«Πραγματικοί ηγέται είναι εκείνοι που κινδυνεύουν μαζί με το λαό» Χριστόδουλος Σώζος - Ο Ηρωικός Δήμαρχος Λεμεσού που πέθανε ως απλ...
«Πραγματικοί ηγέται είναι εκείνοι που κινδυνεύουν μαζί με το λαό»
Χριστόδουλος Σώζος - Ο Ηρωικός Δήμαρχος Λεμεσού που πέθανε ως απλός στρατιώτης στη μάχη του Μπιζανίου
Στην Λεμεσό γεννήθηκε το 1872 ο Χριστόδουλος Σώζος, μοναχογιός της οικογένειας έχοντας 7 αδελφές.
Γονείς του ήταν ο Σώζοντας Αντ. Λοΐζος με καταγωγή από την Λάρνακα και μητέρα του η Μαρία Χατζηπαύλου.
Από την οικογένειά του ο παππούς και ο πατέρας του είχαν πολεμήσει ως εθελοντές για την ελευθερία της Ελλάδας.
Ο παππούς του είχε πολεμήσει στην Ελληνική επανάσταση το 1821, συμμετέχοντας στο σώμα του Γάλλου στρατηγού Φαβιέρου (1828-1831) και ο πατέρας του στην Κρητική επανάσταση του 1866, βοηθώντας τους Κρήτες αδελφούς μας που αγωνίζονταν να αποτινάξουν τον αιμοδιψή τουρκικό ζυγό.
Ο πατέρας του το 1878 συμμετείχε στις αντιβρετανικές διαδηλώσεις που γίνονταν τότε στο νησί.
Καταγόμενος από μια τέτοια οικογένεια και συναισθανόμενος την βαριά κληρονομιά του, ο μικρός Χριστόδουλος δεν άργησε να ακολουθήσει τα χνάρια τους.
Γονείς του ήταν ο Σώζοντας Αντ. Λοΐζος με καταγωγή από την Λάρνακα και μητέρα του η Μαρία Χατζηπαύλου.
Από την οικογένειά του ο παππούς και ο πατέρας του είχαν πολεμήσει ως εθελοντές για την ελευθερία της Ελλάδας.
Ο παππούς του είχε πολεμήσει στην Ελληνική επανάσταση το 1821, συμμετέχοντας στο σώμα του Γάλλου στρατηγού Φαβιέρου (1828-1831) και ο πατέρας του στην Κρητική επανάσταση του 1866, βοηθώντας τους Κρήτες αδελφούς μας που αγωνίζονταν να αποτινάξουν τον αιμοδιψή τουρκικό ζυγό.
Ο πατέρας του το 1878 συμμετείχε στις αντιβρετανικές διαδηλώσεις που γίνονταν τότε στο νησί.
Καταγόμενος από μια τέτοια οικογένεια και συναισθανόμενος την βαριά κληρονομιά του, ο μικρός Χριστόδουλος δεν άργησε να ακολουθήσει τα χνάρια τους.
Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στην Ελληνική σχολή Λεμεσού από τον σοφό διδάσκαλο του γένους, Ανδρέα Θεμιστοκλέους.
Ο Χριστόδουλος ήταν ζωηρός και δραστήριος σ’ όλες τις εκφάνσεις της ζωής του, αλλά συνάμα και άριστος μαθητής.
Ο δάσκαλός του ήταν περήφανος γι’ αυτόν και ήταν από τους αγαπημένους μαθητές του.
Όταν μεγάλωσε πήγε για σπουδές στην Αθήνα, σπουδάζοντας Νομική και το 1892 αποφοίτησε από την σχολή και επέστρεψε στην γενέτειρά του..
Ο δάσκαλός του ήταν περήφανος γι’ αυτόν και ήταν από τους αγαπημένους μαθητές του.
Όταν μεγάλωσε πήγε για σπουδές στην Αθήνα, σπουδάζοντας Νομική και το 1892 αποφοίτησε από την σχολή και επέστρεψε στην γενέτειρά του..
Έγινε δικηγόρος στην Κερύνεια παρακολουθώντας συνεχώς και με οξυμένη αντίληψη τα εθνικά θέματα.
Το 1897 ξέσπασε ο ατυχής Ελληνοτουρκικός πόλεμος κι ο Σώζος χωρίς να χάσει καιρό μάζεψε πολεμοφόδια και τρόφιμα και τα έστειλε στην Ελλάδα.
Επίσης, οργάνωσε αποστολές Κυπρίων εθελοντών που έφευγαν από το λιμάνι της Πάφου για την Ελλάδα.
Ήθελε να πάει και ο ίδιος μ’ ένα δικό του εθελοντικό σώμα 50 ατόμων, αλλά δεν πρόλαβε γιατί ο πόλεμος έληξε με ήττα της Ελλάδας.
Επίσης, οργάνωσε αποστολές Κυπρίων εθελοντών που έφευγαν από το λιμάνι της Πάφου για την Ελλάδα.
Ήθελε να πάει και ο ίδιος μ’ ένα δικό του εθελοντικό σώμα 50 ατόμων, αλλά δεν πρόλαβε γιατί ο πόλεμος έληξε με ήττα της Ελλάδας.
Το 1901 εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής σε ηλικία 29 ετών, στην επαρχία Πάφου-Λεμεσού.
Από την πρώτη στιγμή που μπήκε στην Κυπριακή βουλή άρχισε τον αγώνα του κατά των τυράννων Βρετανών και την ένωση της Κύπρου με την μητέρα Ελλάδα.
Κάθονταν με τις ώρες στην βιβλιοθήκη της βουλής, διαβάζοντας το βρετανικό δίκαιο για να μπορεί να αντιμετωπίζει τους Εγγλέζους με τα δικά τους νομικά «όπλα».
Από την πρώτη στιγμή που μπήκε στην Κυπριακή βουλή άρχισε τον αγώνα του κατά των τυράννων Βρετανών και την ένωση της Κύπρου με την μητέρα Ελλάδα.
Κάθονταν με τις ώρες στην βιβλιοθήκη της βουλής, διαβάζοντας το βρετανικό δίκαιο για να μπορεί να αντιμετωπίζει τους Εγγλέζους με τα δικά τους νομικά «όπλα».
Συν τω χρόνω γινόταν όλο και καλύτερος υπέρμαχος των δικαιωμάτων των Ελληνοκύπριων, βάζοντας τους βρετανούς πολλές φορές στην γωνία με τα επιχειρήματά του.
Ως βουλευτής ήταν ο πρώτος που κατέθεσε ενωτικό ψήφισμα για να ενωθεί η Κύπρος με την μητέρα Ελλάδα, ταράζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τους Άγγλους.
Ως βουλευτής ήταν ο πρώτος που κατέθεσε ενωτικό ψήφισμα για να ενωθεί η Κύπρος με την μητέρα Ελλάδα, ταράζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τους Άγγλους.
Ο Σώζος παντρεύτηκε την Ερμιόνη Ζαχαριάδου, κόρη ενός μεγαλέμπορου και απέκτησε μαζί της το μοναχοπαίδι του, τον Ζήνωνα, που γεννήθηκε το 1908.
Όταν έθιγαν την Ελλάδα ο Χριστόδουλος γίνονταν θηρίο ανήμερο.
Έτσι έγινε κι όταν άκουσε τον Αχμέτ Δερβίς πασά, βουλευτή Λάρνακας-Αμμοχώστου να προπαγανδίζει υπέρ της Τουρκίας.
Οξύθυμος όπως ήταν, ο Χριστόδουλος, προκάλεσε τον τούρκο βουλευτή να παλέψουν έξω στο προαύλιο της βουλής!
Οι παρόντες βουλευτές έμειναν άφωνοι ακούγοντας αυτά τα λόγια από τον νεαρό βουλευτή, αλλά τον Χριστόδουλο δεν τον ένοιαζε η γνώμη που θα σχημάτιζαν οι χαρτογιακάδες πολιτικάντηδες, αλλά τι ήταν επ’ ωφελεία της Ελλάδας.
Το στοίχημα που έβαλε ήταν ότι, όποιος από τους δύο έχανε, θα σταματούσε να προπαγανδίζει για την μητέρα πατρίδα του.
Ο τούρκος βουλευτής ήταν πιο μεγαλόσωμος από τον Χριστόδουλο και έτσι δέχτηκε την πρόκληση του νεαρού και «αυθάδη» Σώζου.
Δεν άργησαν να έρθουν στα χέρια.
Η πάλη ήταν σκληρή, αλλά ο Χριστόδουλος με την δύναμη και το πείσμα που τον διέκρινε έβαλε κάτω τον τούρκο, φωνάζοντας για την ένωση της Ελλάδος με την Κύπρου με δυνατή φωνή που ακούστηκε σ’ όλη την βουλή.
Εκλέχτηκε δήμαρχος Λεμεσού ανακαινίζοντας ουσιαστικά την πόλη εκ βάθρων.
Εξηλέκτρισε την πόλη της Λεμεσού, κάνοντάς την στην νήσο την πρώτη πόλη που είχε ηλεκτρικό ρεύμα, ασφαλτόστρωσε τους δρόμους και έφτιαξε αντιπλημμυρικά έργα για την προκυμαία της πόλης.
Χαρίστηκαν τα μισά χρέη επί της δημαρχίας του από τους Άγγλους, έφτιαξε τον δημοτικό κήπο και πολλά άλλα έργα που έδωσαν αίγλη στην πόλη.
Οι βρετανοί αν και ήταν εχθρός, βλέποντας την δραστηριότητα του Σώζου τον διόρισαν μέλος της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής του εκτελεστικού συμβουλίου το 1911.
Χρησιμοποιώντας την θέση του σαν εφαλτήριο, επηρέαζε υπέρ των ελληνικών συμφερόντων στον Άγγλο αρμοστή Hamilton.
Έτσι έγινε κι όταν άκουσε τον Αχμέτ Δερβίς πασά, βουλευτή Λάρνακας-Αμμοχώστου να προπαγανδίζει υπέρ της Τουρκίας.
Οξύθυμος όπως ήταν, ο Χριστόδουλος, προκάλεσε τον τούρκο βουλευτή να παλέψουν έξω στο προαύλιο της βουλής!
Οι παρόντες βουλευτές έμειναν άφωνοι ακούγοντας αυτά τα λόγια από τον νεαρό βουλευτή, αλλά τον Χριστόδουλο δεν τον ένοιαζε η γνώμη που θα σχημάτιζαν οι χαρτογιακάδες πολιτικάντηδες, αλλά τι ήταν επ’ ωφελεία της Ελλάδας.
Το στοίχημα που έβαλε ήταν ότι, όποιος από τους δύο έχανε, θα σταματούσε να προπαγανδίζει για την μητέρα πατρίδα του.
Ο τούρκος βουλευτής ήταν πιο μεγαλόσωμος από τον Χριστόδουλο και έτσι δέχτηκε την πρόκληση του νεαρού και «αυθάδη» Σώζου.
Δεν άργησαν να έρθουν στα χέρια.
Η πάλη ήταν σκληρή, αλλά ο Χριστόδουλος με την δύναμη και το πείσμα που τον διέκρινε έβαλε κάτω τον τούρκο, φωνάζοντας για την ένωση της Ελλάδος με την Κύπρου με δυνατή φωνή που ακούστηκε σ’ όλη την βουλή.
Εκλέχτηκε δήμαρχος Λεμεσού ανακαινίζοντας ουσιαστικά την πόλη εκ βάθρων.
Εξηλέκτρισε την πόλη της Λεμεσού, κάνοντάς την στην νήσο την πρώτη πόλη που είχε ηλεκτρικό ρεύμα, ασφαλτόστρωσε τους δρόμους και έφτιαξε αντιπλημμυρικά έργα για την προκυμαία της πόλης.
Χαρίστηκαν τα μισά χρέη επί της δημαρχίας του από τους Άγγλους, έφτιαξε τον δημοτικό κήπο και πολλά άλλα έργα που έδωσαν αίγλη στην πόλη.
Οι βρετανοί αν και ήταν εχθρός, βλέποντας την δραστηριότητα του Σώζου τον διόρισαν μέλος της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής του εκτελεστικού συμβουλίου το 1911.
Χρησιμοποιώντας την θέση του σαν εφαλτήριο, επηρέαζε υπέρ των ελληνικών συμφερόντων στον Άγγλο αρμοστή Hamilton.
Την άνοιξη του 1912 διεκδίκησε την αυτονομία της Κύπρου από την βρετανική αυτοκρατορία, μιμούμενος τους Κρήτες, που πρώτα αυτονομηθήκαν και μετά ενώθηκαν με την Ελλάδα.
Η πρότασή του έπεσε στο κενό και λοιδορήθηκε από τους βουλευτές και τον τύπο της εποχής.
Τον αποκάλεσαν προδότη, αυτόν τον φλογερό πατριώτη και διαπρύσιο κήρυκα του Ελληνισμού.
Η πρότασή του έπεσε στο κενό και λοιδορήθηκε από τους βουλευτές και τον τύπο της εποχής.
Τον αποκάλεσαν προδότη, αυτόν τον φλογερό πατριώτη και διαπρύσιο κήρυκα του Ελληνισμού.
Οι φλόγες του πολέμου άρχισαν να λαμπαδιάζουν τα Βαλκάνια το 1912, καθώς η οθωμανική αυτοκρατορία διαλύονταν και τα χριστιανικά έθνη διεκδικούσαν τα εδάφη της.
Η Ελλάδα έχοντας τους μεγαλύτερους πληθυσμούς στην περιοχή δεν μπορούσε να λείψει από αυτό το κάλεσμα.
Ο Σώζος χωρίς να πολυσκεφτεί ότι ήταν δήμαρχος και 40 χρονών, αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο του παππού και του πατέρα του και να πάει εθελοντής στην Ελλάδα.
Έφυγε κρυφά από την Κύπρο με το αυστριακό ατμόπλοιο Δαλματία, γιατί φοβόταν βάσιμα πως αν το μάθαινε η οικογένειά του θα τον απέτρεπε.
Φοβόταν πως θα του έδειχναν στο λιμάνι τον τετράχρονο γιο του Ζήνωνα για να μην φύγει.
Γι’ αυτό έγραψε στον φίλο του ιατρό Ζανέτο να μην πει τίποτε, γιατί αν έβλεπε τον γιο του θα έπεφτε από το πλοίο στην θάλασσα από την λύπη του για να πνιγεί.
Τότε ο Ζανέτος του είπε: «οι υπηρεσίες σου χρειάζονται στον τόπο» και ως ηγέτης του Κυπριακού Ελληνισμού που ήταν, ο Χριστόδουλος του απάντησε: «Πραγματικοί ηγέται δεν είναι εκείνοι που μονάχα υποκινούν τον λαόν, αλλά εκείνοι που προκινδυνεύουν μαζί του».
Η Ελλάδα έχοντας τους μεγαλύτερους πληθυσμούς στην περιοχή δεν μπορούσε να λείψει από αυτό το κάλεσμα.
Ο Σώζος χωρίς να πολυσκεφτεί ότι ήταν δήμαρχος και 40 χρονών, αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο του παππού και του πατέρα του και να πάει εθελοντής στην Ελλάδα.
Έφυγε κρυφά από την Κύπρο με το αυστριακό ατμόπλοιο Δαλματία, γιατί φοβόταν βάσιμα πως αν το μάθαινε η οικογένειά του θα τον απέτρεπε.
Φοβόταν πως θα του έδειχναν στο λιμάνι τον τετράχρονο γιο του Ζήνωνα για να μην φύγει.
Γι’ αυτό έγραψε στον φίλο του ιατρό Ζανέτο να μην πει τίποτε, γιατί αν έβλεπε τον γιο του θα έπεφτε από το πλοίο στην θάλασσα από την λύπη του για να πνιγεί.
Τότε ο Ζανέτος του είπε: «οι υπηρεσίες σου χρειάζονται στον τόπο» και ως ηγέτης του Κυπριακού Ελληνισμού που ήταν, ο Χριστόδουλος του απάντησε: «Πραγματικοί ηγέται δεν είναι εκείνοι που μονάχα υποκινούν τον λαόν, αλλά εκείνοι που προκινδυνεύουν μαζί του».
Έφτασε στην Πάτρα και από εκεί σιδηροδρομικώς έφτασε στην Αθήνα στις 23 Οκτωβρίου του 1912.
Μόλις έμαθε ο Βενιζέλος πως ένας δήμαρχος ήρθε για να πολεμήσει σαν απλός στρατιώτης, τον υποδέχτηκε εγκάρδια και ζήτησε να τον βάλουν σ’ ένα επιτελικό γραφείο.
Μόλις το άκουσε αυτό ο Χριστόδουλος απαίτησε από τον Βενιζέλο να μπει ως απλός στρατιώτης σε μια μάχιμη μονάδα και εν προκειμένω στο τιμημένο Α’ τάγμα του Β’ Συντάγματος της ΙΙ Μεραρχίας.
Η πρότασή του έγινε δεχτή, αφού είδαν πως ήταν αμετάπειστος.
Αναχώρησε από την Αθήνα στις 28 Οκτωβρίου και μέσω Βόλου με προορισμό την Θεσσαλονίκη.
Στις 30 Οκτωβρίου σε μια επιστολή που έστειλε στους γονείς του, υπεραμύνθηκε της απόφασής του να πάει εθελοντής, γράφοντας: «Τι αξίαν έχουσιν αι συνδρομαί και άλλες ενδείξεις του πατριωτισμού όταν ένας υγιής άνθρωπος δεν προσφέρει τον εαυτό του εις υπηρεσίαν αυτής».
Στην Θεσσαλονίκη έφτασε την 1 Νοεμβρίου. Από εκεί η μονάδα του πήγε στο Μοναστήρι (αρχαία Ηράκλεια Λυγκιστική), όπου ανέλαβε για λίγες μέρες την φύλαξη των χιλιάδων τούρκων αιχμαλώτων.
Από εκεί μεταφέρθηκε η μονάδα του στις 24 Νοεμβρίου στο μέτωπο της Βορείου Ηπείρου και συγκεκριμένα στους Άγιους Σαράντα και στο Δέλβινο, όπου και πήρε το βάπτισμα του πυρός.
Από την ακτή της Ηπείρου πέρασε στην Κέρκυρα και από εκεί πάλι στην Ήπειρο, φτάνοντας στις 2 Δεκεμβρίου του 1912 στο Μπιζάνι (Ιωάννινα).
Ήταν ευδιάθετος καθ’ όλη την πορεία και τον ονόμασαν «αηδόνι του λόχου», καθώς δεν σταματούσε να τραγουδάει κυπριακά τραγούδια.
Παρά την θέση του ως δημάρχου, πολεμούσε ως ένας απλός τυφεκιοφόρος για τα δίκαια του Ελληνισμού στην Ηπειρώτικη γη.
Οι μάχες γύρω από το φρούριο του Μπιζανίου - που ήταν το κλειδί που κρατούσε τα Ιωάννινα - ήταν σκληρότατες, με πολλούς νεκρούς και τραυματίες κι από τις δυο πλευρές.
Ο Χριστόδουλος όμως, δεν καταλάβαινε τίποτα.
Με το χαμόγελο πάντα στα χείλη πυροβολούσε τους τούρκους.
Οι τουρκαλβανοί στις 6 Δεκεμβρίου του 1912 έκαναν μια μεγάλη έφοδο στον λόφο του προφήτη Ηλία, εκεί όπου βρίσκονταν ο Χριστόδουλος με την ενωμοτία (μικρότερη στρατιωτική υποδιαίρεση της Φάλαγγας).
Η ορμητική έφοδος των τούρκων σάρωσε τα πάντα στο διάβα της.
Ο Σώζος σηκώθηκε όρθιος και πυροβολούσε με το τυφέκιό του, ρίχνοντας πολλούς τούρκους στο έδαφος.
Μια ριπή πυροβόλου όμως, θέρισε τον ακάλυπτο Χριστόδουλο.
Εκεί άφησε την τελευταία του πνοή, στις πύλες των Ιωαννίνων.
Μόλις έμαθε ο Βενιζέλος πως ένας δήμαρχος ήρθε για να πολεμήσει σαν απλός στρατιώτης, τον υποδέχτηκε εγκάρδια και ζήτησε να τον βάλουν σ’ ένα επιτελικό γραφείο.
Μόλις το άκουσε αυτό ο Χριστόδουλος απαίτησε από τον Βενιζέλο να μπει ως απλός στρατιώτης σε μια μάχιμη μονάδα και εν προκειμένω στο τιμημένο Α’ τάγμα του Β’ Συντάγματος της ΙΙ Μεραρχίας.
Η πρότασή του έγινε δεχτή, αφού είδαν πως ήταν αμετάπειστος.
Αναχώρησε από την Αθήνα στις 28 Οκτωβρίου και μέσω Βόλου με προορισμό την Θεσσαλονίκη.
Στις 30 Οκτωβρίου σε μια επιστολή που έστειλε στους γονείς του, υπεραμύνθηκε της απόφασής του να πάει εθελοντής, γράφοντας: «Τι αξίαν έχουσιν αι συνδρομαί και άλλες ενδείξεις του πατριωτισμού όταν ένας υγιής άνθρωπος δεν προσφέρει τον εαυτό του εις υπηρεσίαν αυτής».
Στην Θεσσαλονίκη έφτασε την 1 Νοεμβρίου. Από εκεί η μονάδα του πήγε στο Μοναστήρι (αρχαία Ηράκλεια Λυγκιστική), όπου ανέλαβε για λίγες μέρες την φύλαξη των χιλιάδων τούρκων αιχμαλώτων.
Από εκεί μεταφέρθηκε η μονάδα του στις 24 Νοεμβρίου στο μέτωπο της Βορείου Ηπείρου και συγκεκριμένα στους Άγιους Σαράντα και στο Δέλβινο, όπου και πήρε το βάπτισμα του πυρός.
Από την ακτή της Ηπείρου πέρασε στην Κέρκυρα και από εκεί πάλι στην Ήπειρο, φτάνοντας στις 2 Δεκεμβρίου του 1912 στο Μπιζάνι (Ιωάννινα).
Ήταν ευδιάθετος καθ’ όλη την πορεία και τον ονόμασαν «αηδόνι του λόχου», καθώς δεν σταματούσε να τραγουδάει κυπριακά τραγούδια.
Παρά την θέση του ως δημάρχου, πολεμούσε ως ένας απλός τυφεκιοφόρος για τα δίκαια του Ελληνισμού στην Ηπειρώτικη γη.
Οι μάχες γύρω από το φρούριο του Μπιζανίου - που ήταν το κλειδί που κρατούσε τα Ιωάννινα - ήταν σκληρότατες, με πολλούς νεκρούς και τραυματίες κι από τις δυο πλευρές.
Ο Χριστόδουλος όμως, δεν καταλάβαινε τίποτα.
Με το χαμόγελο πάντα στα χείλη πυροβολούσε τους τούρκους.
Οι τουρκαλβανοί στις 6 Δεκεμβρίου του 1912 έκαναν μια μεγάλη έφοδο στον λόφο του προφήτη Ηλία, εκεί όπου βρίσκονταν ο Χριστόδουλος με την ενωμοτία (μικρότερη στρατιωτική υποδιαίρεση της Φάλαγγας).
Η ορμητική έφοδος των τούρκων σάρωσε τα πάντα στο διάβα της.
Ο Σώζος σηκώθηκε όρθιος και πυροβολούσε με το τυφέκιό του, ρίχνοντας πολλούς τούρκους στο έδαφος.
Μια ριπή πυροβόλου όμως, θέρισε τον ακάλυπτο Χριστόδουλο.
Εκεί άφησε την τελευταία του πνοή, στις πύλες των Ιωαννίνων.
Από τους 70 στρατιώτες της ενωμοτίας του οι περισσότεροι σκοτώθηκαν στην σκληρή μάχη που επακολούθησε σώμα με σώμα και θάφτηκαν εκεί.
Το σώμα του Σώζου δεν βρέθηκε.
Το σώμα του Σώζου δεν βρέθηκε.
Συγκρίνετε τον βίο και την πολιτεία του Χριστόδουλου Σώζου που έδωσε μέχρι και την ζωή του για την σωτηρία της πατρίδας και τους δημάρχους τριών μεγάλων πόλεων όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και η Καβάλα, που ψάχνουν να βρουν πού πάτησε κανένας εβραίος ή πού υπάρχει κανένα τουρκικό χαμάμ για να το αναστηλώσουν και να φτιάξουν μνημεία που θα θυμίζουν τα 500 χρόνια τουρκικής σκλαβιάς στην Μακεδονία μας.
Αιωνία σου η μνήμη, όπου και αν βρίσκονται τα οστά σου, Δήμαρχε της Λεμεσού και Αγωνιστή της Ελευθερίας της Ελλάδος, Χριστόδουλε Σώζε
ΣΤΗΡΙΞΤΕ ΜΑΣ ΠΑΤΩΝΤΑΣ LIKE "ΕΔΩ"
