Μια ενδιαφέρουσα δικαστική υπόθεση εναντίον αντιπολιτευόμενου δημοσιογράφου, λίγο πριν από τα γεγονότα του Ιουλίου 1974. ...
Μια ενδιαφέρουσα δικαστική υπόθεση εναντίον αντιπολιτευόμενου δημοσιογράφου, λίγο πριν από τα γεγονότα του Ιουλίου 1974.
ΕΝΑ μήνα πριν από τα γεγονότα του Ιουλίου 1974, γινόταν στη Λευκωσία δίκη δημοσιογράφου αντιπολιτευόμενου το τότε καθεστώς Μακαρίου.
Επρόκειτο για το διευθυντή της εφημερίδας «Εθνική» Χαράλαμπο Χαραλάμπους, ο οποίος αντιμετώπιζε την κατηγορία της δημοσίευσης ειδήσεως, η οποία «έτεινε να εξυβρίσει ή να προσβάλει την τιμήν του Αρχηγού της Πολιτείας ή να εξευτελίσει τούτον».
Και, παρόλο που κατετέθησαν ενώπιον του δικαστηρίου στοιχεία και μαρτυρίες ότι το δημοσίευμα ήταν απόλυτα αληθινό, ο δικαστής καταδίκασε τον δημοσιογράφο σε εξάμηνη φυλάκιση.
ΤΟ γεγονός αυτό μπορεί σήμερα να παραξενεύει, όμως η Κυπριακή Βουλή με Πρόεδρό της τον Γλαύκο Κληρίδη, στην προσπάθειά της να «προστατέψει» τον Μακάριο, πρόσθεσε στον Ποινικό Κώδικα ειδικό άρθρο «για την προστασία του τότε Προέδρου».
Επρόκειτο για το άρθρο 46Α, το οποίο, ούτε λίγο ούτε πολύ, με απλά λόγια μεταφράζεται ότι «η απόδειξη της αλήθειας για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν αποτελεί υπεράσπιση»!
Με βάση τη νομοθεσία αυτή, ο διευθυντής της «Εθνικής» καταδικάστηκε κατ’ επανάληψη σε πρόστιμο και φυλάκιση με την κατηγορία της «εξύβρισης του Προέδρου της Δημοκρατίας».
Κι όχι μόνο, γιατί σε φυλάκιση καταδικάστηκαν και πολλοί άλλοι δημοσιογράφοι και αρθρογράφοι εφημερίδων που αντιπολιτεύονταν τον Μακάριο, όπως ο συνεξόριστος του Μακαρίους τις Σεϊχέλλες Πολύκαρπος Ιωαννίδης, γραμματέας της Μητρόπολης Κερύνειας, εξαίρετος αρθρογράφος και πύρινος θιασώτης της Ενώσεως της Κύπρου με την Ελλάδα, ο δημοσιογράφος-αρθρογράφος Σπύρος Παπαγεωργίου, ο διευθυντής της απογευματινής εφημερίδας «Μεσημβρινή» Γιώργος Χατζηνικολάου (γνωστός ως «Μαχαίρας»), ακόμα και ο ψυχίατρος Τάκης Ευδόκας, Πρόεδρος του Δημοκρατικού Εθνικού Κόμματος για άρθρο του στην αντιπολιτευόμενη εβδομαδιαία εφημερίδα «Γνώμη».
Το άρθρο 46Α στον Ποινικό Κώδικα
Η ΚΑΤΑΔΙΚΗ όλων αυτών στηρίχθηκε στο άρθρο 46Α, το οποίο ισχύει μέχρι σήμερα!
Κανένας, βέβαια, πρόεδρος μετά τον Μακάριο δεν έκαμε χρήση του νόμου αυτού για να φυλακίσει πολιτικούς του αντιπάλους.
Με βάση την περίπτωση της καταδίκης του διευθυντή της «Εθνικής», θα αναφερθούμε πιο κάτω στα όσα διαδραματίστηκαν στο δικαστήριο και τα επιχειρήματα που προβλήθηκαν από την κατηγορούσα αρχή και την υπεράσπιση.
Η ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ εναντίον του Χ. Χαραλάμπους, ήταν ότι η «Εθνική» δημοσίευσε είδηση ότι ο Μακάριο αγόρασε μεγάλη έκταση γης στις «Σεϊχέλλες και ότι προτίθετο να ανεγείρει εκεί κτίρια για να κάνει την εξοχή του.
Η γη αυτή ήταν σε μικρή απόσταση από την έπαυλη «Σαν Σουσί» στο νησί Μαχέ των Σεϊχελλών, όπου από τον Μάρτιο του 1956 και για ένα χρόνο κρατείτο εξόριστος υπό των Άγγλων ο Μακάριος, μαζί με τον Μητροπολίτη Κερύνειας Κυπριανό, τον πρωτοπρεσβύτερο Παπασταύρο Παπαγαθαγγέλου και τον Πολύκαρπο Ιωαννίδη.
Η «Εθνική» είχε δημοσιεύσει όλες τις πληροφορίες για την αγορά της γης από τον Μακάριο και τα αρχιτεκτονικά σχέδια για την ανέγερση των κτιρίων.
ΑΡΧΙΚΑ κατά τη δίκη, ο επικεφαλής της υπεράσπισης Άγγλος δικηγόρος της βασίλισσας Ελισάβετ (Q.C.), Στίφεν Τέρρελ ζήτησε όπως ο πρωτοκολλητής επιδώσει μαρτυρική κλήση στον ίδιο τον Μακάριο, προκειμένου να τον αντεξετάσει ενώπιον του δικαστηρίου.
Θέση του Τλερρελ ήταν, ότι τη σχετική εντολή προς τον πρωτοκολλητή θα έπρεπε να τη δώσει το Ανώτατο Δικαστήριο.
«Δεν υπάρχει», είπε, «καμιά πρόνοια ούτε στον Περί Μαρτυρίας νόμο, ούτεστο Σύνταγμα, με την οποία να απαγορεύεται η έκδοση μαρτυρικής κλήσης στον ΠτΔ, ούτε και το δικαστήριο θα πρέπει να στηριχθεί σε υπόνοιες ότι ο Πρόεδρος θα αγνοήσει την μαρτυρική κλήση και, συνεπώς, προς όφελος της δικαιοσύνης, οφείλει το δικαστήριο να διατάξει τον πρωτοκολλητή να επιδώσει την εκδοθείσα από την υπεράσπιση μαρτυρική κλήση στον Μακάριο».
ΑΠΟ πλευράς του ο ηγούμενος της κατηγορούσης αρχής Αχιλλέας Φράγκος, αντιτάχθηκε στην επίδοση κλητηρίου εντάλματος στον Μακάριο και επιχειρηματολόγησε σχετικά. Μεταξύ άλλων, υποστήριξε ότι «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως και η βασίλισσα της Αγγλίας δεν μπορούν να κληθούν ως μάρτυρες σε υπόθεση ενώπιον δικαστηρίου».
Τη θέση αυτή αντέκρουσε ο Τέρρελ, λέγοντας ότι «ο ΠτΔ διόλου δεν μπορεί να συγκριθεί με τη βασίλισσα της Αγγλίας, η οποία είναι πολιτικά ανεύθυνη, δεν εκλέγεται και όλες οι ποινικές υποθέσεις γίνονται στο όνομά της.
Το γεγονός, πρόσθεσε, ότι με βάση το Σύνταγμα εναντίον του ΠτΔ μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη σε ορισμένες περιπτώσεις, αποδεικνύει την διαφορά που υπάρχει μεταξύ του αγγλικού στέμματος και του Προέδρου της Κ.Δ.
Η άρνηση της κατηγορούσης αρχής, κατάληξε, να αποδεχθεί την κατάθεση πιστοποιημένων αντιγράφων εγγράφων τα οποία είχε στα χέρια της η υπεράσπιση, οδήγησε στην απόφαση για κλήτευση του ΠτΔ».
«Ο ΠτΔ δεν δύναται να διαταχθή»
Η ΑΠΟΦΑΣΗ του ανώτερου δικαστή Αντώνη Κούρρη για το θέμα αυτό, ήταν ότι:
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν δύναται να διαταχθή να εμφανισθή ενώπιον δικαστηρίου ως μάρτυς, καθότι η θέση του ΠτΔ είναι η ίδια προς εκείνην της βασιλίσσης της Αγγλίας».
Ως εκ τούτου, διέταξε όπως η εκδοθείσα μαρτυρική κλήση μη επιδοθεί στον Μακάριο.
Μετά από αυτό, η κατηγορούσα αρχή κατέθεσε στο δικαστήριο τον τίτλο εγγραφής του κτήματος στις Σεϊχέλλες και το τοπογραφικό, όχι όμως και τα αρχιτεκτονικά σχέδια.
(Αρχείο Νίκου Παπαναστασίου-απόσπασμα)
ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ: «Η απόδειξη της αλήθειας για τον Μακάριο ενώπιον δικαστηρίου, δεν αποτελεί υπεράσπιση»!