνδικαλιστική οργάνωση που την κηρύσσει ακόμη και για ψυχολογική βία εις βάρος όσων δεν συμμετέχουν, αποδυναμώνουν κατά πολύ το πεδίο εφαρμογής της (της απεργίας).
Το «χτύπημα κάρτας» στο ξεκίνημα και στο τέλος της εργασίας του εργαζόμενου μe απευθείας online σύνδεση με το σύστημα «Εργάνη» πολύ λίγο θα προσφέρει στον εντοπισμό του πραγματικού χρόνου απασχόλησης του , καθότι στην πράξη το κτύπημα αυτό γίνεται καθ υπόδειξη.
Οι πολύ λίγες εύστοχες και προς την ορθή κατεύθυνση ρυθμίσεις του Νομοσχεδίου, πχ η εξίσωση αποζημιώσεων απόλυσης των εργατοτεχνιτών με εκείνες των υπαλλήλων, η αύξηση του χρόνου άδειας πατρότητας , η επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ γονική άδεια και στον πατέρα κι όχι μόνο στην μητέρα , η προστασία του νέου πατέρα από απόλυση για 6 μήνες από την γέννηση του τέκνου , η θέσπιση αυστηρών μέτρων για την βία και την σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία , δεν μπορούν να εξωραΐσουν ένα νομοθέτημα που στόχο έχει την ισοπέδωση των δικαιωμάτων των εξαρτημένων από τον εργοδότη τους εργαζομένων.
Γι αυτό και οι συμπληγάδες του εργασιακού σφίγγουν όλο και περισσότερο, αφού ο νέος πτωχευτικός εφαρμόζεται όχι μόνο σε εμπόρους αλλά και σε φυσικά πρόσωπα …
Και προς την κατεύθυνση αυτή τα πράγματα δεν είναι ιδιαίτερα ευοίωνα. Δυστυχώς και ενώ η φιλοσοφία του νεοπαγούς Νομοθετήματος για τον πτωχευτικό κώδικα είναι η προστασία των «ευάλωτων οφειλετών» και μάλιστα της πρώτης κατοικίας τους στο πλαίσιο της ρύθμισης των οφειλών τους, μετά την κατάργηση του Νόμου για την προστασία των υπερχρεωμένων Νοικοκυριών και την εκδίκαση των σχετικών αιτήσεων από το οικείο Ειρηνοδικείο (Ν 3968/2010) τελικά δεν εξασφαλίζονται χιλιάδες οφειλέτες , ενώ επίκεινται πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας .Και αυτό γιατί;!!!
Γιατί μέχρι σήμερα δεν έχουν εκδοθεί οι προβλεπόμενες εφαρμοστικές του Νόμου Υπουργικές αποφάσεις αλλά κυρίως γιατί δεν έχει συσταθεί « ο φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης».
Όπως χαρακτηριστικά λέγεται …η σχετική πλατφόρμα του εξωδικαστικού συμβιβασμού είναι σήμερα « αδειανό πουκάμισο»! Τόσο ακόλουθη με τον εαυτό της και τις δεσμεύσεις της αυτή η κυβέρνηση!
Οι δυσάρεστες αυτές εξελίξεις στερούν πλέον κάθε προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών .
Οι τελευταίοι αφήνονται παντελώς εκτεθειμένοι στα συμφέροντα των Τραπεζών και των Εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων (funds).
Η Πολιτεία με την νομοθετική της συμπεριφορά δείχνει πόσο πραγματικά ευαίσθητη είναι στα δυο αυτά ατομικά δικαιώματα νευραλγικής , υψίστης σημασίας για τον Έλληνα (;!).
Το ατομικό του δικαίωμα προς εργασίαν και το ατομικό του Δικαίωμα προστασίας της ιδιοκτησίας του και κατ επέκταση της πρώτης κατοικίας του!
Σε μια εποχή που η αποδυναμωμένη αυτή κοινωνία χειμάζεται …και δοκιμάζεται από μνημόνια και πανδημία , σε μια εποχή που το δικαίωμα προς εργασίαν θα έπρεπε να είναι απόλυτα κατοχυρωμένο από τις αυθαιρεσίες των εργοδοτών και εξασφαλισμένο σε ρευστότητα μισθού και όχι αντισταθμιστικά με ρεπό, σε μια εποχή που μια πτωχευμένη κοινωνία θα έπρεπε να είναι εξασφαλισμένη ως προς την πρώτη κατοικία της και να μην περιμένει την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων της Χώρας – πάλι καλά που υπάρχουμε! - να προτείνει έστω και την τελευταία στιγμή Αναστολή Πλειστηριασμών των ευάλωτων οφειλετών νομοθετικώς καθώς και την θέσπιση δεοντολογικού κανονισμού λειτουργίας των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων δια Νόμου, να προτείνει στους οικείους Δικηγορικούς Συλλόγους να αποφασίσουν την αποχή των δικηγόρων μελών τους από διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης για επίσπευση πλειστηριασμών - θα υπακούσουν άραγε όλοι; - με εντολείς Τράπεζες ή εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων κατά της πρώτης κατοικίας των « ευάλωτων οφειλετών» τότε η κοινωνία αυτή , που έχει μόνο τον φόβο των εμβολίων (sic!) , θα έπρεπε να αναρωτηθεί πόσο η πολιτεία αυτή με τα κυβερνητικά της όργανα είναι κοντά της, νοιάζεται και παλεύει γι αυτήν ή είναι απέναντι …
Και ξέρετε γιατί; Γιατί οι εργαζόμενοι του εργασιακού Νομοσχεδίου είναι σε μεγάλο βαθμό οι « ευάλωτοι οφειλέτες» που κινδυνεύουν να χάσουν την πρώτη τους κατοικία …!
Νοιάζεται πραγματικά για την « μεσαία τάξη» αυτή η «αλλόκοτη» κυβέρνηση ή μέσα από ισοπέδωση εργασιακών δικαιωμάτων και απώλεια της πρώτης κατοικίας θα υπάρξει εξαφάνιση της;! (της μεσαίας τάξης)! Ιδού η αποκάλυψη και τα συμπεράσματα δικά σας συνέλληνες.
* Ο Ηλίας Ν. Ηλιακόπουλος είναι Διδάκτωρ Νομικής, Δικηγόρος και δραστηριοποιείται στον χώρο της Θράκης
.
