Του Μάνου Χατζηδάκη Μετά την Πολιτειακή Μεταβολή της 1ης Ιουνίου 1973 και την ορκωμοσία του ως Προέδρου, ὁ Γεώργιος Παπαδόπ...
Του Μάνου Χατζηδάκη
Μετά την Πολιτειακή Μεταβολή της 1ης Ιουνίου 1973 και την ορκωμοσία του ως Προέδρου, ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος εἶχε προαναγγείλει την λήξι της Επαναστάσεως και την ορκωμοσία μεταβατικῆς πολιτικῆς Κυβερνήσεως δοτῆς ἐξουσίας με προκαθωρισμένη ἀποστολή την διεξαγωγή τῶν πρώτων ἐκλογῶν.
Τό πολιτικό ζήτημα πού προέκυπτε ἦταν θεμελιώδους σημασίας.
Μέχρι τότε ὅλοι προσέβλεπαν στόν Γεώργιο Παπαδόπουλο.
Ὁ ἀρχηγός τῆς Ἐπαναστάσεως καί Πρωθυπουργός τῆς 6ετίας ἦταν ἡ μοναδική ἡγετική προσωπικότητα πού εἶχε ἀναδειχθῆ μέσα ἀπό τήν μήτρα τῆς Ἐπαναστάσεως.
Εἶχε καταστῆ ὄχι μόνον ὁ ἀρχηγός της, ἀλλά καί ὁ πολιτικός ἡγέτης της.
Ποιός θά ὑποκαθιστοῦσε λοιπόν τόν Γεώργιο Παπαδόπουλο στήν πρωθυπουργία;
Τό ἐρώτημα αὐτό ἦταν ἀπό τά πλέον κεφαλαιώδη πού ἀντιμετώπισε ποτέ ἡ Ἐπανάστασις καί ὁ ἴδιος ὁ Παπαδόπουλος.
Ἐπρόκειτο κυριολεκτικά γιά γρίφο.
Διότι τά προσόντα αὐτά δέν τά συγκέντρωνε κανείς ἄλλος παρά μόνον ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος!...
Ἡ ἄνοδος τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου στήν Προεδρία τῆς Δημοκρατίας καί ἡ ἀνυπαρξία ἄλλης ἡγετικῆς προσωπικότητος, μέσα ἀπό τούς κόλπους τῆς Ἐπαναστάσεως, ἱκανῆς ν’ ἀναλάβη τήν Πρωθυπουργία ὁδήγησε στήν «λύσι Μαρκεζίνη».
Ἡ ἐπιλογή πλέον ἑνός ἐμπείρου καί ἀφθάρτου πολιτικοῦ γιά τήν θέσι τοῦ Πρωθυπουργοῦ εἶχε καταστῆ μονόδρομος.
Στίς 8 Ὀκτωβρίου 1973, ἡμέρα Δευτέρα καί ὥρα 12:30 μεσημβρινή ὁρκίσθηκε ἐνώπιον τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας Γεωργίου Παπαδοπούλου ἡ Κυβέρνησις Μαρκεζίνη.
Ὁ Σπυρίδων Μαρκεζίνης εἶχε ἤδη δεσμούς μέ τόν Γεώργιο Παπαδόπουλο ἀπό ἐτῶν:
● Τόν Φεβρουάριο τοῦ 1968, Παπαδόπουλος καί Μαρκεζίνης εἶχαν δύο ἀπόρρητες νυκτερινές συναντήσεις, ὅταν ὁ πρῶτος διερευνοῦσε τίς δυνατότητες ἐφαρμογῆς τοῦ λεγομένου «Σχεδίου Σιδεράτου», ὅπως ἐκθέτουμε σέ προηγούμενο κεφάλαιο.
Ἔκτοτε, οἱ δύο ἄνδρες δέν εἶχαν διακόψει τήν ἐπαφή τους.
Ὁ Ἰωάννης Πασσᾶς εἶναι σαφής:
«… ὁ κ. Γ. Παπαδόπουλος κατ’ ἀραιά διαστήματα, διετήρει δι’ ἐμοῦ σχετικήν ἐπαφήν μέ τόν κ. Μαρκεζίνην…»
(Ἐγκυκλ. Λεξικό «Ἥλιος» Τόμος «Ἑλλάς» Μέρος Β΄ σελ. 540)
Διατηροῦσε ἐπίσης ὁ Μαρκεζίνης, συχνή ἐπαφή καί μέ τόν Α΄ Ἀντιπρόεδρο τῆς Κυβερνήσεως Στυλιανό Παττακό.
Ὁ ἴδιος γράφει:
«…μέ τόν Ἀντιπρόεδρον Στ. Παττακόν διετήρουν ἐπαφήν.
Ἐκεῖνος δέ ἐκάστοτε μέ ἐνημέρωνε ἰδίως εἰς τά θέματα τά ἀναφερόμενα εἰς τάς σχέσεις τῆς Ἑλλάδος μέ τάς Ἀραβικάς χώρας, πλεῖστας τῶν ὁποίων εἶχεν ἐπισκεφθῆ…»
(«Ἀναμνήσεις 1972-1974» σελ. 27)
Ἐπαφή ἐπίσης εἶχε καί μέ τόν Ὑφυπουργό καί μετέπειτα Ἀναπληρωτή Ὑπουργό Ἐξωτερικῶν Χρῆστο Ξανθόπουλο - Παλαμᾶ.
Θά πρέπει ἐπίσης νά τονισθῆ ὅτι πολλά ἀξιόλογα πολιτικά στελέχη πού χρησιμοποίησε ἡ Ἐπανάστασις προήρχοντο ἀπό τόν χῶρο τοῦ Σπ. Μαρκεζίνη:
Ὁ Πρόεδρος τῆς Ἐπιτροπῆς Ἀναθεωρήσεως τοῦ Συντάγματος Χαρ. Μητρέλιας, ὁ Πρόεδρος τῆς Ἐπιτροπῆς Συντάξεως τοῦ 5ετοῦς Προγράμματος Οἰκονομικῆς Ἀναπτύξεως 1968-72 Κων/νος Θάνος, ὁ Ὑφυπουργός Προεδρίας Κων/νος Βοβολίνης κ.ἄ.
● Στίς 23 Νοεμβρίου 1968 δημοσιεύτηκε στήν ἐφ. «Νέα Πολιτεία» ἄρθρο μέ τίτλο «Ὁ κ. Σπ. Μαρκεζίνης καί ἡ Ἐπανάστασις».
Τό ἄρθρο –μεταξύ ἄλλων- ἔλεγε:
«Ἡ ἀντικειμενικότης δέ, ἐπιβάλλει νά ἀναγνωρισθῆ, ὅτι ὁ συνεπέστερος ἐκ τῶν παλαιῶν πολιτικῶν εἰς ὅτι ἀφορᾶ τήν ἀνανέωσιν τῆς ἡγεσίας εἰς ὅλας τάς βαθμίδας τῆς κρατικῆς ἐξουσίας, ὑπῆρξεν ὁ κ. Σπ. Μαρκεζίνης…
Οἱ παλαιοκομματικοί ἐτρόμαξαν κυρίως μέ τήν τόλμην του ἡ ὁποία τόσον σαφῶς ἀπεδείχθη μέ τήν ἀναπροσαρμογήν τῆς δραχμῆς, τήν ὁποία ὅλοι ἐθεώρουν ἀναγκαίαν, ἀλλ’ οὐδείς εἶχε τό θάρρος νά ἀποφασίσει.
Καί εἰς τόν ἴδιον ἀνήκει ἡ πολιτική σύλληψις τοῦ “Ἑλληνικοῦ Συναγερμοῦ”, μέ ἀποτέλεσμα νά τεθοῦν ὑπό τήν σημαίαν τοῦ Στρατάρχου Παπάγου συμπαγεῖς μάζαι τοῦ λαοῦ…
Ἤδη ἐδημιουργήθησαν εἰς τήν Χώραν ἐντελῶς νέαι σ υνθῆκαι, αἱ ὁποῖαι ἐπιτρέπουν τήν πραγματοποίησιν διαρθρωτικῶν μεταβολῶν καί εὐρυτάτης ἀλλαγῆς εἰς τά πρόσωπα, εἰς τούς θεσμούς καί εἰς τήν νοοτροπίαν…
Ἡ ἰδική του σιωπή (σ.σ. τοῦ Μαρκεζίνη), δέν ἔχει τήν ἀρνητικότητα τῆς ἀρρωστημένης σιωπῆς ἄλλων παραγόντων τοῦ παλαιοκομματισμοῦ.
Καί ἡ ἰδική μας ἐντύπωσις εἶναι ὅτι πρόκειται περί μίας σιωπῆς μέ θετικήν σημασίαν…
Μέ τήν δημοσίαν ἀναγνώρισιν τῆς ἐπαναστατικῆς καί συνταγματικῆς νομιμότητος, θά προσέφερεν ἄλλην μίαν ὑπηρεσίαν εἰς τόν Τόπον…
Ἐξ’ ἄλλου, ἀρκετά ἐξ’ ἐκείνων τά ὁποῖα κατά καιρούς ὑπεστήριξεν ὁ ἀρχιτέκτων τοῦ “Ἑλληνικοῦ Συναγερμοῦ”, πραγματοποιοῦνται ἤ δύναται νά πραγματοποιηθοῦν μ ό ν ο ν ὑπό τό παρόν καθεστώς καί ὑπότήν ἡγεσίαν τοῦ Γεωργίου Παπαδοπούλου.
Ἡ Ἐπανάστασις -ὅπως ἀναντιρρήτως προκύπτει καί ἀπό τό νέον Σύνταγμα- δέν θέλει καί δέν ἐπιδιώκει νά ἐξοντώση πολιτικῶς ὅτι καλόν προέρχεται ἤ ἀνήκει εἰς τό παρελθόν…
Ἡ Ἑλλάς ἔχει ἀνάγκην -ὅπως πάντοτε τονίζει καί ὁ κ. Πρωθυπουργός- ὅλων τῶν καλῶν, εἰλικρινῶν καί ἐντίμων τέκνων της…»
Ὅπως εἶναι ἐμφανές, το ἀνωτέρω ἄρθρο ἀποτελοῦσε μία ἀνοικτή πρόσκλησι πρός τόν Σπ. Μαρκεζίνη χρονολογουμένη ἤδη ἀπό τό ἔτος 1968!
Καί μάλιστα ἀπό τό πλέον ἐπίσημο κυβερνητικό ὄργανο.
Γιά κανέναν ἄλλον πολιτικό δέν ἐγράφησαν τέτοια θετικά σχόλια τήν περίοδο 1967-1973…
● Τόν Ἰούλιο τοῦ 1969 ὁ Σπ. Μαρκεζίνης παρεχώρησε μία Συνέντευξι ἡ ὁποία φάνηκε ν’ ἀνταποκρίνεται στήν «ἀνοικτή πρόσκλησι» τῆς Ἐπαναστάσεως.
Σέ αὐτήν ἐξῆρε τόσο τήν ἀναγκαιότητα ὅσο καί τό ἔ ρ γ ο τῆς 21ης Ἀπριλίου.
Ἐξυμνοῦσε τήν προσωπικότητα τοῦ Γ. Παπαδοπούλου καί τόνιζε τήν ἀνάγκη πολιτικοποιήσε ως ὑπονοώντας τήν χρησιμοποίησι τοῦ ἑαυτοῦτου γιά τόν σκοπό αὐτόν.
Ἄγνωστο γιατί, ἡ Συνέντευξις δέν ἐδόθη τελικῶς στήν δημοσιότητα.
● Τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1973 ἦταν ὅμως ἡ περίοδος πού ὁ Γεώργιος Παπαδόπουλος υἱοθέτησε πραγματικά τήν ἰδέα τῆς Πρωθυπουργίας Μαρκεζίνη.
Ἦταν ἀκριβῶς τότε πού ἱδρύετο τό ΕΠΟΚ.
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ἀπέβλεπε τότε τόν μετασχηματισμό του σέ κόμμα ὑπό τήν ἡγεσία του.
Καί ἀπέβλεπε σέ μία μεταβατική Κυβέρνησι Μαρκεζίνη ἡ ὁποία θά διεξήγαγε τίς ἐκλογές.
Παρά ταῦτα, ἡ ἰδέα χρησιμοποιήσεως τοῦ Μαρκεζίνη δέν ἀνῆκε στόν ἴδιο, ἀλλά στόν Νικόλαο Μακαρέζο καί στόν πρώην ὑπουργό καί κουνιάδο του Ἀλέξανδρο Ματθαίου.
Γράφει ὁ Μακαρέζος:
«Ὁ ἀείμνηστος Στρατηγός Ὀδ. Ἀγγελῆς, γι’ αὐτόν τόν λόγο ἀποκαλοῦσε τόν γράφοντα “ἀνάδοχο τῆς λύσεως Μαρκεζίνη”.
Ἐδῶ ὅμως ὀφείλω νά σημειώσω ὅτι ἡ ἰδέα τῆς λύσεως Μαρκεζίνη ἦταν τοῦ διατελέσαντος ὑπουργοῦ Γεωργίας καί μετέπειτα Βορείου Ἑλλάδος, Ἀλεξάνδρου Ματθαίου.
Τήν ἰδέα αὐτή τήν ἀπέρριψα στήν ἀρχή, ἀλλά κατόπιν βαθυτάτης ἀναλύσεως τῶν ἐπιχειρημάτων τοῦ προτείνοντος, τήν ἀπεδέχθην καί στήν συνέχεια τήν εἰσηγήθηκα στόν Γ. Παπαδόπουλο καί τούς λοιπούς».
(«Πῶς ὁδηγηθήκαμε στήν 21η Ἀπριλίου 1967» σελ. 586)
Ὁ Γ. Κάρτερ ἐξηγεῖ:
«Στήν ἀρχή τόσον ὁ Παπαδόπουλος ὅσο καί ὁ Παττακός ἄκουσαν τήν ὑποψηφιότητά του μέ ἔκδηλο σκεπτικισμό…
Ἕνας ὀγκώδης πράσινος φάκελλος κυκλοφοροῦσε ἐμπιστευτικῶς ἀπό χέρι σέ χέρι μεταξύ τῶν μελῶν τῆς τριανδρίας.
Τό περιεχόμενό του ἀναφερόταν διεξοδικῶς στόν ἰδιωτικό καί δημόσιο βίο τοῦ δυναμικοῦ ἐκείνου ἀνδρός.
Ὁ Μακαρέζος εἶχε τήν γνώμη ὅτι ὁ Μαρκεζίνης ἤθελε μόνον ν’ ἀποκτήση τόν τίτλο τοῦ Πρωθυπουργοῦ:
“Ἡ Ἐπανάστασις -ἔλεγε- εἶναι τό τελευταῖο τραῖνο γιά τόν Μαρκεζίνη!
Ἄν τό χάση, χάνει ὁριστικῶς καί τήν εὐκαιρία νά γίνη Πρωθυπουργός”.
Ὁ γράφων παρετήρησε τότε ὅτι “ὁ Μαρκεζίνης ἔχει τίς δικές του φιλοδοξίες καί ὅταν ἀνέλθει στό τραῖνο, μπορεῖ νά τό πάρη καί νά φύγη”.
Ὁ Μακαρέζος ἀπάντησε:
“Ὁ Μακαρέζος θά εἶναι ὁ ἐπιβάτης τῆς πρώτης θέσεως. Τό τραῖνο θά τό ὁδηγοῦμε ἐμεῖς”.»
(«Τά καύσιμα ἐτελείωσαν» σελ. 104)
Διαμεσολαβητής τοῦ Γ. Παπαδοπούλου μέ τόν εὑρισκόμενο τότε στήν Ἐλβετία Σπ. Μαρκεζίνη ὑπῆρξε ὁ Ἰ. Πασσᾶς ὁ ὁποῖος γράφει:
«Πράγματι εἰς τάς ἀρχάς Ἀπριλίου τοῦ 1973 -ὅταν ὁ κ. Μαρκεζίνης εὑρίσκετο εἰς τήν Ἐλβετίαν- ὁ Γ. Παπαδόπουλος μέ παρεκάλεσε νά μεταβῶ ἐκεῖ καί νά τόν βολιδοσκοπήσω ἐάν –εἰς τήν πιθανήν περίπτωσιν πού ἡ Ἐπανάστασις θά προέβαινεν εἰς πολιτικοποίησιν- ὁ Μαρκεζίνης θά ἦτο ἕτοιμος καί διατεθειμένος νά ἀναλάβη αὐτήν τήν προσπάθειαν.
Κατόπιν τούτου, ἀνεχώρησα εἰς Γενεύην ὅπου καί συνήντησα τόν κ. Μαρκεζίνην…
Μετά συζητήσεις ἀρκετῶν ἡμερῶν, ἐπέστρεψα εἰς τάς Ἀθήνας τήν 21ην Ἀπριλίου 1973 μέ τήν ὑπόσχεσιν τοῦ Μαρκεζίνη ὅτι ἦτο ἀπολύτως ἕτοιμος ἀπό πλευρᾶς σχεδιασμῶν, μελετῶν καί προγράμματος, διότι ἀπό πολλοῦ ἀνέμενε παρομοίαν εὐκαιρίαν…»
(ὄ.π. σελ. 540)\
Τήν ἵδρυσι τοῦ ΕΠΟΚ ἀκολούθησε ἡ ἀπόπειρα ἀνταρσίας στό Ναυτικό. Καί αὐτήν ἡ Πολιτειακή Μεταβολή τῆς 1ης Ἰουνίου 1973.
Ὁ τρόπος πολιτικοποιήσεως ἄλλαξε. Ἀλλά ἡ ἀπόφασις πρωθυπουργίας Μαρκεζίνη παρέμεινε…
Εἶναι χαρακτηριστικό τό ἀπόσπασμα «Σημειώματος» τοῦ Στ. Παττακοῦ πρός τόν Γ. Παπαδόπουλο μέ ἡμερομηνία 29-7-1973 τό ὁποῖο ἀναφέρεται στήν ἐπιλογή τοῦ νέου Πρωθυπουργοῦ, φωτογραφίζωντας τόν Μαρκεζίνη:
«Ἡ ἀνάθεσις τῆς Πρωθυπουργίας εἰς τινά προσωπικότητα ξένην πρός τήν Ἐπανάστασιν ἀλλά ἀνεγνωρισμένου κύρους –εἰ δυνατόν ἀδιάβλητον, παρθένον ἀπό πολιτικόν παρελθόν, ἐπαναστατικῆς ὅμως ὑφῆς, θά εἶχε τεράστιον ὄφελος καί εὐμενεστάτην ἀπήχησιν».
●●●
Πολλοί ἑρμήνευσαν τήν «λύσι Μαρκεζίνη» ὡς παλινδρόμησι πρός τούς παλαιοπολιτικούς.
Πλανῶνται πλάνην οἰκτράν!
Τό μόνο πού συνέδεεε τόν Μαρκεζίνη μέ τούς παλαιούς πολιτικούς ἦταν ὅτι ἔτυχε νά πολιτεύεται καί αὐτός προεπαναστατικῶς.
Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης ἦταν:
- Ὁ πρῶτος ἐκφραστής τοῦ νεοκομματισμοῦ μέ τό «Νέον Κόμμα» τό 1947.
- Αὐτός πού ἐπέβαλε τήν Ἀρχιστρατηγία Παπάγου μέ τούς 18 βουλευτές τό 1949, ἐπιτυγχάνωντας τήν συνεργασία τῶν κομμάτων καί τήν νικηφόρα λήξι τοῦ Συμμοριτοπολέμου.
- Ὁ ἐμπνευστής τοῦ «Ἑλληνικοῦ Συναγερμοῦ» καί ἀρχιτέκτων τῆς νομισματικῆς μεταρρυθμίσεως τοῦ 1953 πού ἔθεσε τίς βάσεις τῆς μεταπολεμικῆς ἀναπτύξεως.
- Ὁ μόνος πολιτικός πού ἀπό τό 1957 ζήτησε τήν ἄμεση ἔνταξί μας στήν ΕΟΚ ὡς ἱδρυτικά μέλη καί ὄχι μέ «συμφωνία συνδέσεως» καί ὡς οὐραγοί ὅπως ἔγινε τό 1962.
- Ὁ πλέον ἄφθαρτος καί ἀδοκίμαστος πολιτικός ἀφοῦ δέν εἶχε ἀναλάβει τήν ἐξουσία καί δέν εἶχε φθαρεῖ ἀπό αὐτήν.
Ὁ ἀρχηγός τοῦ κόμματος τῶν Προοδευτικῶν ἐπανειλημμένως εἶχε φανεῖ ὡς ὁ προάγγελος τῆς Ἐπαναστάσεως.
Ἡ ταύτισις Παπαδοπούλου – Μαρκεζίνη ἦταν σέ πολλά σημεῖα ἐμφανής:
* Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης ἦταν ἐκεῖνος πού πρῶτος χαρακτήρισε «γηρασμένο» τό Σύνταγμα τ ο ῦ 1952 καί διεκήρυττε τήν ἀναθεώρησί του ἀπό τό 1960.
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ἦταν ἐκεῖνος πού τό ἀναθεώρησε καί δημιούργησε τό Σύνταγμα τοῦ 1968 / 73.
* Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης ἦταν ἐκεῖνος πού πρῶτος μίλησε γιά τήν μετεξέλιξι τοῦ πολιτεύματος σέ Κοινωνική Δημοκρατία.
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ἦταν ἐκεῖνος πού εἰσήγαγε τήν Οἰκονομική καί Κοινωνικ ή Δημοκρατία στό Σύνταγμα τοῦ 1968.
* Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης μίλησε πρῶτος γιά «ἐνίσχυσι τῆς ἐκτελεστικῆς ἐξουσίας», γιά «εὐρείες περιφέρειες», γιά συνταγματική κατωχύρωσι «κομμάτων ἀρχῶν» καί γιά «κρατική ἐπιχορήγησι τῶν κομμάτων».
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ἦταν ἐκεῖνος πού πρῶτος εἰσήγαγε στό Σύνταγμα τοῦ 1 9 6 8, ὅλα τά ἀνωτέρω.
* Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης ἦταν ὁ πρῶτος πού μίλησε γιά «Συνταγματικό Δικαστήριο» καί καθιέρωσι τοῦ θεσμοῦ τοῦ Δημοψηφίσματος στό Σύνταγμα.
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ἦταν αὐτός πού ἵδρυσε τό Συνταγματικό Δικαστήριο τό 1968 καί καθιέρωσε τόν θεσμό τοῦ Δημοψηφίσματος μέ τό πολίτευμα τοῦ 1973.
* Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης σκέφθηκε πρῶτος τήν ἀποκέντρωσι σέ Διοικητικές Περιφέρειες, τίς «ἀγροτοπόλεις» καί τήν «κατευθυνόμενη ἀστυφιλία».
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος πρῶτος ἐφάρμοσε τόν θεσμό τῶν Περιφερειακῶν Διοικήσεων, τίς «Βιομηχανικές Ζῶν ες» τῶν πόλεων καί τό Ἐθνικό Χωροταξικό Σχέδιο.
* Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης μίλησε πρῶτος γιά ἄνοιγμα πρός τό «Ἀνατολικόμπλόκ», γιά «ἀπύραυλη Βαλκανική» καί γιά ἀνάπτυξι σχέσεων μέ τήν Ε Σ Σ Δ.
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ὑπῆρξε ὁ πρῶτος ἡγέτης πού πραγματοποίησε ἕνα γιγάντιο «ἄνοιγμα πρός Ἀνατολάς», βελτίωσε τίς σχέσεις μέ τήν Ε Σ Σ Δ καί προχώρησε σέ ἄνοιγμα πρός τήν Λαϊκή Κίνα καί τήν Ἰαπωνία!...
* Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης ὑπῆρξε ὁ πρῶτος πολιτικός πού διεκήρυξε τήν ἀπεξάρτησι τῆς Ἑλλάδος ἀπό τήν κηδεμονία τῶν Συμμάχων καί τήν ἰσοτιμία ἔναντι τοῦ ΝΑΤΟ.
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ὑπῆρξε ὁ πρῶτος ἡγέτης πού ἐφήρμοσε τήν πολιτική τῆς ἰσοτιμίας καί ἡ πολιτική του ἦταν μία συνεχής διακήρυξις ἀνεξαρτησίας ἔναντι τῶν ΗΠΑ.
* Ὁ Σπ. Μαρκεζίνης ὑπῆρξε ὁ πρῶτος μετά τόν Συμμοριτοπόλεμο πού διακήρυξε τήν «πολιτική τῆς Λήθης» ἔναντι τῶν κομμουνιστῶν.
Ὁ Γ. Παπαδόπουλος ὑπῆρξε ὁ μόνος ἡγέτης πού τήν ἐφήρμοσε μέ τίς συνεχεῖς ἀμνηστεῖες τά μέτρα ἐπιεικίας, τήν ἐκρίζωσι τῶν κοινωνικῶν αἰτίων καί τήν ἀστικοποίησι τῶν κομμουνιστῶν.
Ὅπως λοιπόν ἐξηγεῖ καί ὁ Γ. Κάρτερ:
«… ὁ λόγος πού ὁ Γ. Παπαδόπουλος ἀπεδέχθη τήν πρωθυπουργία Μαρκεζίνη ὑπῆρξε καί τό ὅτι οἱ δύο ἄνδρες διέθεταν πολλά κοινά χαρακτηριστικά σημεῖα στόν τρόπο σκέψεως».
(ὄ.π. σελ. 104)
Τά πράγματα δέν ἦσαν ὅμως μόνον ρόδινα γιά τήν ἐπιλογή τοῦ Σπ. Μαρκεζίνη.
Τό παρελθόν του ἔδειχνε ὅτι μέ ὅσους ἡγέτες συνεργάσθηκε στό παρελθόν, εἶχε συγκρουσθῆ.
Καί μέ τόν Κ. Τσαλδάρη τό 1947 καί μέ τόν Θ. Σοφούλη τό 1949 καί μέ τόν Ἀλ. Παπάγο τό 1954.
Ἀκόμη καί μέ τόν Θρόνο ἡ παλινόρθωσις τοῦ ὁποίου ὠφείλετο ἐν πολλοῖς στήν δράσι του ἦλθε σέ σύγκρουσι, ἰδίως ἐπί Παύλου καί Φρειδερίκης.
Ἐπίσης εἶχε ἀντίπαλό του τόν ἀμερικανικό παράγοντα.
Ἦταν λοιπόν ὁ Μαρκεζίνης ὅπως περιγράφει ὀρθῶς ὁ Γ. Κάρτερ ἀπρόβλεπτος:
«Ἕνας πακτωλός πρωτοποριακῶν ἰδεῶν καί συγχρόνως ἀπρόβλεπτος...ἀστάθμητος...αἰνιγματικός…».
.
