- Η 31 Μοίρα Καταδρομών έγραψε πολλές σελίδες δόξας, ηρωϊσμού και περηφάνειας το 1974, έχοντας μάλιστα ήδη από το πραξικόπημ...
-
Η 31 Μοίρα Καταδρομών έγραψε πολλές σελίδες δόξας, ηρωϊσμού και περηφάνειας το 1974, έχοντας μάλιστα ήδη από το πραξικόπημα αιμορραγήσει βαριά.
Ωστόσο ειδικά ο αγώνας που έδωσε στο χωριό Πυρόι αποκτά μια άλλη διάσταση, όχι μόνο επειδή διεξήχθη μετά το πέρας και το Αττίλα Β', αλλά κυρίως επειδή ενάντια σε κάθε λογική ελάχιστοι πρασινοσκούφηδες και μαυροσκούφηδες ελαφρά οπλισμένοι και χωρίς υποστήριξη στάθηκαν απέναντι σε εκατοντάδες βαριά οπλισμένους Τούρκους συντρίβοντάς τους.
Ωστόσο ειδικά ο αγώνας που έδωσε στο χωριό Πυρόι αποκτά μια άλλη διάσταση, όχι μόνο επειδή διεξήχθη μετά το πέρας και το Αττίλα Β', αλλά κυρίως επειδή ενάντια σε κάθε λογική ελάχιστοι πρασινοσκούφηδες και μαυροσκούφηδες ελαφρά οπλισμένοι και χωρίς υποστήριξη στάθηκαν απέναντι σε εκατοντάδες βαριά οπλισμένους Τούρκους συντρίβοντάς τους.
Ενώ πολλές μονάδες της Εθνικής Φρουράς στην διάρκεια του Αττίλα Β' είχαν πλέον αποσυντεθεί είτε λόγω απωλειών, είτε λόγω λιποταξιών, είτε και τα δύο η 31 Μοίρα Καταδρομών δεν έλειψε στιγμή από την πρώτη γραμμή των συγκρούσεων γράφοντας τις δικές της σελίδες δόξας για τον απανταχού ελληνισμό.
Συγκεκριμένα, οι Τούρκοι κατά το προσφιλή ύπουλο τρόπο που έδρασαν στρατιωτικά και πολιτικά κατά την διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός μετά το Αττίλα Α', έτσι και μετά την λήξη του Αττίλα Β' έχοντας κατά νου ότι το Πυρόι αποτελεί βασικό επικοινωνιακό κόμβο στρατηγικής σημασίας θεώρησαν ότι η σε αποσύνθεση Ε.Φ. δεν θα εμποδίσει την τοπική προέλαση που σχεδίαζαν.
Ωστόσο υπολόγιζαν χωρίς τον "ξενοδόχο", ήτοι μια χούφτα ανδρών της 31ης Μ.Κ. υπό τον Έφεδρο Ανθυπολοχαγό Καλλίνικο Αλαμπρίτη και τον δόκιμο Ανδρέα Γεωργιάδη, γνωστός στους ΟΗΕδες και για τα ξανθά του μαλλιά.
-
Ο Έφεδρος Ανθυπολοχαγός Ανδρέας Γεωργιάδης
-
Παράλληλα με τις τουρκικές κινήσεις, σταδιακά το ΓΕΕΦ άρχισε να αντιλαμβάνεται ότι σε αρκετές περιπτώσεις η προώθηση των τουρκικών τμημάτων είχε σταματήσει προ χωριών ή υψωμάτων τα οποία είχαν ήδη εκκενωθεί από δυνάμεις της Ε.Φ.
Με δεδομένο ότι είχαν δημιουργηθεί σε διάφορα σημεία μεγάλης έκτασης "νεκρές ζώνες" το ΓΕΕΦ διέταξε τμήματά του όπως καλύψουν και περιορίσουν τις "νεκρές" αυτές περιοχές αποκαθιστώντας εκ νέου την επαφή με τις προκεχωρημένες δυνάμεις των τουρκικών μονάδων.
Στην περιοχή του χωριού Πυρόι, η 31 ΜΚ διατάχθηκε να αποστείλει μόλις διμοιρία για να εγκατασταθεί σε αυτό.
Μέσα από ένα κομφούζιο αλληλοσυγκρουόμενων διαταγών, ενδεικτικό της σύγχυσης που επικρατούσε πλέον στο ΓΕΕΦ εν τέλει η διμοιρία, με επικεφαλής τον έφεδρο (επίστρατο) Ανθυπολοχαγό Καλλίνικο Αλαμπρίτη, εισήλθε στο χωριό και εγκαταστάθηκε αμυντικά, ενώ ένας ουλαμός αρμάτων Τ-34/85 δεν κατέστη εφικτό να προωθηθεί μέχρι το χωριό, καθώς πλέον τα πεπαλαιωμένα άρματα υπέφεραν από έλλειψη ανταλλακτικών έχοντας υποστεί υπερβολική καταπόνηση από το πραξικόπημα και μετά.
Ωστόσο ένα μόνο από αυτά κατάφερε να προσεγγίσει και να βρεθεί σε θέση πλησίον του χωριού η οποία του επέτρεπε να εξαπολύει οβίδες προς τις τουρκικές θέσεις.
Παρά την εν ισχύ εκεχειρία το ξημέρωμα άρχισε να σείεται και να ανασκάπτεται το έδαφος από σφοδρό μπαράζ όλμων γύρω και μέσα στο Πυρόι.
Ώρες αργότερα και με επιφυλάξεις περί τις 11.00 π.μ. από το ύψωμα Καυκάλα πολυάριθμο τουρκικό πεζικό εξαπολύθηκε προς το Πυρόι.
Ωστόσο πλέον οι οχυρωμένοι καταδρομείς και οι λιγοστοί μαυροσκούφηδες ενός τεθωρακισμένου οχήματος μεταφοράς προσωπικού (ΤΟΜΠ) ρωσικής κατασκευής BTR, οι οποίοι ήδη από τον πρωινό βομβαρδισμό είχαν υποστεί τις πρώτες απώλειές τους, εξαπέλυσαν σφοδρό πυρ αποκρούοντας την επίθεση και τρέποντας τους Τούρκους σε φυγή, οι οποίοι υπέστησαν σοβαρές απώλειες.
Εκ νέου μπαράζ όλμων και πυρών πυροβόλων άνευ οπισθοδρομήσεως (ΠΑΟ), αλλά και πολυβόλων, άρχισαν να μετατρέπουν σταδιακά το χωριό σε ερείπια.
Ωστόσο και μια δεύτερη επίθεση πεζικού συνετρίβη από τους αποφασιμένους καταδρομείς της 31ης ΜΚ.
Η έλλειψη πυρομαχικών αντιμετωπίστηκε χάρη στην αυτοθυσία και την πρωτοβουλία ενός δόκιμου ανθυπολοχαγού πεζικού, ο οποίος διακινδυνεύοντας με την ζωή του φόρτωσε το Land Rover με πυρομαχικά ανεφοδιάζοντας του καταδρομείς.
Νωρίτερα, ενώ οι καταδρομείς ανάγκαζαν σε σύμπτυξη τους Τούρκους μέσω ασυρμάτου τα προϊστάμενα κλιμάκια διέταζαν την διμοιρία να υποχωρήσει.
Τότε αναβίωσε για ακόμα μια φορά το "σύνθημα", "αν ο ασύρματος διατάζει υποχώρηση τότε έχει χαλάσει".
Ήταν μια μάλλον αψυχολόγητη διαταγή.
Εφόσον ο εχθρός έσπαγε τα μούτρα του και οι καταδρομείς δεν είχαν καμία απώλεια, ποιος ο λόγος για εγκατάλειψη της θέσης;
Η επιμονή της διαταγής ηχούσε τόσο ενοχλητική για τους καταδρομείς, που την αγνόησαν αμέσως.
Νέα σφοδρά πυρά που εξαπολύθηκαν από τουρκικής πλευράς υπήρξαν προπομπός και μιας τρίτης επίθεσης πεζικού κατά του χωριού.
Από τα χαλάσματα, οι καταδρομείς επέφεραν και νέες απώλειες στους εισβολείς.
Όμως αυτή την φορά και ενώ από ώρα τα πυρά υποστήριξης από το μοναδικό Τ-34 είχαν παύσει, ο εχθρός ενέπλεξε και άρματα μάχης εκτελώντας υπερκερωτικό ελιγμό που θα εξασφάλιζε διείσδυση μέχρι το μεγάλης σημασίας για τους Τούρκους απομονωμένο τουρκοκυπριακό χωριό της Λουρουτζίνας, αποκόπτοντας και την οδική αρτηρία Λευκωσίας - Λάρνακας.
Ήταν πλέον απόγευμα περί τις 18.00 όταν δόθηκε εκ νέου διαταγή σύμπτυξης της διμοιρίας, αυτή τη φορά απολύτως δικαιολογημένη.
Η 31 ΜΚ πιστή στις ιστορικές της επιταγές και παραδόσεις συνεπτήχθη οργανωμένα χωρίς να υποστεί απλώλειες.
Για καιρό μετά την μάχη του Πυροΐου οι Τούρκοι έτρεμαν την παρουσία των Καταδρομέων, ενώ οι πεζικάριοι που διαδέχθηκαν μήνες αργότερα την 31η στο σημείο εκείνο, αγόρασαν πράσινα μπερέ, καθώς η θέα του και μόνο φόβιζε τους Τούρκους εισβολείς.
Ωστόσο ο φόρος αίματος που κλήθηκε να πληρώσει η 31η Μ.Κ. ήταν βαρύς το διάστημα 15 Ιουλίου - 17 Αυγούστου.
Δύο αξιωματικοί και 12 καταδρομείς έχασαν την ζωή τους, τραυματίες 7 αξιωματικοί και 43 καταδρομείς.
Εξίσου λυπηρό είναι το ότι οι περισσότερες απώλειες σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος (9 νεκροί, 30 τραυματίες) σε σχέση με τις απώλειες από τον εχθρό (5 νεκροί, 20 τραυματίες).
--
