Το 1935 είναι μία κρίσιμη χρονιά τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, όπου συντελείται η έξοδος του ελληνικού πολιτικού συστήματος από ...
Το 1935 είναι μία κρίσιμη χρονιά τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, όπου συντελείται η έξοδος του ελληνικού πολιτικού συστήματος από βαθειά κρίση, την απερίγραπτη κατάσταση στην οποίαν είχε καταπέσει η Δημοκρατία, που επί 11 έτη κατάφερε να ορκίσει 22 κυβερνήσεις, από τις οποίες δεν έλειψαν αντισυνταγματικές πράξεις, αδιαφορία στους θεσμούς και τους νόμους και το χειρότερο, την ανάμειξη του στρατού στα πολιτικά δρώμενα.
Κινήματα , Επαναστάσεις, δικτατορίες.
Με όλες τις δυνάμεις του ο Μεταξάς ως Αρχηγός του Κόμματος των Ελευθεροφρόνων προσπάθησε να καταπολεμήσει την ανάμειξη του στρατού στην πολιτική με κάθε τρόπο.
Απευθυνόμενος σε στρατιωτικούς την 20η Μαρτίου του 1935 είπε:
«Λέγω προς πάντα στρατιωτικόν που με πλησιάζει, ότι δεν τους έχω ανάγκην, και δεν εννοώ να έχω καμίαν υποστήριξιν των.
Ούτε και να ανακατεύονται εις την πολιτικήν, ούτε να σκέπτωνται κινήματα.
Δεν τους χρειάζομαι.
Μου φτάνει ο Λαός.
– Να κοιτάνε το καθήκον τους.
Δεν τους θέλω» . [1]
Δύο κινήματα έγιναν με πρωταγωνιστή τον Στρατηγό Νικόλαο Πλαστήρα, ταγμένο στο Κόμμα των Φιλελευθέρων, δηλαδή στον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Και τα δύο αποσκοπούσαν στη δημιουργία δικτατορικής εξουσίας για τον Βενιζέλο.
Το πρώτο ξεκίνησε όταν οι Φιλελεύθεροι έχασαν τις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1933.
Στο διάγγλεμα που κοινοποίησε ο Πλαστήρας, στις στρατιωτικές μονάδες, και με φειγ βολάν από αεροπλάνα, διακήρυσσε ότι «αναλαμβάνει να κυβερνήσει δικτατορικώς την χώρα».
Το κίνημα της 6ης Μαρτίου 1933, κατεστάλη μέσα σε 24 ώρες και για να μην υποστεί τις συνέπειες του ο Πλαστήρας αυτοεξορίστηκε στο Παρίσι.
Υπήρξαν όμως συνέπειες και για τον Βενιζέλο.
Το δεύτερο και μεγαλύτερο «Δημοκρατικό Κίνημα» όπως το χαρακτηρίζει ο Δαφνής έγινε την 1η Μαρτίου 1935 και κράτησε μία περίπου εβδομάδα.
Το σχέδιο που είχε εκπονηθεί πριν ενάμισι χρόνο, με οδηγίες του Πλαστήρα από το Παρίσι προέβλεπε στην κατάληψη του στόλου και την συμμετοχή του στρατού από τις φρουρές της βορείου Ελλάδος και των νησιών, ώστε να εξαναγκάσουν την κυβέρνηση των Αθηνών να συνθηκολογήσει.
Μία περίπου επανάληψη του 1916.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ο σχεδιασμός έγινε την ώρα που ο Βενιζέλος είχε ήδη εγκαινιάσει και ολοκληρώσει την αρθρογραφία του στο Βήμα, (11.10.1934) (ακολούθησαν 37 άρθρα, προς τους νέους) εξηγώντας τι ήταν ο Εθνικός Διχασμός του 1916.
Οι απαντήσεις από τον Μεταξά δύο μέρες αργότερα άρχισαν να δημοσιεύονται στην Καθημερινή αμέσως και ολοκληρώθηκαν με 70 άρθρα ως τις 23 .1.1935.[2]
Το κίνημα του Ναυτικού του 1935 κατέληξε μετά μία εβδομάδα σε πλήρη αποτυχία και είχε βαριές συνέπειες για τον στρατό, με δίκες από τακτικό στρατοδικείο, καθαιρέσεις αξιωματικών και εκτελέσεις.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος αναγκάστηκε να καταφύγει από την Κρήτη στην Ιταλοκρατούμενη Δωδεκάνησο, συγκεκριμένα στην Κάσσο και εκείθεν στην Ρόδο και με υπερωκεάνιο Ιταλικό στη Ρώμη και στο Παρίσι όπου ένα χρόνο μετά απεβίωσε στις 18 Μαρτίου 1936.
Αυτή είναι η κατάσταση στον πολιτικό κόσμο και τον στρατό που παρέλαβε ο Βασιλέας Γεώργιος Β' όταν επιστρέφει στην Ελλάδα 11 χρόνια μετά, με δημοψήφισμα στις 3 Νοεμβρίου 1935, που διενήργησε ο Κονδύλης με επαναστατική κυβέρνηση.
Ακολουθεί η κυβέρνηση Δεμερτζή που θα διεξάγει κανονικές βουλευτικές εκλογές.
Οι βουλευτικές εκλογές της 26ης Ιανουαρίου 1936 είναι σημαντικές με βασικό διακύβευμα το «ΑΠΟΤΑΚΤΙΚΟ», που είχε σχέση με τα θέματα που προέκυψαν μετά τα δύο κινήματα.
Αυτό το θέμα έμεσα θα καθορίσει και την τύχη της ηγεσίας του Στρατού και κατά επέκταση την τύχη της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι εκλογές της 26ης Ιανουαρίου που διεξήχθησαν υποδειγματικά από την Κυβέρνηση Δεμερτζή έδωσαν σχεδόν μαθηματική ισοψηφία στις δύο μεγάλες πολιτικές παρατάξεις.
Επί 1.274.002 εγκύρων ψηφοδελτίων, έλαβαν 558.000 περίπου οι Φιλελεύθεροι και 552.000 οι Αντιβενιζελικοί οι οποίοι έχουν υποστήριξη στον στρατό.
Όταν ξαφνικά ο Κονδύλης πεθαίνει στις 31 Ιανουαρίου 1936.
Στις 29 Ιανουαρίου η κυβέρνηση Δεμερτζή υπέβαλε την παραίτηση της.
Ένα απόλυτο αδιέξοδο ακολουθεί.
Αυτή είναι η εικόνα στην Ελλάδα όπως την εμφανίζει η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΓΝΩΜΗ
στις 4 Ιανουαρίου 1936.
Το «ΑΠΟΤΑΚΤΙΚΟ» που αναφέρει, θα παίξει σημαντικό ρόλο στην συνέχεια και στις αποφάσεις του Βασιλέως Γεωργίου. Θα δημιουργήσει δε νέα προβλήματα όταν η Ελλάδα θα δεχτεί την επίθεση της Ιταλίας του Μουσολίνι, όπως και τον Δεκέμβριο του 1940, όσο ο Μεταξάς είχε την ευθύνη του πολέμου, ως Υπουργός Στρατιωτικών, με τον Αρχιστράτηγο Παπάγο να προβάλει άλλη γνώμη.
( Για το σπάνιο αυτό φύλλο της "Ελευθέρας Γνώμης" ευχαριστώ για την ευγενική προσφορά του τον συλλέκτη κο. Αναστάσιο Καδδά).
Στις εκλογές της 26ης Ιανουαρίου 1936 το κόμμα των Ελευθεροφρόνων, με Αρχηγό τον Ιωάννη Μεταξά, που είναι η τέταρτη φορά που λαμβάνει μέρος σε βουλευτικές εκλογές.
Έλαβε 50.137 ψήφους, ποσοστό 3,94, έλαβε 7 έδρες στην Βουλή.
Τα ονόματα των βουλευτών είναι: Αλεξάτος Βρασίδας, Σάμη. Βαρβιτσιώτης Νικήτας, Λακωνία. Γιαννόπουλος Ιωάννης, Ηλεία. Κακίτσης Ιωάννης, Μεσσηνία. Μαλαίνος Μιλτιάδης Αιτωλο-Ακαρνανία. Μεταξάς Ιωάννης, Κραναία. Σπέντζας Νικόλαος, Πυλία.
[1] «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» τόμος ΙV σελ. 148
[2] Η Ιστορία του Εθνικού Διχασμού.
Η αρθρογραφία Ε. Βενιζέλου και Ι. Μεταξά, στις εφημερίδες Ελεύθερον Βήμα 1934 και Καθημερινή 1934-1935 αντίστοιχα, είναι το σημαντικότερο ιστορικό κείμενο για τον διχασμό.
Σήμερα δεν κυκλοφορεί. θα το βρείτε ψηφιακά:
Διαδικτυακός Κόμβος
Ο κόμβος έγινε με κριτήριο την απόδοση αντικειμενικής ιστορίας μέσω ντοκουμέντων και όχι ανεξέλικτων κρίσεων και λανθασμένων βιβλιογραφικών στοιχείων.
Κυρίως προσφέρει πρωτότυπο υλικό σε μαθητές ή ερευνητές, ανεξαρτήτως ηλικίας, που ενδιαφέρεται για την ιστορία δεν διαθέτει πηγές και γνωρίζει να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο.
Κείμενα, Ιωάννα Φωκά-Μεταξά· Συγγραφέας:
.
