O πρέσβης ε.τ. Σιουκρού Ελεκντάγ Χθες δημοσιεύσαμε το πρώτο μέρος της συνέντευξης του διακεκριμένου και έμπειρου Τούρκο...
O πρέσβης ε.τ. Σιουκρού Ελεκντάγ
Χθες δημοσιεύσαμε το πρώτο μέρος της συνέντευξης του διακεκριμένου και έμπειρου Τούρκου διπλωμάτη, πρέσβη ε.τ. Σιουκρού Ελεκντάγ, που έδωσε στον δημοσιογράφος Ουγούρ Ντουντάρ.
Σήμερα δημοσιεύουμε το δεύτερο μέρος, που εκτιμούμε ότι έχει και το "ζουμί" της υπόθεσης.
Καλή σας όρεξη λοιπόν:
Σιουκρού Ελεκντάγ: Οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν συμφωνήσει για την τύχη της Συρίας
του Uğur Dündar, Sözcü Gazetesi
"Σε περίπτωση που η Τουρκία αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ, δεν θα διακόψει τις σχέσεις της μόνο με τις ΗΠΑ αλλά και με τις χώρες της Ε.Ε.".
Αυτό είπε μεταξύ άλλων ο έμπειρος διπλωμάτης Şükrü Elekdağ σε συνέντευξη που μας παραχώρησε:
Αγαπητοί μου αναγνώστες,
Το κομβικό σημείο του πρώτου μέρους της συνέντευξης που μας έδωσε ο πρέσβης ε.τ. Σιουκρού Ελεκντάγ, του οποίου όλες οι προβλέψεις και εκτιμήσεις έχουν επαληθευθεί από τα πράγματα,, είναι ότι οι απειλές που έχουν εκτοξεύσει οι ΗΠΑ για το θέμα των S-400 υπερακοντίζουν το θέμα και αποτελούν στην ουσία ένα "τελεσίγραφο" προς την Τουρκία.
Οι απειλές συνοψίζονται στα εξής:
Η Τουρκία καλείται να κάνει μια επιλογή ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία.
Αν επιμείνει στο θέμα των S-400, αυτό οι ΗΠΑ θα το εκλάβουν ότι η Τουρκία έκανε την επιλογή της προς τη Ρωσία και αυτό θα προκαλέσει ορισμένες αντιδράσεις, όπως:
Πρώτον, η Τουρκία θα αποβληθεί από το πρόγραμμα παραγωγής των F-35.
Δεύτερον, θα επιβληθούν σκληρές κυρώσεις στην τουρκική οικονομία.
Τρίτον, θα αρχίζει μια περίοδος που θα οδηγήσει στην έξοδο της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ.
Αρχίζω το δεύτερο μέρος της συνέντευξης με μια κρίσιμη ερώτηση.
Ερώτηση: Θεωρείτε ότι αυτήν την πολύ κακή εικόνα που χαράξατε με τα λεγόμενά σας, θα την αναλύσει η κυβέρνηση του ΑΚΡ και θα ακολουθήσει μια πολιτική που εξυπηρετεί τα εθνικά μας συμφέροντα;
Απάντηση: Πριν απαντήσω στην ερώτησή σας, να προσθέσω ορισμένα πράγματα στην εικόνα που είπατε.
Πρώτα θέλω να αναφερθώ στο σχέδιο των ΗΠΑ να δημιουργήσουν ένα κράτος-στρατόπεδο, στη Β. Συρία, στην περιοχή που ελέγχεται από το PKK/PYD.
Ένα άλλο θέμα που δηλητηριάζει τις σχέσης Άγκυρας-Ουάσιγκτον, είναι η συνέχιση της στήριξης που παρέχουν οι ΗΠΑ στον Γκιουλέν και το δίκτυό του.
Επίσης, μια άλλη εξέλιξη που προκαλεί ανησυχίες στην Άγκυρα, είναι η αρνητική στάση που έλαβαν οι ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας στο θέμα του διαμοιρασμού των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Αν. Μεσογείου.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ήλθε και το τέλος της εξαίρεσης της Τουρκίας από την προμήθεια πετρελαίου από το Ιράν.
Ερώτηση: Αυτά είναι ενέργειες που δεν θα πρέπει να κάνει μαι σύμμαχος χώρα.
Απάντηση: Τώρα έρχομαι στην ερώτησή σας.
Ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϋράκ έκανε πολύ σημαντικές συναντήσεις στην Ουάσιγκτον και έγινε δεκτός από τον Πρόεδρο Τραμπ.
Αυτό σημαίνει ότι για όλα όσα έχω πει, έχει ενημερωθεί και έχει ενημερώσει με τη σειρά του τον Πρόεδρο Ερντογάν.
Ο Αλμπαϋράκ έδωσε απάντηση στο δίλημμα "Η με τις ΗΠΑ ή με τη Ρωσία", όσο ήταν στην Ουάσιγκτον, λέγοντας:
"Οι διμερείς σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, στα πλαίσια του NATO, έχουν ιστορικό και θεσμικό βάθος και αποτελούν θεμέλιο λίθο.
Δεν πρέπει να επιτρέψουμε τα προβλήματα να επισκιάσουν τη θετική ατζέντα για το μέλλον και τη βελτίωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
Οι οικονομικές σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ θα πρέπει να γίνουν οι κινητήρας των διμερών σχέσεών μας, μαζί με τη συμμαχία μας στα θέματα ασφάλειας".
Ο Αλμπαϋράκ με τη δήλωσή του αυτή, ήθελε να τονίσει ότι η Τουρκία δεν θα αλλάξει το στρατηγικό της προσανατολισμό.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι η συνάντηση αυτή έφερε κάποιο αποτέλεσμα;
Απάντηση: Ο Αλμπαϋράκ αρκέστηκε να δηλώσει ότι "η συνάντηση ήταν θετική και εποικοδομητική".
Όμως φαίνεται ότι η συμμετοχή του Αλμπαϊράκ στο συνέδριο της Standard and Poors για τους επενδυτές, στην Ουάσιγκτον, δεν είχε θετικά αποτελέσματα. Δεκάδες άρθρα στις ΗΠΑ αναφέρουν ότι η παρουσία του Αλμπαϋράκ δεν ήταν καλή και ότι το πρόγραμμα εξόδου της τουρκικής οικονομίας από την κρίση δεν ενθουσίασε τους επενδυτές.
Αυτά που γράφτηκαν είναι τόσο αρνητικά, που είναι αδύνατον να μην ανησυχήσει κανείς.
Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία θα δυσκολευθεί να βρει επενδυτές για να αποπληρώσει τα 176 δις δολάρια χρέος μόνο για φέτος.
Μάλιστα, μια Τουρκία που οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ έχουν φθάσει στο μη περαιτέρω και που κινδυνεύει να βγει από το ΝΑΤΟ, θα δυσκολευθεί να βρεις δανειστές στη Δύση.
Ερώτηση: Ορισμένα ΜΜΕ αναφέρουν ότι όλα αυτά τα προβλήματα θα λυθούν στη συνάντηση Ερντογάν-Τραμπ. Περιμένετε κάτι τέτοιο από τον Τραμπ;
Απάντηση: Και οι δύο πτέρυγες του Κογκρέσου των ΗΠΑ έχουν συμφωνήσει να αποβληθεί η Τουρκία από το πρόγραμμα των F-35 και να της επιβληθούν οι κυρώσεις του νόμου CAATSA, αν η Τουρκία επιμείνει στους S-400.
Από την άλλη πλευρά, ο Αντιπρόεδρος Mike Pence και ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, που ανήκουν στο λόμπι των Ευαγγελιστών-Σιωνιστών και είναι φίλοι του Ισραήλ, μαζί με τον Σιωνιστή Κουσνέρ, γαμπρό του Τραμπ, όλοι ενοχλημένοι από τις δηλώσεις Ερντογάν για τα Ιεροσόλυμα, την Παλαιστίνη και τα υψώματα του Γκολάν, δεν νομίζω ότι θα κάνουν κάτι για να αλλάξουν την άποψη του Κογκρέσου.
Ερώτηση: Αν η Τουρκία συνεχίσει να επιμένει στους S-400 τι πρέπει να περιμένουμε;
Απάντηση: Δεν υπάρχει μηχανισμός για την αποβολή μιας χώρας από το ΝΑΤΟ.
Το άρθρο 13 του Συμφώνου Βορειοατλαντικής Συμμαχίας προβλέπει την αποχώρηση μιας χώρας με τη θέλησή της.
Όμως, αν το αποφασίσουν οι ΗΠΑ, κανένα κράτος δεν μπορεί να μείνει στο ΝΑΤΟ.
Εγώ πιστεύω ότι η Τουρκία, για λόγους εθνικού συμφέροντος, πρέπει να παραμείνει στο ΝΑΤΟ.
Ερώτηση: Όμως υπάρχουν πολλοί που λένε ότι το ΝΑΤΟ δεν υλοποιεί αυτά που προβλέπει το Άρθρο 5. Και δεν έχουν άδικο.
Απάντηση: Το ΝΑΤΟ εκτός από θέματα άμυνας, μας εξασφαλίζει ισχυρούς δεσμούς με τη Δύση.
Όσον αφορά τα θέματα άμυνας, η δύναμη του ΝΑΤΟ είναι αποτρεπτική και έτσι προστατεύονται τα κράτη μέλη.
Όταν η Τουρκία το 1991 και το 2012 ζήτησε από το ΝΑΤΟ προστασία από απειλή που προέρχονταν από το Νότο, αυτό ανταποκρίθηκε.
Επίσης, όταν η Τουρκία κατέρριψε το ρωσικό αεροσκάφος, απευθύνθηκε στο ΝΑΤΟ, φοβούμενη αντίποινα της Ρωσίας.
Εκτός αυτού, η Τουρκία επωφελείται από σωρεία πληροφοριών που λαμβάνει από το ΝΑΤΟ και τις συμμάχους χώρες.
Ερώτηση: Επίσης, υπάρχουν εκείνοι που κατηγορούν το ΝΑΤΟ, λέγοντας ότι έχει φυλακίσει την Τουρκία στα σύνορά της και δεν της επιτρέπει να αναπτύξει τη δική της δυναμική.
Απάντηση: Αυτό είναι σωστό.
Όμως εγώ πιστεύω ότι η Τουρκία θα μπορέσει να καταστεί μια πραγματική περιφερειακή δύναμη όταν αποκτήσει οικονομική, πολιτική και στρατιωτική δύναμη, όταν αποκτήσει μια δημοκρατική κυβέρνηση.
Τότε νομίζω ότι και οι σχέσεις με τη συμμαχία θα είναι πιο ισορροπημένες.
Επιπλέον υπάρχει άλλο ένα πλεονέκτημα που χαρίζει στην Τουρκία η συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ και αυτό είναι οι σχέσεις της με την Ε.Ε.
Αν η Τουρκία φύγει από το ΝΑΤΟ, θα χαλάσει τις σχέσεις της και με τις χώρες της Ε.Ε., αφού τα 3/4 των 28 χωρών μελών ου ΝΑΤΟ είναι μέλη και της Ε.Ε. Και αν γίνει αυτό, η Τουρκία θα υποστεί σοβαρές συνέπειες σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.
Το μισό εξωτερικό μας εμπόριο γίνεται με τις χώρες της Ε.Ε.
Οι εξωτερικές επενδύσεις κατά 75% προέρχονται από την Ε.Ε. Αν σ' αυτό προσθέσουμε και τις ΗΠΑ, τότε ο λογαριασμός μεγαλώνει για την Τουρκία.
Και αν η Τουρκία γυρίσει την πλάτη της σ' αυτά, δεν μπορεί να τα εξισορροπήσει από αλλού, θα υποστεί τεράστιες και καταστροφικές απώλειες.
Επίσης, να μην ξεχνάμε ότι την ώρα που θα βγαίνει η Τουρκία από το ΝΑΤΟ, τη θέση της θα την πάρει η Κύπρος.
Μια πραγματικότητα που αποτρέπει τη στρατηγική σχέση με τη Ρωσία, είναι ότι η Τουρκία βρίσκεται στο τρίγωνο που σχηματίζουν τα Βαλκάνια, ο Καύκασος και η Μέση Ανατολή και στο τρίγωνο αυτό οι πολιτικές της Τουρκίας με της Ρωσίας είναι αντιτιθέμενες.
Ερώτηση: Όμως η Άγκυρα μαζί με τη Μόσχα ακολουθούν μαζί μια κοινή πολιτική στη Συρία.
Απάντηση: Τα τελευταία δύο χρόνια συνεργάζονται αρκετά καλά στη Συρία.
Και αυτό δημιούργησε την εντύπωση που καλλιεργείται από ορισμένους κύκλους ότι η Ρωσία μπορεί να είναι η εναλλακτική λύση στο ΝΑΤΟ.
Όμως η ισορροπία στις σχέσεις με τη Ρωσία εξασφαλίζεται απ΄το γεγονός ότι είμαστε μέλη του ΝΑΤΟ και στηριζόμαστε σ' αυτό.
Αν η Τουρκία φύγει από το ΝΑΤΟ, αυτή η ισορροπία θα ανατραπεί εις βάρος μας.
Όμως, η Ρωσία και οι ΗΠΑ αντιδρούν στην πολιτική της Τουρκίας στη Συρία.
Είναι αντίθετοι στη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας ανατολικά του Ευφράτη.
Οι ΗΠΑ δεν θέλουν στη ζώνη αυτή να βρίσκονται στρατιωτικές μονάδες της Τουρκίας, αλλά μια πολυεθνική δύναμη.
Και η Ρωσία, επειδή δεν θέλει στη ζώνη ασφαλείας Τούρκους στρατιώτες, προτείνει την εφαρμογή της Συνθήκης των Αδάνων και την εγκατάσταση ρωσικών στρατευμάτων κατά μήκος των συνόρων Τουρκίας-Συρίας.
Υπάρχει και το σχέδιο των ΗΠΑ για δημιουργία ενός κράτους-στρατοπέδου ανατολικά του Ευφράτη, στη Β. Συρία, που θα ελέγχεται από το PYD/YPG.
Στο θέμα αυτό η στάση της Ρωσίας δεν είναι και πολύ διαφορετική από εκείνη των ΗΠΑ.
Μάλιστα δεν θεωρεί το ΡΚΚ τρομοκρατική οργάνωση αλλά έναν ένοπλο εθνικό παίκτη στην περιοχή.
Άλλωστε, η Ρωσία έχει δώσει άδεια λειτουργίας γραφείων του PYD στη Μόσχα και δεν εναντιώνεται στη δημιουργία αυτόνομου κουρδικού κράτους στη Β. Συρία.
Κατά την άποψή μου, παρά τον ανταγωνισμό και την εχθρότητα που υπάρχει μεταξύ τους, ΗΠΑ και Ρωσία συνεργάζονται και έχουν συμφωνήσει-αποφασίσει σε γενικές γραμμές για το μέλλον της Συρίας και αυτόν τον ρόλο δεν θέλουν να τον μοιραστούν με καμία άλλη χώρα.
Γι' αυτό οι αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων των δυο χωρών συναντώνται συχνά.
Δεν θέλουν καν να κρύψουν αυτή τη συνεργασία.
Ερώτηση: Και τι θα γίνει τελικά με το PYD/YPG;
Απάντηση: Αυτό που συνάγεται από τα λεγόμενά μου είναι ότι το μέλλον του PYD δεν θα κριθεί στη Γενεύη ή στην Αστάνα, αλλά στη συμφωνία που θα συνομολογήσουν για το θέμα αυτό οι ΗΠΑ με τη Ρωσία.
Ερώτηση: Τι εκτιμάτε ότι θα γίνει στο θέμα της ζώνης ασφαλείας;
Απάντηση: Η πρόταση των ΗΠΑ είναι η εξής: Οι μονάδες του YPG, που η Τουρκία θεωρεί ως απειλή, θα αποσυρθούν σε μια απόσταση 30χλμ από τα σύνορα.
Η ζώνη αυτή θα είναι μια ζώνη ασφαλείας μεταξύ Τουρκίας και PYD/YPG.
Ακόμα δεν έχουν συμφωνήσει στο ποιος θα έχει τον έλεγχο αυτής της ζώνης.
Η Τουρκία, με το δίκιο της, θέλει να έχει αυτή τον έλεγχο.
Η δημιουργία της ζώνης με βάση τις επιδιώξεις της Τουρκίας και η διατήρησή της, θα εξαρτηθεί από το αν η Τουρκία συνεχίσει να είναι μέλος του ΝΑΤΟ και από τη συνέχιση του διαλόγου με τις ΗΠΑ...
Ερώτηση: Ποιο είναι το τελικό σας συμπέρασμα για όλα όσα συζητήσαμε;
Απάντηση: Θεωρώ ότι η έξοδος της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ και η διάλυση της στρατηγικής σχέσης με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, δεν είναι επιλογή που εξυπηρετεί τα εθνικά μας συμφέροντα!
Και η Άγκυρα και η Ουάσιγκτον θα πρέπει να αποφύγουν τις απειλές η μια στην άλλη και να βρουν έναν τρόπο συνεννόησης για τα προβλήματα που υπάρχουν.
Και μάλλον η Άγκυρα είναι έτοιμη για κάτι τέτοιο, γιατί σε διαφορετική περίπτωση δεν θα έκανε τη δήλωση ο Αλμπαϋράκ, πριν τη συνάντησή του με τον Τραμπ, ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να κάνει τα βήματα που πρέπει για να σώσει τη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ.
Άρα, το πρόβλημα τώρα είναι να δούμε πώς η Τουρκία θα κάνει πίσω στο θέμα των S400...
Μετάφραση από τα τουρκικά: Σάββας Καλεντερίδης
