Επαμεινώνδας Ε. Πανάς Συντ. Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Το γεωπολιτικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ όσον αφορά στι...
Επαμεινώνδας Ε. Πανάς
Συντ. Καθηγητής
Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Το γεωπολιτικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ όσον αφορά στις ενεργειακές πηγές και κυρίως το πετρέλαιο, είναι χωρίς αμφιβολία ξεκάθαρο.
Οι ΗΠΑ ελέγχουν τα πετρέλαια της Σαουδικής Αραβίας και του Περσικού Κόλπου.
Όσον αφορά στην πολιτική των αγωγών και εδώ οι ΗΠΑ δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται για την περιοχή της Κασπίας θάλασσας.
Οι χώρες, όπως το Τουρκμενιστάν, Καζακστάν, και Αζερμπαϊτζάν δεν έχουν θαλάσσια πρόσβαση, οπότε το όποιο πετρέλαιό τους δεν διοχετεύεται μέσω πλοίων, αλλά μέσω των αγωγών.
Για τον λόγο αυτόν οι μεγάλες δυνάμεις και οι εταιρείες πετρελαίων ενδιαφέρονται επίσης για τις διαδρομές των αγωγών.
Οπότε, στρατηγικής σημασίας είναι η κατασκευή και η διαδρομή των αγωγών αυτών.
Για αυτό δεν είναι περίεργο που οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει παράλληλα στρατηγική για τους αγωγούς.
Ο Χ. Κίσινγκερ έχει γράψει ιστορία λόγω των παρεμβάσεων με ορισμένες του ρήσεις.
Μια από τις διάσημες ήταν αυτή που αφορούσε και το πετρέλαιο: «το πετρέλαιο είναι τόσο σημαντικό για να το αφήσουμε στους Άραβες» Πρόταση απλή και συνάμα περιεκτική που ουσιαστικά περιγράφει την εικόνα των τελευταίων 80 χρόνων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, περιοχής που καλύπτει περίπου τα 2/3 των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι από το 1920 η Standard Oil της Καλιφόρνιας έχει αρχίσει εκμετάλλευση των πετρελαίων της Σαουδικής Αραβίας.
Η ιδιαίτερη σημασία του πετρελαίου για τις υπερδυνάμεις έχει οδηγήσει ουσιαστικά, άμεσα ή έμμεσα, στον έλεγχο των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου, Ήδη, Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειος ελέγχονται από τον Αμερικανικό Παράγοντα που σε λίγες περιπτώσεις δεν κατορθώνει να επιβάλει τάξης που εκείνος επιθυμεί.
Μπορεί κάποιος να φαντάζεται τη Συρία ως το κακό παιδί ή τον ταραξία της περιοχής.
Όμως, παντού τα τελευταία χρόνια τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αποσιωπούν ότι οι ταραξίες δεν είναι η Συρία ή η Παλαιστίνη αλλά το Ισραήλ.
Αυτό συμβαίνει γιατί σήμερα το Ισραήλ έχει καταστεί ο ακρογωνιαίος λίθος της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή.
Όμως, εκτός από αυτήν τη θεώρηση υπάρχει μια ακόμη παράμετρος στον αραβικό κόσμο που ασφαλώς θα «πονοκεφαλιάζει» αρκετά: εκτιμάται ότι ο νεανικός πληθυσμός κάτω των 17 ετών θα αποτελεί το 40% του πληθυσμού.
Η ισχύς της δημογραφικής αυτής παραμέτρου αυξάνεται πολλαπλασιαστικά αν υπολογίσουμε παράλληλα τη συμβολή του αραβικού εθνικισμού και του πολιτικού ισλαμισμού.
Αυτά τα δύο στοιχεία δεν μπορούν να υποεκτιμηθούν και συγχρόνως δεν μπορούν εύκολα να αντιμετωπισθούν.
Η Μέση Ανατολή είναι μια ιδιαίτερη περιοχή που ανέδειξε πολιτισμούς, θρησκείες και… πετρέλαιο.
Η κακοδαιμονία πολλών κρατών της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου ασφαλώς δεν οφείλεται στους πολιτισμούς που προηγήθηκαν, αλλά στην αποκάλυψη του Μαύρου Χρυσού.
Πώς σε αυτήν όλη την ιστορία εμπλέκεται η χώρα μας;
Εδώ φαίνεται καθαρά πως κάποιο παρακμιακό πολιτικό σύστημα ευθύνεται για την σημερινή μνημονιακή κατάσταση της χώρας.
Δεν είναι περίεργο γεγονός που αυτό το πολιτικό σύστημα έθεσε σε δεύτερη, ή καλύτερα, σε τελευταία κατάταξη την μακροπρόθεσμη ισχύ και την επιβίωση του ελληνικού έθνους.
Αυτό το πολιτικό σύστημα πίστευε ότι με τον αχαλίνωτο παρασιτικό καταναλωτισμό και με τα ξένα δάνεια θα επιβίωνε ο ελληνισμός.
Αφού όμως μιλάμε για τον Μαύρο Χρυσό, για τα πετρέλαια, πρέπει να αναφερθούμε και σε έναν αξιόλογο Έλληνα πατριώτη που έτυχε να τον γνωρίζω: τον Σωτήρη Σοφιανόπουλο.
Υπάρχουν Έλληνες πατριώτες που κάτω από συγκεκριμένες καταστάσεις, με εθνικό πνεύμα και ανησυχία, είχαν έναν τρελό όνειρο: να προσφέρουν στην Πατρίδα μας.
Ο Σωτήρης Σοφιανόπουλος με το ερευνητικό του πνεύμα και την αγάπη του για την Ελλάδα ήθελε αυτό το τρελό του όνειρο να το κάνει πραγματικότητα.
Ποια ήταν, λοιπόν, η συνέχεια;
Ο Σ. Σοφιανόπουλος μπορούσε να περιοριστεί μόνο στην μεγάλη εταιρεία της οικογένειάς του, τη ΧΡΩΠΕΙ Α.Ε. και να μην δείξει άλλο ενδιαφέρον εκτός από την επιβίωση της ΧΡΩΠΕΙ.
Δεν ήταν όμως κερδοσκόπος, Είχε ανησυχίες για τη χώρα, δεν ήθελε να αντιμετωπίζει με παθητικότητα την πορεία προς την εξαθλίωση και την εξάρτηση από τον ξένο παράγοντα.
Δεν μπορούσε να το «χωνέψει» πως η Ολλανδία, σε έκταση μικρότερη από τα δύο τρίτα (⅔) της Μακεδονίας μας, μπορεί να τροφοδοτεί με κτηνοτροφικά και γαλακτοκομικά προϊόντα ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ η Μακεδονία μας δεν το κατορθώνει αυτό.
Η πνευματική του συγκρότηση ήταν άρτια.
Ο ίδιος ήταν υψηλού επιπέδου χημικός, για αυτό δεν έβλεπε το δένδρο αλλά το δάσος.
Μάλιστα, ήξερε και πως να το περπατήσει.
Τον Αύγουστο του 1978 γράφει στον τότε Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή τα ακόλουθα:
Αυτήν την επιστολή λαμβάνει ο Κ. Καραμανλής και δεν δίνει καμία απάντηση.
Γίνεται φανερό ότι κάποια συμφέροντα δεν επέτρεψαν την εκμετάλλευση των πετρελαίων της Ζακύνθου.
Μήπως ο Σοφιανόπουλος θα γινόταν δισεκατομμυριούχος;
Στην ίδια επιστολή φαίνεται η αγάπη για την πατρίδα του Σοφιανόπουλου.
Να τι γράφει:
Καταλήγει στην επιστολή του προς τον Καραμανλή ο Σοφιανόπουλος:
Στο σημείο αυτό εγείρονται δύο απλές αλλά ουσιαστικές απορίες.
Η μία λέει ότι ο Σοφιανόπουλος, έχοντας και τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων, προσφέρεται για την αξιοποίησή της με τεράστιο δημόσιο όφελος.
Το τρυπάνι στην τοποθεσία «Κερί» της Ζακύνθου θα σήμαινε ότι η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει από μόνη της τον ορυκτό της πλούτο.
Μικρά γεγονότα αποδεικνύουν μεγάλες προοπτικές.
Η δεύτερη απορία αφορά στην συμπεριφορά Καραμανλή.
Μην ξεχνάμε ότι ο Καραμανλής μόλις επανήλθε από την Γαλλία με τη βοήθεια του ξένου παράγοντα, κυνήγησε τους Έλληνες επιχειρηματίες Ανδρεάδη, Ωνάση, Νιάρχο, κ.λπ. για να γίνει αρεστός στην κομμουνιστική αριστερά.
Μήπως πάντοτε η συμπεριφορά του Καραμανλή ήταν διαποτισμένη από μια κρατικίστικη και κρυφή έντονη αριστερή αντίληψη;
Ποιον σκοπό υπηρετούσε μετά το 1974;
Μήπως υπερβάλλουμε;
Το τότε πρωτοπαλλήκαρό του και στη συνέχεια αρχηγός της Ν.Δημοκρατίας, Μ.Έβερτ, ως Υπουργός Βιομηχανίας και Ενέργειας, στέλνει στον Σοφιανόπουλο στις 4-11ου – 1978 με αρ. Πρωτ. 68602/9709/1919 το ακόλουθο έγγραφο:
Η μεταπολιτευτική εμπάθεια κατά της επιχειρηματικότητας φαίνεται από την τελευταία παράγραφο τις επιστολής Έβερτ.
Είναι ως να λέει ο Έβερτ στους Έλληνες επιχειρηματίες ότι δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τα κοιτάσματα πετρελαίου γιατί οι ξένοι είναι εκείνοι που έχουν τεχνογνωσία και προτεραιότητα.
Ωμή ξενοκρατία.
Όλα αυτά δεν συμβαίνουν τυχαία.
Η Ελλάδα, από την Μεταπολίτευση και ύστερα, σιγά-σιγά γίνεται έρμαιο του ξένου παράγοντα που θα την μετατρέψει σε προτεκτοράτο της.
Θα μπορούσε άραγε το πολιτικό σύστημα να κάνει κάτι διαφορετικό;
Ίσως όχι, αφού ο ξένος παράγοντας ήταν ρυθμιστής της πολιτικής σκηνής.
Έσχατο κατάντημα.
Τον Φεβρουάριο του 1979 στέλνει ο Σοφιανόπουλος μια νέα επιστολή στον τότε Υπουργό Μ.Έβερτ (μετέπειτα αρχηγό της Ν. Δημοκρατίας), επισυνάπτοντας και την επιστολή που έστειλε στον Κ.Καραμανλή:
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου τα πολεμικά πλοία του Γαλλικού ναυτικού εφοδιάζοντο με πετρέλαιο από το Κερί Ζακύνθου.
Ο Σοφιανόπουλος γνώριζε το γεγονός αυτό και μάλιστα είχε αποτανθεί με επιστολή του (9 Μαΐου 1979) στον Στρατιωτικό Ακόλουθο της Γαλλικής Πρεσβείας για περισσότερες λεπτομέρειες.
Οι Έλληνες επιχειρηματίες από την τότε Κυβέρνηση Καραμανλή μάλλον απωθούνται προς το περιθώριο.
Το γεγονός αυτό είναι ένα μικρό κράτος με ικανό αριθμό καινοτόμων επιχειρηματιών, τους οποίους όχι μόνο δεν αξιοποιεί αλλά τους εξοντώνει..
Εξάλλου, στην διάρκεια της επταετούς διακυβέρνησης Καραμανλή (1974-1981) εφαρμόστηκε η πολιτική των κρατικοποιήσεων και της μεγέθυνσης του δημοσίου τομέα.
Ποιος έφερε τον Μαρξισμό στην εξουσία;
Η περίπτωση του Σ. Σοφιανόπουλου αποκαλύπτει ότι το πολιτικό σύστημα δεν επιθυμούσε την δυναμική εθνική ανάπτυξη.
Δεν ήθελε να φαίνεται ότι εξακολουθεί να μην επιθυμεί οι Έλληνες να είναι οι πρωταγωνιστές της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου.
Τελευταία γραμμή άμυνας που απομένει είναι η εθνική ενότητα για την επιβίωση του τόπου.
Μια μικρή χώρα η οποία κατέχει γεωπολιτικά σημαντική θέση στη Μεσόγειο, η οποία διαθέτει σημαντικούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους και αριθμό καινοτόμων επιχειρηματιών, τελικά μετατρέπεται σε προτεκτοράτο, χάνοντας την οικονομική της αυτοτέλεια και την εθνική της αξιοπρέπεια, ενώ η επιβίωσή της ρυθμίζεται από μακροχρόνια μνημόνια.
