- 24η Οκτωβρίου 1912. Η λευμβόζευκτη γέφυρα της Κουλακιάς (Χαλάστρας) ήταν έτοιμη και άρχισε με δυσκολίες η διέλευση τμημάτων...
-
24η Οκτωβρίου 1912.
Η λευμβόζευκτη γέφυρα της Κουλακιάς (Χαλάστρας) ήταν έτοιμη και άρχισε με δυσκολίες η διέλευση τμημάτων της 7ης μεραρχίας, δύο ταγμάτων Ευζώνων καθώς και της ταξιαρχίας ιππικού.
Οι καιρικές συνθήκες ήταν ιδιαίτερα δυσμενείς. Βροχή, ψύχος,ομίχλη τις πρωινές ώρες και πολλή λάσπη.
Η πορεία και η τελική διάταξη της στρατιάς το βράδυ της 24ης Οκτωβρίου 1912 ήταν ως εξής:
**Το Γενικό Στρατηγείο στο Κιρτζαλάρ (Άδενδρο)
**Το απόσπασμα Ευζώνων Κωνσταντινόπουλου πέρασε τη γέφυρα της Κουλακιάς (Χαλάστρας), κατέλαβε το Τεκελί (Σίνδος) χωρίς αντίσταση και στρατοπέδευσε εκεί.
**Η ταξιαρχία ιππικού διάβηκε τη γέφυρα της Χαλάστρας και κατευθύνθηκε μέσω των χωριών Ίγγλις Τσιφλίκ (Αγχίαλος) και Καδή Κιόι (Βαθύλακος) προς το χωριό Γκιόλ Όμπασι (Πικρολίμνη), βόρεια της λίμνης.
** Το σώμα Προσκόπων στάθμευσε στο Τεκελί (Σίνδος).
**Η πρώτη μεραρχία στο Τσοχαλάρ (Παρθένιο) δυτικά του Αξιού και πολύ κοντά στη σιδηροδρομική γραμμή προς Μοναστήρι
**Η δεύτερη μεραρχία δυτικά του Αξιού και νότια του Βαλτοχωρίου.
**Η τρίτη παρέμεινε στο Κιρτζαλάρ (Άδενδρο)
**Η τέταρτη στα Κουφάλια,δυτικά του Αξιού
**Η έκτη ανέλαβε τη ζεύξη του Αξιού στη Βαρδορόφτσα (Αξιοχώρι) και στάθμευσε στο Πέτροβο (Άγιο Πέτρο).
**Η έβδομη άρχισε να διαβαίνει το μεσημέρι τη γέφυρα της Χαλάστρας τμηματικά έως ότου έπεσε το σκοτάδι.
Η προφυλακή στάθμευσε στο Τεκελί (Σίνδος).
Ο Αλέξανδρος Ζάννας, γιός του Θεσσαλονικιού γιατρού Ζάννα, που υπηρετούσε στο σώμα των Προσκόπων, έγραψε για την είσοδο του ελληνικού στρατού στο Τεκελί (Σίνδος):
"Επιτέλους έφτασε η ώρα της πορείας προς την πόλη της Θεσσαλονίκης.
Περάσαμε τη γέφυρα της Κουλακιάς και τραβήξαμε ολοταχώς προς το Τεκελί, δέκα χιλιόμετρα περίπου από τη Θεσσαλονίκη.
Εκεί συναντηθήκαμε πάλι με την 7η μεραρχία και την ταξιαρχία Κωνσταντινόπουλου.
Στο Τεκελί, σημερινή Σίνδο, μείναμε 36 ώρες.
Εκεί μας βρήκαν μερικοί νέοι από τας Αθήνας φρεσκοξυρισμένοι, βγαλμένοι από το κουτί, γιατί δεν πρόφτασαν οι καημένοι τις μονάδες τους και είχαν έλθει εκ των υστέρων να τις συναντήσουν στη Θεσσαλονίκη.
Φιλοξενήσαμε το βράδυ μερικούς από αυτούς και όταν μπήκαμε ύστερα στη Θεσσαλονίκη, ακούγαμε τις διηγήσεις τους για τις μάχες του Σαραντάπορου και των Γιαννιτσών!"
-
Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Τοψίν (σημερινή Γέφυρα)με διαφορά 24 ωρών.
Αριστερά με τουρκική φρουρά και δεξιά με ελληνική.
-
Λίγο μετά τη διέλευση της 7ης μεραρχίας από τη λεμβόζευκτη γέφυρα της Χαλάστρας,κάποιος τοπικός κτηνοτρόφος βρίσκει την ευκαιρία και οδηγεί το κοπάδι του απέναντι!
Σ' αυτή τη μοναδική εικόνα της εποχής διακρίνεται πολύ καλά η κατεστραμένη από τους Τούρκους γέφυρα καθώς και ο τρόπος που ήταν δεμένες οι πλάβες (οι βάρκες) των χαλαστραίων ψαράδων από τους πασσάλους,προκειμένου να μην παρασυρθεί η αυτοσχέδια γέφυρα από τα ορμητικά νερά (λόγω των συνεχών βροχοπτώσεων) του ποταμού.
[κείμενα και φωτογραφικό αρχείο: Demetrios Hatzikos]
-
Η προέλαση του ελληνικού στρατού στη Θεσσαλονίκη ήταν απολύτως αδύνατη.
Οι Τούρκοι είχαν ήδη καταστρέψει τις σιδηροδρομικές γέφυρες του Γιαλα'ι'τζίκ (της Χαλκηδόνας) και του Πολυκάστρου,καθώς και τις ξύλινες οδικές γέφυρες.
Στη φωτογραφία εδώ βλέπουμε την κατεστραμένη γέφυρα της Χαλάστρας (στο κέντρο),ενώ αριστερά διακρίνεται η νέα γέφυρα με τις πλάβες(τις βάρκες) των χαλαστραίων ψαράδων.
-
Η λεμβόζευκτη γέφυρα του Αξιού που κατασκευάστηκε από τους Χαλαστραίους πολίτες και τους στρατιώτες της 7ης Μεραρχίας είναι έτοιμη.
Ο ελληνικός στρατός ("του ηλληνικό") κουρασμένος και ταλαιπωρημένος διέρχεται και κατευθύνεται στη Θεσσαλονίκη.
Και προλαβαίνει το βουλγαρικό στρατό! Όταν ο στρατός μπαίνει στη Θεσσαλονίκη,οι Βούλγαροι έχουν ήδη φτάσει στο Δερβένι (στην περιοχή του ΤΙΤΑΝ σήμερα).
Στα αριστερά της φωτογραφίας διακρίνεται η παλιά και κατεστραμένη από τους Τούρκους γέφυρα.Τις μέρες εκείνες,λόγω των πολλών βροχοπτώσεων,το ποτάμι ήταν επικίνδυνο.
Γι' αυτό (φαίνεται καθαρά σ' αυτή τη φωτογραφία) οι πλάβες είναι καλά δεμένες με σχοινιά,για να μην παρασυρθούν από τα ορμητικά νερά.
-
Μετά από 482 χρόνια (από το 1430) η Βόρεια Ελλάδα γίνεται ξανά ελληνική!
Στις 21 Οκτωβρίου του 1912 ο ελληνικός στρατός εισήλθε στην Κουλακιά/Χαλάστρα.
Οι εργασίες για την ταχύτερη δυνατή ζεύξη του Αξιού άρχισαν αμέσως.
Τα νερά του ποταμού,λόγω των συνεχών βροχοπτώσεων,είχαν διογκωθεί επικίνδυνα.
Το φωτογραφικό ντοκουμέντο είναι μοναδικό:Χαλαστραίοι κάτοικοι και στρατιώτες της 7ης Μεραρχίας δίνουν μάχη με το χρόνο!
Πίσω από την υπό κατασκευή γέφυρα διακρίνονται οι πάσσαλοι της παλιάς γέφυρας που οι Τούρκοι -οπισθοχωρώντας- είχαν καταστρέψει μόλις μερικές μέρες πριν.
-
Εκτός από τους δύο βασικούς βραχίονες του Αξιού ποταμού που έπρεπε να διασχίσει η 7η Μεραρχία,υπήρχαν και οι μικροί παραπόταμοι που δημιουργήθηκαν από τις έντονες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών και διέσχιζαν ακόμη και την Κουλακιά.
Η συγκεκριμένη φωτογραφία δημοσιεύεται για πρώτη φορά.Βρέθηκε (μαζί με τo περισσότερο φωτογραφικό υλικό)από τον γράφοντα στην Ταινιοθήκη του Παρισιού το 2009.
-
Από την αυτοσχέδια λεμβόζευκτη γέφυρα της Κουλακιάς έγινε με δυσκολίες η διέλευση τμημάτων της 7ης Μεραρχίας του Κλεομένη Κλεομένους,δύο ταγμάτων Ευζώνων,καθώς και της ταξιαρχίας ιππικού.
Οι καιρικές συνθήκες ήταν ιδιαίτερα δυσμενείς.Βροχή,ψύχος,ομίχλη τις πρωινές ώρες και πολλή λάσπη.
Στη συγκεκριμένη εικόνα,μετά τη διέλευση του στρατού,κάποιοι κάτοικοι της περιοχής εκμεταλλεύονται την ευκαιρία και διασχίζουν το ποτάμι,ενδεχομένως με τα εμπορεύματά τους.
Η συγκεκριμένη φωτογραφία δημοσιεύεται για πρώτη φορά.
Το μεγαλύτερο μέρος του αρχείου βρέθηκε από τον γράφοντα στην Ταινιοθήκη του Παρισιού το 2009.
[Φωτογραφίες και κείμενα: Demetrios Hatzikos/ART ]
-
J.Leune: "Δεν υπάρχει τίποτα πιό περίεργο από το να βλέπεις στρατιώτες να κουβαλάνε το αντίσκηνό τους".
Οι έλληνες στρατιώτες στην πορεία για τη Θεσσαλονίκη.
Ο άγιος αγώνας και ο θρίαμβος -πέραν των διπλωματών,της στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας- είναι κατ' εξοχήν δικός τους!
-
