Του Χρήστου Νικ. Ζερίτη Με την βοήθεια του βετεράνου πολεμιστή Νικολάου Κάβδα, ο οποίος με έφερε σε επαφή με τον κ. Ανδρέα...
Του Χρήστου Νικ. Ζερίτη
Με την βοήθεια του βετεράνου πολεμιστή Νικολάου Κάβδα, ο οποίος με έφερε σε επαφή με τον κ. Ανδρέα Ανατολίτη, προμηθεύτηκα μια κατάσταση με ονόματα, την οποίαν και συμπλήρωσα με μια πιο πλήρη κατάσταση που διέθετε ο κ. Κάβδας, εκπρόσωπος του Συλλόγου «Πανελλήνιος Σύνδεσμος Πολεμιστών ΕΛΔΥΚ 1974», πρόεδρος του οποίου είναι ο Μεσσήνιος κ. Δημήτρης Σπανογιάννης.
Παράλληλα ήρθα σε επαφή και με τον Μεσσήνιο πρόεδρο του Πολεμικού Συλλόγου «Κομάντος ΄74» κ. Παναγιώτη Αφάλη ο οποίος και με πληροφόρησε με στοιχεία για τους Μεσσήνιους της Α΄ Μοίρας Καταδρομών.
Σκέφθηκα πως τον ονομαστικό κατάλογο θα έπρεπε να συμπληρώσουν μαρτυρίες από συγγενείς νεκρών και αγνοουμένων, αλλά και ενός επιζήσαντα του οποίου η μαρτυρία δεν υπάρχει στο βιβλίο «Οι άγνωστοι στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ 1974 Κύπρος»,
Στην πρώτη καταρτισθείσα κατάσταση υπήρξαν μικρά λάθη, τα οποία με παρουσιαζόμενη παρακάτω έχουν απαλειφθεί.
Πιθανότατα να υπάρχουν παραλήψεις στην κατάσταση που αφορά τους Μεσσήνιους που υπηρετούσαν στην Ε.Φ. διότι ήταν διεσπαρμένοι σε διάφορες μονάδες και δεν γνωριζόντουσαν μεταξύ τους, αλλά ούτε και έχουν δικό τους Σύλλογο να ενδιαφερθεί.
Αποφάσισα να πάρω το ρίσκο και να δημοσιεύσω την κατάσταση με θέμα τους οπλίτες, παρόλο που κάποιοι σχετικοί με το θέμα προσπάθησαν να με αποτρέψουν, για τους δικούς τους λόγους.
Αυτό που ενδιαφέρει πρωτίστως είναι να υπάρξει, έστω και μετά από 45 χρόνια, «ένα μεσσηνιακό προσκλητήριο μνήμης-Κύπρος ‘74», αφού το μήνυμα, που έχει ξεθωριάσει για τους περισσότερους νεοέλληνες, ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ-ΚΥΠΡΟΣ ’74, πάντα θα συγκινεί όλους εμάς που νιώθουμε ενοχές ως Έλληνες και για τα παιδιά που χάθηκαν, και γι’ αυτά που σακατεύτηκαν σωματικά ή ψυχικά, αλλά και γιατί δεν ήμασταν και μείς εκεί να πολεμήσουμε μαζί τους.
ΜΑΣΟΥΡΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ, ΑΔΕΛΦΟΣ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΜΑΣΟΥΡΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ. ΤΗΛ. ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ 3.6.2015
«Με τον αδελφό μου είχαμε επικοινωνία μέχρι και τα τέλη Ιουλίου 1974. Ήταν στο λόχο Διοικήσεως. Πολέμησε στις τριήμερες μάχες 14,15,16 Αυγούστου 1974 υπερασπιζόμενος το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ.
Σκοτώθηκε στις 16.
Το σώμα του βρέθηκε, μπόρεσαν και το πήραν αμέσως μετά την εκεχειρία. Από ότι με πληροφόρησε ο στρατιώτης Δημήτρης Κοκκινάκης από το χωριό Καλάμι (πέθανε το 2012), ο οποίος τότε ήταν χειριστής μπουλντόζας και έθαψε στο νεκροταφείο της Λακατάμειας τους νεκρούς, ο αδελφός μου ήταν στην κατάσταση που του είχαν δώσει, αλλά κάποια από τα νεκρά σώματα δεν είχαν ονόματα πάνω τους.
Έτσι έθαψε τους νεκρούς συμπολεμιστές του και πάνω από το τάφο τους έβαζε ένα όνομα από την κατάσταση που είχε, στην τύχη.
Το ότι είχε σκοτωθεί μας είχε πληροφορήσει επίσημα, ερχόμενος στο χωριό μας στη Μέλπεια, αξιωματικός του Στρατού.
Μάλιστα εκείνη την ημέρα έλειπαν οι γονείς μας και ενημέρωσε εμένα.
Όταν ηρέμησε η κατάσταση τους θαμμένους στο νεκροταφείο της Λακατάμειας τους ξέθαψαν.
Κάλεσαν μάλιστα τους γονείς μας να αναγνωρίσουν τα λείψανά του.
Όμως αυτά που μας έδειξαν δεν ήταν του αδελφού μου και δεν τα παραλάβαμε. Μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί τα οστά του, με το DNA που έχουμε δώσει.
Πιθανότατα κάποιος άλλος συγγενής σκοτωμένου Ελδυκάριου να τα παρέλαβε πιστεύοντας πως είναι ο δικός του νεκρός.
Δεν μάθαμε λεπτομέρειες για το πώς σκοτώθηκε, ξέρουμε όμως πως οι περισσότεροι νεκροί και αγνοούμενοι Ελδυκάριοι που σκοτώθηκαν σ’ εκείνες τις μάχες ,κυρίως την 16η Αυγούστου 1974, ήταν από το Λόχο Διοικήσεως και τον 4ο Λόχο.
Ο δήμος Οιχαλίας έχει φτιάξει προτομή του αδελφού μου στο χωριό μας την Μέλπεια».
Σημ. γράφοντος.
Στο παραπάνω αναφερθέν βιβλίο «Οι άγνωστοι στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ 1974 Κύπρος», ο Αθανάσιος Χρυσάφης γράφει και τα πιο κάτω για τον Θεόδωρο Μασούρα: «στις τριήμερες επικές μάχες ο ήρωας Θεόδωρος Μασούρας βρισκόταν με τον Λόχο Διοικήσεως έξω από το στρατόπεδο, στην γραμμή άμυνας στο Β΄ Ύψωμα νότια και έξω του Στρατοπέδου 100 μέτρα.
Μέσα, στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου μέχρι τα μαγειρεία, βρισκόταν ο 4ος Λόχος και βόρεια του Στρατοπέδου απέναντι από την ΤΟΥΡΔΥΚ ο 2ος Λόχος.
Πολέμησε πολύ κοντά (50 μέτρα αριστερά) στο σημείο που έκανε τιτάνια αντίσταση η ομάδα του λοχαγού Σταυριανάκου.
Εγώ οπισθοχωρώντας τραυματισμένος από εκείνη την κόλαση, φώναξα στους συμπολεμιστές μου Κολλάτο και Μπρούμα από την Καλαμάτα, πως πρέπει να φύγουμε να σωθούμε γιατί είχαμε μπερδευτεί με τους τούρκους.
Σε ένα όρυγμα πιο πέρα ήξερα πως βρίσκονταν και οι άλλοι καλαματιανοί φίλοι μου Μασούρας και Σκουρλής.
Τους φώναξα να φύγουμε και τότε από εκείνο το όρυγμα ξεπρόβαλαν ματωμένοι δυο τούρκοι.
Μόλις με είδαν ξανακρύφτηκαν στο όρυγμα.
Από πίσω τους εμφανίστηκε ο συμπολεμιστής μας Περσέχ-Αντώνης Πιπεριάν και τους σκότωσε με το Μ1, γιατί αυτοί προφανώς είχαν σκοτώσει με χειροβομβίδα τα παιδιά από την Καλαμάτα και κρύφτηκαν στο όρυγμά τους.
Ο Πιπεριάν έμεινε εκεί και χάθηκε για πάντα.
Όλα αυτά στις 1.30 περίπου το μεσημέρι της 16ης Αυγούστου».
Γράφει επίσης ο συγγραφέας, «...ο Θόδωρος Μασούρας με τον Δημήτρη Σκουρλή, και οι δύο από την Μεσσηνία και προσωπικοί μου φίλοι, ήταν λίγο πιο πέρα από το δικό μου όρυγμα.
Το τελευταίο βράδυ (σημ. το βράδυ στις 15.8.1974) μας έλεγε ο Θόδωρος: «μια ζωή την έχουμε.
Αν χρειαστεί θα τη δώσουμε για αυτό το Νησί και την Ελλάδα που τόσο αγαπήσαμε» σελ.439.
Φωτογραφία του Κύπριου φωτογράφου Χάρη Αβδελόπουλου την 17.8.1974.
Ο κ. Χρυσάφης με ενημέρωσε πως στην ιστορική αυτή φωτογραφία εικονίζονται Έλληνες (και όχι Ελληνοκύπριοι αδελφοί) του ΛΒΟ που υποστήριζαν στις μάχες το Στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ με τα όπλα τους.
Ο στρατιώτης με το σκισμένο καπέλο είναι ο επιζήσας Κουλεντιανός Δημήτρης από το Κορακοβούνι Αρκαδίας.
Το τανκ είναι πιθανώς το 1ο που χτύπησε με ΠΑΟ από 300 μέτρα ο θρυλικός καταδρομέας Μπικάκης. Τα σημειούμενα σημεία είναι του Θανάση Χρυσάφη από το βιβλίο του.
ΖΑΧΑΡΕΑΣ ΦΩΤΙΟΣ ΑΔΕΛΦΟΣ ΤΟΥ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΥ ΖΑΧΑΡΑ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ. Χειρόγραφο σημείωμα 10.6.2015.
«Ο αγνοούμενος αδελφός μου Ευάγγελος γεννήθηκε στην Καλαμάτα στις 14.5.1953 από βιοπαλαιστές γονείς, οι οποίοι έφυγαν από την ζωή έχοντας πιεί το πικρό ποτήρι της απώλειας του παιδιού τους μέχρι τέλους, μην γνωρίζοντας για την τύχη του.
Παρουσιάστηκε στο 9ο Σύνταγμα στην Καλαμάτα τον Ιανουάριο του 1973 και το 1974 μετατέθηκε στην Κύπρο, στην ΕΛΔΥΚ με την ειδικότητα του ασυρματιστή.
Σο τελευταίο γράμμα του, πριν την ανατροπή του Μακαρίου, μας έγραφε πως η κατάσταση στην Κύπρο μύριζε μπαρούτι, αλλά μας έγραφε παράλληλα και για την ελπίδα του να γυρίσει στην Ελλάδα για να απολυθεί και να υλοποιήσει τα όνειρά του.
Δυστυχώς η μοίρα είχε άλλα σχεδιάσει και ο αδερφός μου βρέθηκε να υπερασπίζεται στο Β’ Ύψωμα στο Λόχο Διοίκησης, μαζί με άλλους 300 συμπολεμιστές του, το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ στις φονικότατες μάχες 14,15,16 Αυγούστου 1974. Απέναντί τους είχαν όλη την Τουρκία πάνοπλη και αιμοβόρα, με τα άρματα μάχης να προχωρούν και να μπαίνουν στα ορύγματα των ηρώων μας.
Από την στιγμή που το πυροβολικό μας σταμάτησε να υποστηρίζει τους υπερασπιστές του στρατοπέδου, οι τούρκοι μπήκαν μέσα ενώ οι Έλληνες προσπάθησαν να υποχωρήσουν την τελευταία στιγμή.
Από εκείνη την στιγμή χάθηκαν τα ίχνη του και κανείς μέχρι σήμερα δεν μας έχει δώσει μια σαφή εικόνα για το τι έγινε το αδελφάκι μου.
Όσοι κατάλαβαν ότι έσπασε η γραμμή αμύνης προσπάθησαν να οπισθοχωρήσουν, οι άλλοι συνέχισαν κυκλωμένοι να πολεμούν.
Είναι ηθικό ατόπημα και δεν τιμά το κράτος μας που συνεχίζει να κρύβει τον φάκελο της προδοσίας της Κύπρου 41 χρόνια μετά.
Εύχομαι, στην μνήμη των ηρώων, να ριχθεί κάποια στιγμή φως και να διερευνηθεί σοβαρά η τύχη των αιχμαλώτων και γενικότερα των αγνοουμένων της Κυπριακής τραγωδίας.
Ελπίζω να συνεχίσει το Κυπριακό κράτος την πιστοποίηση των ανευρεθέντων οστών με την μέθοδο του DNA, και ίσως σταθούμε τυχεροί και «βρούμε» τον αδελφό μου.
Γνωρίζουμε πως στην πόλη Ντιαρμπακίρ στην νοτιοανατολική Ασία, έχουν βρεθεί, από το 2010, 33 σκελετοί, πυροβολημένοι στον κρόταφο, και οι έρευνες που έχουν γίνει μετά από πιέσεις των τούρκων δημοσιογράφων, δείχνουν πως δεν είναι ούτε τούρκοι ούτε Κούρδοι.
Όπως και οι γονείς μας, όσο έζησαν, έτσι και εγώ δεν θα πάψω ποτέ να αναζητώ τον αδελφό μου και να επιδιώκω να μάθω τι απέγινε υπερασπιζόμενος το Ελληνικό στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ».
Καταθέτω την μαρτυρία του Γιώργου Μπατσικούρα από τη Νέδουσα Ταϋγέτου, οπλίτη της 105 σειράς, που πολέμησε στην πρώτη γραμμή ως πολυβολητής της 2ης διμοιρίας του 2ου λόχου, στις μάχες 14,15,16 Αυγούστου 1974, όπου όλος ο τουρκικός στρατός χτύπησε το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ.
Στις μάχες αυτές, κυρίως αυτή της 16ης Αυγούστου,χάθηκαν περί τους 80, όλοι οι νεκροί και οι αγνοούμενοι οπλίτες της ΕΛΔΥΚ (οι υπόλοιποι 25 είχαν χαθεί στον Αττίλα Ι. ΣΥΝΟΛΟ 105 ΕΛΔΥΚΑΡΙΟΙ):
«Ήμουν 105 σειρά και πήγαμε στην Κύπρο το Γενάρη του 1974.
Ήμουν ήδη ένα χρόνο φαντάρος και όταν πήγαμε στην Κύπρο νιώθαμε πως ξαναπαρουσιαστήκαμε σαν νεοσύλλεκτοι.
Τα πράγματα ήταν καλά αλλά και σκληρά.
Τότε η πολιτική κατάσταση ήταν ήσυχη, δεν διαπίστωνα αναταραχή.
Ζούσε τότε ο Γρίβας.
Μάλιστα όταν πέθανε πήγε στην κηδεία του ένας λόχος της ΕΛΔΥΚ για να παρουσιάσει τιμές.
Βγαίναμε τακτικά έξω και οι λίρες που πληρωνόμασταν μας έφταναν και περνούσαμε καλά.
Εγώ ήμουν στον 2ο Λόχο και βρισκόμασταν από την αρχή στον Προμαχώνα, στα συρματοπλέγματα δίπλα ακριβώς στην τουρδυκ.
Στον 1ο Αττίλα τον Ιούλιο βομβαρδίστηκε πολύ το στρατόπεδό μας είχαμε λίγες απώλειες.
Το βράδυ της 20ης Ιουλίου επιτεθήκαμε στο τουρκικό χωριό Κιόνελι που απείχε 3 χιλ. περίπου αλλά δεν μπορέσαμε να το καταλάβουμε.
Εκεί χάθηκε, μαζί με άλλους 20 περίπου, και ο στρατιώτης Γεροντής.
Κάποιοι λένε πως γύρισε στο στρατόπεδο και χάθηκε την άλλη μέρα.
Σημασία έχει πως σήμερα είναι επίσημα αγνοούμενος.
Μετά από λίγες μέρες έγινε εκεχειρία και κατάπαυση του πυρός.
Οι τούρκοι όμως συνεχίσανε να προχωράνε, να κυριεύουν θέσεις και φτιάχνουν ορύγματα.
Φτιάξαμε και μεις ορύγματα.
Εγώ ήμουν πολυβολητής στο τσιμεντένιο πολυβολείο και πίσω μας ήταν το παρατηρητήριο. Κυκλοφορούσαμε τα βράδια μέσα στο στρατόπεδο και ήμασταν σίγουροι πως θα είχαμε και πάλι πόλεμο.
Δεν είχαμε ούτε τηλέφωνο, είχε κοπεί το τηλέφωνο του λοχαγού, και εκεί γνώρισα και τον Θόδωρο Μασούρα.
Αυτός ήτανε στο Λόχο Διοικήσεως και συστηθήκαμε.
Μου είπε πως ήταν από τη Μέλπεια.
Το παιδί αυτό το συνάντησα εκείνες τις ημέρες πριν τις μάχες του Αυγούστου, φαινόταν ήρεμος και αποφασισμένος.
Γιώργος Μπατσικούρας. Κύπρος. Δεκέμβριος 1974.
Στις 14 Αυγούστου, την 1η μέρα των 3μερων μαχών, ήμουν στο πολυβολείο στη θέση Προμαχώνας βόρεια του Στρατοπέδου απέναντι από την τουρδυκ, με τον λοχαγό μου τον Κωνσταντούλα Ηλία και με άλλα δύο παιδιά που δεν θυμάμαι τα ονόματά τους.
Ο λοχαγός μου έλεγε σε ποιους στόχους να ρίχνω.
Μας βομβαρδίζανε και τα αεροπλάνα τους και το πυροβολικό τους.
Δεχόμαστε πυρά και από την Τουρδυκ.
Έριχνα και στους στόχους που μου έλεγε ο λοχαγός μου και προς την τουρδυκ και μερικές φορές έβγαινα έξω από το πολυβολείο και έριχνα προς τα αεροπλάνα που πετάγανε από πάνω μας.
Το πολυβολείο μας ήταν δίπλα ακριβώς στους τούρκους, στα συρματοπλέγματα, ήμασταν απομακρυσμένοι από τους άλλους λόχους και δεν ξέραμε τι γινότανε στα άλλα ορύγματα αφού ήμασταν τελείως ξεκομμένοι.
Για τα παλικάρια τον Σιμίτα και τον Βαρελτζή δεν μάθαμε τίποτα τότε.
Μετά τον πόλεμο μάθαμε πως χτυπήσανε στην έφοδο τους τούρκους μόνοι τους με FN και σκοτώθηκε ο Σιμίτας.
Ήμασταν τόσο ξεκομμένοι από τους άλλους ώστε την 3η μέρα που μας δώσανε εντολή οπισθοχώρησης, αυτός που ήρθε να μας ειδοποιήσει μας ρωτούσε αν είναι και άλλοι του 2ου λόχου πιο πέρα.
Μας είχανε πως είχαμε χαθεί όλοι μας.
Ο μόνος που αντιλήφθηκα πως σκοτώθηκε από το λόχο μας, ήταν ένα παιδί στο διπλανό από το πολυβολείο όρυγμα, που τον πήρε σφαίρα στο κεφάλι επειδή δεν φόραγε το εξωτερικό κράνος.
Η μάχη της 1ης μέρας σταμάτησε μόλις νύχτωσε.
Οι τούρκοι στις θέσεις τους και μείς στις δικές μας.
Όλη τη νύχτα ρίχναμε φωτοβολίδες για να βλέπουμε μήπως μας πλησιάσουνε καταδρομείς.
Δεν κοιμήθηκα καθόλου.
Ήμουν με το πολυβόλο αγκαλιά και οι άλλοι παρατηρητές.
Είχαμε μεγάλη αγωνία.
Φαγητό δεν μας έφερε κανείς και φάγαμε μερικές μπαγιάτικες γαλέτες.
Νερό είχαμε και πίναμε.
Η 2η μέρα μια από τα ίδια.
Βομβαρδισμοί από αεροπλάνα και πυροβολικό, πολυβόλα από τη μεριά της τουρδυκ, σκεφτόμασταν «έφτασε το τέλος μας».
Υπήρχε ένα ακόμα πολυβόλο σε όρυγμα στην 3η διμοιρία του Λόχου μου.
Εγώ ήμουν στη 2η διμοιρία.
Ρίχναμε προς όλες τις κατευθύνσεις.
Κατά το μεσημέρι εμφανίστηκε απέναντί μας ένα τουρκικό τζιπάκι με ένα ΠΑΟ επάνω του.
Βλέπαμε τις κινήσεις του πληρώματος.
Άρχισα να του ρίχνω συνεχή πυρά.
Φαίνεται πως το χτύπησα διότι ανατινάχτηκε με ανάφλεξη μεγάλη.
Μας βοήθησε η Παναγιά γιατί άμα μας πετύχαινε θα μας έκανε ίσωμα.
Οι τούρκοι είχανε καταλάβει πως το πολυβολείο μας ήτανε ισχυρό και είχανε στρέψει πολλά και συνεχή πυρά επάνω μας.
Άμα μας γκρεμίζανε θα ανοίγανε πέρασμα.
Το περιστατικό αυτό έγινε γύρω στις 3 το μεσημέρι.
Όλη η 2η μέρα πέρασε χωρίς να σταματήσουμε ούτε λίγο να πολεμάμε.
Δεν κατόρθωσαν να μας πλησιάσουν κοντά, μόνο πυρά εξ αποστάσεως.
Τη νύχτα την περάσαμε πάλι σχεδόν άυπνοι, τέσσερα άτομα μέσα στο πολυβολείο και όλη η 2η διμοιρία στα ορύγματα.
Την 3η μέρα οι μάχες ξεκίνησαν νωρίς.
Από παντού δεχόμαστε σφαίρες.
Τα τουρκικά αεροπλάνα έριχναν βόμβες Ναπάλμ μέσα στο στρατόπεδο και η φωτιά που σηκωνόταν ήταν μέχρι τα ουράνια.
Ανταποδίδαμε προς όλες τις κατευθύνσεις. Κόλαση. Ξέραμε από τις προηγούμενες μέρες πως ο 4ος Λόχος δυτικά μας και ο Λόχος Διοικήσεως νότια στο Β΄ Ύψωμα, είχανε πολεμήσει από πολύ κοντά τους τούρκους.
Μέχρι το μεσημέρι είχαμε δεχτεί πολλές επιθέσεις από παντού.
Ήμουνα αφοσιωμένος στο πολυβόλο μου και έριχνα συνέχεια.
Δεν σκεφτόμουνα πως ήταν πιθανό να σκοτωθώ.
Ούτε καταλάβαινα το τι γινόταν έξω στα ορύγματα.
Το μόνο που με ενοχλούσε ήταν ο ιδρώτας που έπεφτε στα μάτια μου.
Κάποια στιγμή αντιλήφθηκα τούρκους στρατιώτες να πλησιάζουν ακροβολισμένοι.
Έστρεψα το πολυβόλο μου πάνω τους.
Οι καπνοί δεν με βοηθούσαν να ξεχωρίσω και να έχω καλή όραση.
Εκείνη τη στιγμή που πολυβολούσα προς τους τούρκους στρατιώτες, έρχεται ένα παιδί που το είχε στείλει ο υπολοχαγός Κόλλιας Ιωάννης και μας ειδοποιεί, αφού δεν είχαμε τηλέφωνο, δηλαδή είπε του λοχαγού Κωνσταντούλα να οπισθοχωρήσουμε.
Βγήκε ο λοχαγός μας από το πολυβολείο και έμαθε πως ήταν εντολή του διοικητή-στρατοπεδάρχη Σταυρουλόπουλου.
Αυτό έγινε γύρω στις 3 το απόγευμα, ενώ από το πρωί δεν είχαμε σταματήσει ούτε πέντε λεπτά να πολεμάμε.
Είχαμε σφαίρες και πιστεύαμε πως θα αντέχαμε στην επίθεση.
Όταν ήρθε η διαταγή είχα ακόμα 4 κουτιά δεσμίδες για το πολυβόλο.
Τα ζώστηκα όλα πάνω μου, πήρα το πολυβόλο μου και περίμενα να φύγει όλη η διμοιρία μου.
Μόλις πέρασε κι ο τελευταίος ακολούθησα κι εγώ.
Φύγαμε όλοι πηγαίνοντας προς το μέρος της Λευκωσίας, προς το Κολέγιο.
Βγαίνοντας από το πολυβολείο είχε ένα υψωματάκι και μετά κατηφόρα και μετά ίσωμα.
Φτάνοντας στο ίσωμα υπήρχαν παντού δέντρα ευκάλυπτοι κλπ.
Δίπλα στα δέντρα ήτανε δρόμος και δίπλα στο δρόμο ήταν ένα αυλάκι που πέφτανε τα απόβλητα των μαγειρείων.
Σε εκείνο το σημείο μας περίμενε ο Κόλλιας.
Όταν με είδε με τις σφαίρες και το πολυβόλο με διέταξε «πέταξέ τα για να μπορέσεις να περπατήσεις».
Άφησα τις 2 δεσμίδες και συνέχισα με τις άλλες 2 και το πολυβόλο παραμάσχαλα.
Βγαίνοντας από το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, πήγαμε ν’ ανεβούμε το δρόμο που πήγαινε στο Κολέγιο.
Στην ανηφόρα μας είδανε οι τούρκοι από 11ο Τ.Σ. και άρχισαν να μας ρίχνουν από μακριά.
Σηκώσαμε τα χέρια και τα κουνούσαμε και έτσι σταμάτησαν να μας ρίχνουν.
Ίσως να νομίσανε πως ήμασταν τούρκοι και συνοδεύαμε αιχμαλώτους.
Συνεχίσαμε και όταν περάσαμε το κτήριο του Κολεγίου, αρχίσανε να μας βαράνε με όλμους.
Καθίσαμε ακίνητοι πίσω από το Κολέγιο και οι όλμοι περνούσαν από πάνω μας, έτσι ξαναγλυτώσαμε.
Φύγαμε και από κει και πέσαμε σε κάτι αμπέλια.
Ήτανε ή ώρα 6 το απόγευμα περίπου.
Συνεχίσαμε να βαδίζουμε προσεκτικά και δεν συναντήσαμε κανέναν.
Βρεθήκαμε μπροστά σε ένα μικρό στρατόπεδο του ΟΗΕ.
Πήγε ένας από μας να πάρει λίγο νερό και οι ΟΗΕδες τον έδιωξαν και μας φώναζαν να απομακρυνθούμε. Φεύγοντας από κει κρυφτήκαμε σε κάτι δέντρα που ήταν πιο κάτω, γιατί περνάγανε αεροπλάνα από πάνω μας.
Ήμασταν σχεδόν όλος ο Λόχος καμιά 90αριά άτομα.
Μετά συνεχίσαμε και φτάσαμε σ’ ένα μέρος που λεγόταν Λακατάμεια, προάστιο της Λευκωσίας.
Περάσαμε τη νύχτα σε ένα κτήριο ενός αμπελώνα.
Το πρωί ήρθανε αυτοκίνητα και μας πήραν και πήγαμε σ’ ένα στρατόπεδο. Φάγαμε ένα αυγό και προσπαθούσαμε να συνέλθουμε.
Αρχίσαμε να μαθαίνουμε για τους σκοτωμένους από τους άλλους Λόχους.
Μόνο τον Σταυρουλόπουλο θέλαμε να βλέπουμε, τους αξιωματικούς που ήταν μαζί μας στις μάχες και τους αξιωματικούς των τριών Λόχων που πολέμησαν μαζί μας.
Άμα δεν ήταν αυτοί θα είχαμε χαθεί όλοι. Κάποιους άμαχους αξιωματικούς που το παίζανε σκληροί τους είχαμε γραμμένους.
Πολλά παιδιά ήταν σαν τρελαμένα.
Μας έσωσε ο Σταυρουλόπουλος που πήρε την απόφαση να φύγουμε, γιατί οι άμαχοι ψευτοστρατηγοί θέλανε να μείνουμε και να σκοτωθούμε όλοι «για την τιμή του στρατοπέδου», όπως μάθαμε, και μαλώναμε μεταξύ τους για ποια μετάλλια ανδρείας θα πάρουνε και πόσες οικοσκευές θα φέρνανε στην Ελλάδα.
Μείναμε λίγο καιρό στη Μαλούντα και μετά μας πήγαν στον Αγιάννη Μαλούντας.
Μέναμε σε σκηνές σε κάτι ελιές μέχρι και το χειμώνα του 1974.
Όταν γυρίσαμε στην Ελλάδα υπηρετήσαμε άλλους 2 μήνες εφεδρεία.
Μετά την απόλυσή μου εγκαταστάθηκα στην Καλαμάτα.
Για καιρό μετά αν άκουγα αεροπλάνο να πετάει από πάνω μου από την εκπαιδευτική αεροπορική βάση της Μεσσήνης, νόμιζα πως ήταν τουρκικό και θα μας βομβάρδιζε.
Πέρασε αρκετό καιρός για να ξεπεράσω την ένταση στην οποία βρισκόμουνα συνεχώς…».
Θανάσης Χρυσάφης - συγγραφέας του προαναφερθέντος βιβλίου-γράφει :
«Οι τούρκοι μπήκαν στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ γύρω στις 3μμ την 16η Αυγούστου 1974 και μέχρι τις 5.30 μμ γινόντουσαν μάχες σώμα με σώμα.
Το Β΄ ύψωμα το πάτησαν με τανκς γύρω στις 1 το μεσημέρι, αλλά το καθάρισαν από την αντίσταση του 4ου Λόχου γύρω στις 5.30 μμ.
Την 3η και τελευταία μέρα ρίξανε δύο ίλες αρμάτων και χιλιάδες στρατιώτες.
Αυτή τη μέρα έγιναν εναντίον του στρατοπέδου τουλάχιστον 40 επιδρομές από την τουρκική αεροπορία, από 2 αεροπλάνα την κάθε επιδρομή που βομβάρδιζαν και πολυβολούσαν για 15 λεπτά συνεχώς.
Άδειασαν όλο το στοκ από τις «απαγορευμένες» υποτίθεται βόμβες Ναπάλμ που περίσσεψαν από το Βιετνάμ, πάνω στους 300 Ελδυκάριους μαχητές που πολεμούσαν όλη την τουρκική στρατιωτική μηχανή, την οποία υποστηρίζανε με κάθε τρόπο οι ΟΗΕδες και τα ΝΑΤΟϊκά φιλαράκια τους».
Οι νεκροί ήρωες κείτονταν ακόμα νεκροί και άταφοι μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ.
Οι τούρκοι εκείνη την ημέρα αποκεφάλισαν δέκα ήρωες, έβαλαν τα κεφάλια τους στη σειρά και έβγαζαν φωτογραφίες.
Πήγαν δυο αξιωματικοί της Εθνοφρουράς με μερικούς στρατιώτες και οχήματα και μάζεψαν τα σώματα των ηρώων.
Σε όσους βρήκαν στοιχεία επάνω τους τούς κατέγραψαν.
Τους άλλους δεν μπορούσαν.
Θάφτηκαν σε ομαδικούς τάφους σαν μη αναγνωρισμένοι νεκροί.
Κανείς δεν ενδιαφέρθηκε από το επιτελείο μας να πάει να τους δει και να τους αναγνωρίσει.
Κανείς δεν ενδιαφέρθηκε από το επιτελείο μας να πάει να τους δει και να τους αναγνωρίσει.
Πολλοί ήταν ακρωτηριασμένοι και παραμορφωμένοι. Τους έθαψαν στο νεκροταφείο της Λακατάμειας…που φτιάχτηκε τότε για τους δικούς μας νεκρούς.
Οι νεκροί ήρωες έπρεπε να ταφούν με συνοπτικές διαδικασίες γιατί μύριζαν.
Σελ. 442, έκδοση 2007.
Φωτογραφία αγνώστου. Ομαδική ταφή ΕΛΔΥΚΑΡΙΩΝ στην Λακατάμεια.
ΜΕΣΣΗΝΙΟΙ ΗΡΩΕΣ
Α΄ ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ
ΝΕΚΡΟΣ
Δεκανέας Καταδρομών Γιαννόπουλος Παναγιώτης του Αριστείδη ημ. θανάτου 21.7.1974.
Από το Κρυονέρι Τριφυλίας.
Ήταν στο αεροπλάνο NORATLAS 52-133, της επιχείρησης «ΝΙΚΗ» και ήταν «ΝΙΚΗ 4» στο οποίο είχε επιβιβαστεί η διμοιρία του και το οποίο συνετρίβη, χτυπημένο από φίλια πυρά, στην περιοχή Μακεδονίτισσα.
Ήταν στο αεροπλάνο NORATLAS 52-133, της επιχείρησης «ΝΙΚΗ» και ήταν «ΝΙΚΗ 4» στο οποίο είχε επιβιβαστεί η διμοιρία του και το οποίο συνετρίβη, χτυπημένο από φίλια πυρά, στην περιοχή Μακεδονίτισσα.
Τα οστά του ταυτοποιήθηκαν με την μέθοδο DNA και βρίσκονται στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Κρυονέρι από το 2006.
ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΕΖΗΣΑΝ
1.ΑΦΑΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ
2.ΔΕΛΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του ΣΠΗΛΙΟΥ
3.ΜΑΛΑΜΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ
4.ΣΙΝΑΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ
5.ΤΖΟΥΜΑΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΝΕΚΡΟΙ
1.ΓΚΟΥΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του ΓΕΩΡΓΙΟΥ, από το Ρωμύρι Πυλίας, δεκανέας πεζικού, πολεμούσε μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, ημ. θανάτου 16.8.1974
2.ΜΑΣΟΥΡΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ του ΑΝΔΡΕΑ, από την Μέλπεια, δεκανέας πεζικού, πολεμούσε στο Β΄ Ύψωμα, ημ. θανάτου 16.8.1974
3.ΝΙΚΗΤΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ του ΗΛΙΑ, από το Τσουράκι Καρύταινας (στρατιωτικά ανήκει στη Μεσσηνία), λοχίας υγειονομικού, πολεμούσε μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, ημ. θανάτου 16.8.1974
ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ
1.ΖΑΧΑΡΕΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ, από την Καλαμάτα, δεκανέας διαβιβάσεων, πολεμούσε στο Β΄ Ύψωμα, αγνοούμενος από 16.8.1974
1.ΖΑΧΑΡΕΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ, από την Καλαμάτα, δεκανέας διαβιβάσεων, πολεμούσε στο Β΄ Ύψωμα, αγνοούμενος από 16.8.1974
2.ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του ΑΓΓΕΛΗ, από την Τριφυλία, δεκανέας πεζικού, πολεμούσε μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, αγνοούμενος από 16.8.1974
3.ΞΥΔΙΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του ΛΕΩΝΙΔΑ, από την Πλατανόβρυση Πυλίας, δεκανέας πεζικού, πολεμούσε μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, αγνοούμενος από 16.8.1974
4.ΣΚΟΥΡΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του ΑΓΓΕΛΗ, από την Άνω Μέλπεια, δεκανέας πεζικού, ήταν στο ίδιο όρυγμα με τον Μασούρα στο Β΄ Ύψωμα, αγνοούμενος από 16.8.1974
5.ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ του ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ, από το Ζευγολατιό, δεκανέας πεζικού, αγγελιοφόρος του ταγματάρχη Δελλή στο Β΄Ύψωμα, ο οποίος τον έστειλε να ειδοποιήσει για την οπισθοχώρηση και χάθηκε, αγνοούμενος από 16.8.1974.
ΕΠΙΖΗΣΑΝΤΕΣ
1.ΑΒΔΙΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
2.ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ε/Φ Ε/Φ
3.ΑΝΑΤΟΛΙΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
4. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ε/Φ
5. ΒΡΕΤΤΕΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ
6.ΓΑΛΑΝΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ
7.ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΚΟΣ
8.ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
9.ΓΕΩΡΓΟΥΛΕΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
10.ΓΙΑΝΝΑΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
11.ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ
12.ΓΥΦΤΑΚΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
13.ΔΗΛΕΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
14.ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
15.ΔΙΠΛΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
16.ΔΩΔΕΚΑΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
17.ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
18.ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ε/Φ
19.ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
20.ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
21.ΘΕΟΔΩΡΕΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ε/Φ
22.ΚΑΒΔΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
23.ΚΑΠΕΡΝΕΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
24.ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
25.ΚΑΡΚΑΤΖΟΥΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
26.ΚΑΤΣΑΦΑΔΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
27.ΚΕΣΑΡΕΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
28.ΚΟΚΚΙΝΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
29.ΚΟΛΛΑΤΟΣ ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ
30.ΚΟΛΟΒΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
31.ΚΟΜΝΗΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
32.ΚΟΤΣΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
33.ΚΟΥΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
34.ΚΟΥΜΠΛΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Ε/Φ
35.ΚΟΥΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ Ε/Φ
36.ΚΟΥΦΟΓΙΩΡΓΑΣ ΑΓΓΕΛΟΣ Ε/Φ
37.ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ε/Φ
38.ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
39.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
40.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
41.ΛΥΚΙΣΣΙΩΤΗΣ ΚΩΣΤΑΣ
42.ΜΑΡΑΝΤΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
43.ΜΑΥΡΕΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ε/Φ
44.ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ε/Φ
45.ΜΗΤΣΕΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
46.ΜΙΧΑΛΑΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
47.ΜΟΝΤΑΛΔΟΣ ΜΙΧΑΗΛ
48.ΜΠΑΤΣΙΚΟΥΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
49.ΜΠΙΡΜΠΙΛΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
50.ΜΠΟΥΜΠΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ Ε/Φ
51.ΜΠΟΥΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ε/Φ
52.ΜΠΟΥΡΑΣ-ΣΟΥΛΙΜΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
53.ΜΠΡΟΥΜΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
54.ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
55.ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΣ
56.ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
57.ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ
58.ΠΑΝΤΑΖΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ε/Φ
59.ΠΟΠΟΡΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ
60.ΠΟΥΡΝΑΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
61.ΣΠΑΝΟΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
62.ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
63.ΤΣΙΑΜΑΝΤΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ Ε/Φ
64.ΤΣΟΚΑΣ ΗΛΙΑΣ
65.ΦΟΥΡΤΟΥΝΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ Ε/Φ
66.ΨΑΡΡΕΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Τελειώνοντας αυτό το αφιέρωμα στους Μεσσήνιους οπλίτες που πολέμησαν στην Κύπρο το 1974, ευχαριστώ τον βετεράνο της ΕΛΔΥΚ ’74 κ. Νίκο Κάβδα, που με τις ταπεινές διηγήσεις του ενεργοποίησε ξανά το εθνικό μου φρόνημα, τον κ. Τριαντάφυλλο Τσικάλογλου, που, παρόλο δεν πολέμησε, έχει άσβεστο ενδιαφέρον και εθνική ευαισθησία, και βέβαια την καλοσύνη να με ενημερώνει συνεχώς με πληροφορίες και συναφείς ειδήσεις.
Το 2014 πήρε τον γράφοντα και άλλους 5 καλαματιανούς και μας πήγε στην Κύπρο, «περιοδεία» στα πεδία των μαχών, τον κ. Δημήτρη Σπανογιάννη μεσσήνιο πρόεδρο του λλ΄’συλλόγου «Πανελλήνιος Σύνδεσμος Πολεμιστών ΕΛΔΥΚ 1974», τον κ. Παναγιώτη Αφάλη, μεσσήνιο πρόεδρο του πολεμικού συλλόγου «Κομάντος ‘74» και τον κ. Ανδρέα Ανατολίτη.
Οι τρεις τελευταίοι με βοήθησαν στη σύνταξη του καταλόγου.
Τον κ. Θανάση Χρυσάφη που μου επέτρεψε να χρησιμοποιήσω στοιχεία από το βιβλίο του, διάβασε τα κείμενά μου κάνοντας τις απαραίτητες διορθώσεις.
Τους κ.κ. Δημήτρη Παπαλάμπρο και Βασίλη Βασιλόπουλο, πρόεδρο και γραμματέα του πολιτιστικού συλλόγου «το παλιό Ρωμήρι» διότι βρήκαν και μου παρέδωσαν φωτογραφία του νεκρού ήρωα Δημήτρη Γκούρου.
Και βέβαια τους κ.κ. Γρηγόριο Μασούρα και Φώτιο Ζαχαρέα που μου εμπιστεύτηκαν τα στοιχεία των ηρώων αδελφών τους που θυσιάστηκαν, όπως και τον κ. Γιώργο Μπατσικούρα που μίλησε για πρώτη φορά δημόσια και, απ’ ότι έχω πληροφορηθεί από συμπολεμιστές του, έπραξε στις μάχες πολύ περισσότερα από όσα ταπεινά μου διηγήθηκε.
chalarisargiris.blogspot.com
ΣΤΗΡΙΞΤΕ ΜΑΣ ΠΑΤΩΝΤΑΣ LIKE "ΕΔΩ"
